Door de noodzaak om snel veilige, toegankelijke kanalen voor burgers en medewerkers te creëren is het tempo van digitalisering in de publieke sector de afgelopen jaren ingrijpend versneld. Ook analist Gartner ziet een snelgroeiend aantal use cases bij overheden waarbij dienstverlening en planningsprocessen worden gedigitaliseerd. Om goed in te kunnen spelen op de eisen van een nieuw tijdperk is een low-code platform voor softwareontwikkeling van grote waarde gebleken voor overheidsinstanties die zich op digitaal gebied opnieuw moeten uitvinden.

“Tijdens de pandemie ontwikkelden organisaties in de publieke sector schaalbare, innovatieve digitale oplossingen die werden omarmd door beleidsmakers”, vertelt Mark Smitham, head of public sector EMEA bij Mendix. “Er is geen weg meer terug. Van overheidsinstanties wordt verwacht dat ze snel beslissingen nemen en in realtime waarde leveren. Overheden kunnen niet langer reactief opereren. In deze complexe, vluchtige tijd moet de publieke sector technologie gebruiken om samen te werken in verschillende regio’s en in contact te komen met burgers.”

Van overheidsinstanties wordt verwacht dat ze snel beslissingen nemen en in realtime waarde leveren.

Volgens Gartner verwacht 60% van de wereldwijde overheidsinstanties tegen 2023 hun digitale dienstverlening aan burgers te verdrievoudigen. Op nationaal niveau moderniseren overheden bedrijf kritische, verouderde applicaties om sneller in te kunnen spelen op veranderende eisen. Low-code ontwikkelplatformen zijn bij uitstek geschikt om de publieke sector te helpen beschikbare middelen optimaal te benutten en snel innovatieve oplossingen te ontwikkelen en in gebruik te nemen.

Vier manieren

Dit zijn vier manieren waarop geavanceerde platformen voor softwareontwikkeling de publieke sector kunnen helpen digitaal succesvol te zijn.

1. Samengestelde, op maat gemaakte oplossingen

Onderzoek toont aan dat medewerkers bij de overheid het meest gebruik maken van schaduw-IT. Ze gebruiken deze tijdelijke oplossingen om administratieve rompslomp en andere belemmeringen de aanschaf van de technologie die ze nodig hebben, te omzeilen. Dergelijke ad-hoc oplossingen zorgen echter voor verhoogde beveiligingsrisico’s. Commerciële kant-en-klare systemen kunnen later bovendien kostbaar blijken, wanneer een onverwachte crisis of veranderende gebruiksscenario’s aanpassingen vereisen. Een low-code platform voor softwareontwikkeling is daarentegen specifiek ontworpen voor iteratieve samenwerking. Een open architectuur met ingebouwde governance en connectiviteitsbeheer kan de levering van digitale diensten stabiliseren ongeacht de timing van de inkoopcyclus of de toewijzing van budgetten.

Analisten van Gartner noemden onlangs het gebruik van samengestelde of ‘composable’ software-apps (modulaire, aanpasbare en herbruikbare digitale oplossingen) als belangrijke succesfactor voor overheidsorganisaties die moeten voldoen aan veranderende verwachtingen vanuit regelgeving, de wetgever en het publiek.

2. Modernisering van legacy-systemen voor nieuwe behoeften

Brede steun voor digitalisering van de publieke sector zorgt ervoor dat verouderde oplossingen sneller worden gedigitaliseerd. Lokale en regionale overheden brengen de impact van IoT, AI en 5G-connectiviteit in kaart om meer operationele efficiëntie te bereiken bij onder meer verkeers- en transportstromen, energieverbruik en verlichting, monitoring van afval, water en luchtkwaliteit, openbare werken en veiligheid en hulpdiensten.

“Dit is een gamechanger waardoor de belofte van slimme steden realiteit wordt”

Technologie is altijd een essentieel ingrediënt geweest voor lokale diensten. De volgende fase wordt echter gekenmerkt door een hyperverbonden openbare infrastructuur. De ultralage latentie van 5G-connectiviteit die verschillende IoT-sensoren verbindt, wordt de spil die realtime besluitvorming op schaal voor de publieke sector mogelijk maakt.

