Organisaties omarmen in toenemende mate digitale manieren van werken, wat de overstap naar de cloud wereldwijd aanwakkert. Waar staat de publieke sector met cloud?
Beeld: Capgemini
In de Kamerbrief ‘Hoofdlijnen beleid digitalisering’ zet de regering op hoofdlijnen de Nederlandse ambitie en doelen uiteen voor de digitale transitie van onze samenleving. ‘Het is aan ons als land, en als overheid, om de digitale transitie in goede banen te leiden en zorg te dragen voor een goede maatschappelijke inbedding.’
De conclusie: er is werk aan de winkel. Maar waar staan Nederlandse organisaties, publiek en privaat, in hun digitale transformatie? En hoe gaat het met organisaties die inmiddels werken met cloudtechnologie of DevOps? Capgemini gaf onderzoeksbureau Metri opdracht een enquête uit te voeren onder ruim 200 Nederlandse organisaties. De resultaten zijn gepubliceerd in het rapport The State of the Dutch Cloud Market 2022. Uit het onderzoek blijkt dat de cloud alomtegenwoordig is binnen Nederlandse organisaties en inmiddels voor 31 procent van de gebruikers een onmisbaar onderdeel is van de dagelijkse bedrijfsvoering.
Cloud in de Nederlandse publieke sector
“Nederland bevindt zich in een uitstekende positie om te profiteren van de economische en maatschappelijke kansen die digitalisering met zich meebrengt; met een digitale infrastructuur van wereldklasse, met een goed opgeleide beroepsbevolking en een sterke traditie van publiek-private samenwerking. Het doel hiervan is om de positie van Nederland als digitale voorhoede van Europa te behouden en ervoor te zorgen dat Nederland op dit gebied de koploper in Europa wordt”, aldus Pieter Nieuweboer, cloud lead Capgemini Nederland. Toch blijkt uit het onderzoek ook dat de Nederlandse overheidsorganisaties relatief aan het begin staan van hun digitale transformatie naar de cloud. Ze hebben nog een weg af te leggen voordat ze de volledige voordelen en efficiëntie van de overstap naar de cloud kunnen benutten. Die liggen niet alleen in besparing van kosten, maar ook in het feit dat veel techbedrijven de komende jaren legacy-applicaties niet meer zullen ondersteunen. En het belangrijkste voordeel is dat overheden de burger met cloudtechnologie gemakkelijker centraal kunnen stellen. Bovendien kan de vergrijzende IT-populatie ondervangen worden door IT-taken vanuit de cloud te verrichten.
Pieter Nieuweboer | Beeld: Capegmini
Uit het onderzoek blijkt 45 procent van de Nederlandse bedrijven hun front-end apps, zoals CRM-systemen, inmiddels naar de cloud te hebben verplaatst, terwijl 44 procent hetzelfde heeft gedaan voor back-end apps, zoals ERP-systemen. Van alle andere sectoren is het percentage migraties van back-end apps bij de overheid, het onderwijs en de gezondheidszorg het laagst. Van de overheids-, onderwijs- en gezondheidszorgorganisaties geeft 93 procent aan dat het aandeel van nieuw ontwikkelde apps die cloud native zijn onder de 25 procent ligt; 57 procent zegt dat het aandeel tussen de 1 en 10 procent ligt en 36 procent zegt dat het tussen de 11 en 25 procent ligt.
De vraag is hoe ver de Nederlandse overheid is met de implementatie van cloud-oplossingen voor dienstverlening aan burgers en bedrijfsleven. “Al in 2010 vroeg de Tweede Kamer om een cloud-first strategie. Het lijkt erop dat we aan het begin staan van een transitie naar de cloud, maar frappant is dus dat de politiek er al een lange tijd serieus mee bezig is”, zegt Zsolt Szabo, oud-Kamerlid en vice-president Business Innovaties bij Capgemini. “Twaalf jaar na de Kamermotie en ontwikkelingen rond cloud is de vraag nu hoe we de migratie naar de cloud op een veilig en duurzame manier kunnen bewerkstelligen.”
Zsolt Szabo | Beeld: Capgemini
Uitdagingen voor cloudmigratie en hoe deze te overwinnen
Het onderzoek benadrukt dat het risico voor de bedrijfscontinuïteit een van de grootste uitdagingen is voor Nederlandse organisaties bij het migreren naar de cloud. Migratie van legacy naar cloud moet uiteraard op een veilige manier gebeuren. De vraag hoe je dit het beste kunt doen is soms moeilijk te beantwoorden. In een eerder cloud-onderzoek uit 2019 stond bedrijfscontinuïteit op de vijfde plaats als belangrijkste uitdaging in de Nederlandse markt. Apps cloud ready maken, onvoldoende cloudkennis en het inrichten van beveiliging waren de top drie uitdagingen die in dat vorige rapport werden genoemd.
Kostenbeheersing is een andere grote uitdaging. In de Nederlandse markt zegt 30 procent van de organisaties te beschikken over onvoldoende tooling om goed inzicht te krijgen in de clouduitgaven. 29 procent geeft toe te weinig kennis te hebben om de uitgavegegevens te kunnen interpreteren. Het bundelen van alle kennis en ervaring op het gebied van cloud – in bijvoorbeeld een Cloud Competence Center – is een noodzakelijke voorwaarde voor een succesvolle en beheersbare cloudmigratie. “Als we kijken naar de belemmeringen die organisaties tegenkomen bij het beheersen van clouduitgaven, is het duidelijk dat er gebrek is aan een duidelijk geïdentificeerde en gevestigde cloudcultuur. Hier kan een Cloud Competence Center of Excellence een cruciale rol spelen. Onder meer door het bieden van ondersteuning bij kostenoptimalisatie en het zoeken naar manieren om valkuilen te vermijden en voordelen te behalen”, stelt Nieuweboer.
Concluderend kan worden gesteld dat er een duidelijke ambitie is om te starten binnen de publieke sector met cloud. “Om het potentieel van de cloud echt te benutten, moeten zij de uitdagingen overwinnen die hen momenteel tegenhouden”, benadrukt Nieuweboer. “Het onderzoek toont ook aan dat een groene duurzame cloud niet meer weg te denken is en een cruciale rol zal spelen bij het verbeteren van de veerkracht van bedrijven en het verlagen van de CO2-voetafdruk. In tegenstelling tot eerdere opvattingen over de cloud, zien Nederlandse organisaties op basis van het onderzoek beveiliging als een van de grootste voordelen van de overstap naar de cloud.”