“Dit is een gamechanger waardoor de belofte van slimme steden realiteit wordt”, aldus Smitham. Hij waarschuwt echter ook dat het gemak waarmee data geïntegreerd kan worden in het digitale ecosysteem de voortgang of vertraging zal bepalen. “Een aanpasbaar low-code platform dat de technologie die overheden gebruiken op een flexibele manier uitbreidt, helpt ook om up-to-date te blijven met veranderende technologieën en services.”

3. Security-by-design direct geïntegreerd

Met toenemende cyberbedreigingen zijn verbeterde beveiliging, databescherming en het bieden van betrouwbare interacties in het digitale ecosysteem topprioriteit voor de publieke sector. Zelfs kleine overheidstransacties kunnen leiden tot financiële en reputatieschade als ze niet voldoende worden beschermd of goed worden ingericht.

“Wat vroeger bijzaak was, moet nu worden ingebed in systemen, infrastructuur en implementatiestandaarden”, zegt Smitham. Zoals ook in het Charter of Trust en de Paris Call for Trust & Security in Cyberspace, een internationaal kader ondertekend door 1200 regeringen, NGO’s en academische instellingen, wordt aangegeven moet digitale veiligheid vanaf het begin worden aangepakt. Het is niet iets dat later, stukje bij beetje, kan worden toegevoegd.

De publieke sector moet software-ontwikkelplatformen dan ook beoordelen op governance, beheer en monitoring van activiteiten in het applicatielandschap. Ze moeten op zoek gaan naar aanbieders met het hoogste niveau van certificeringen en onafhankelijke accreditaties, zoals ISO, de maatstaf voor wereldwijde naleving voor informatiebeveiliging.

4. Gebruikmaken van bestaande best practices

Over de hele wereld bieden gemeentelijke instanties vergelijkbare diensten aan, of het nu gaat om belastinginning, afvalbeheer, verkeers- en parkeerhandhaving, hulpdiensten en geboorte- of huwelijksregistratie. In tegenstelling tot particuliere ondernemingen die op zoek zijn naar concurrentievoordeel, kunnen organisaties in de publieke sector samenwerken en digitale oplossingen delen, waardoor innovatie wordt gestimuleerd en er sneller waarde gehaald kan worden uit oplossingen.

“Overheden worden flexibeler en responsiever wanneer ze samenwerken en delen hoe zij hun organisatie en dienstverlening met technologie moderniseren.”

“Steden delen inmiddels best practices voor het reguleren van het gebruik van AI in de publieke sector”, zegt Smitham. “Minder bekend is de veelheid aan digitale diensten die met succes zijn geleverd en in gebruik zijn. Overheidsinstanties worden flexibeler en responsiever wanneer ze samenwerken en delen hoe zij hun organisatie en dienstverlening met technologie moderniseren.”

Zo’n samenwerking vergroot ook de digitale vaardigheden in de publieke sector en vermindert de last voor onderbezette IT-afdelingen. Smitham noemt als voorbeeld de esearch Online Platform-toepassing van de EU die bijwerkingen van Covid-19-vaccins vastlegt. De digitale tool is gebouwd op het Mendix-platform in samenwerking met Lareb, het Europees Geneesmiddelenbureau en het Universitair Medisch Centrum Utrecht en wordt nu in 45 landen gebruikt. “De oplossing stelt onderzoekers in staat internationaal data te verzamelen op een veilig, schaalbaar cloud-platform met geanonimiseerde gebruikersprofielen, waarbij technologische innovatie en de publieke behoefte aan privacy en beveiliging met elkaar in balans zijn”, vertelt Smitham.

Low-code software-ontwikkeling en platformintegratie helpen de publieke sector oplossingen te creëren die zowel eindgebruikers als lokale overheden vooruit helpen en tegelijkertijd gebruikmaken van de flexibiliteit van de huidige technologie, tools en diensten. Hiermee kan de publieke sector toekomstbestendige diensten ontwikkelen die bovendien de potentie hebben om duurzaamheid, maatschappelijke betrokkenheid en economische welvaart te bevorderen.