Maak gebruik van de innovaties die al wél beschikbaar zijn

“Toen ODC-Noord gevormd werd, liepen we meteen voorop in vernieuwing”, vertelt Jaap. Vanuit het programma Compacte Rijksdienst, waarbij de overheid het aantal datacenters wilde terugbrengen van 65 naar 4, is ODC-Noord in Groningen ontstaan als één van deze datacenters (ODC staat voor Overheids Data Center, red.). “Wij waren de eerste die een community cloud hebben neergezet die voor meerdere overheidspartijen bruikbaar was. Destijds kregen we de ruimte om een platform te ontwikkelen waarop de diensten van de overheid zouden kunnen gaan draaien. Dat was helemaal nieuw en onze aanpak was toen al om niet af te wachten maar zelf verder te pionieren met deze cloud.”

Inmiddels levert ODC-Noord aan zo’n 40 partijen diensten binnen 9 ministeries in Nederland, variërend van de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) tot bijvoorbeeld de Raad van de Rechtspraak. Voor hun diensten maken zij gebruik van technieken zoals het Red Hat Ansible Automation platform, Red Hat OpenShift, Ceph, Commvault, Gitlab, Kubernetes, Linux, Nutanix, OpenStack, Python, SaltStack, Splunk, vCloud en Windows.

Roadmap naar verandering

Zoals bekend heeft de overheid een behoorlijk verouderd IT-landschap waar structureel te weinig in is geïnvesteerd de laatste jaren. Jaap: “De autonomie binnen de overheid is groot, maar je ziet daar nu wel langzamerhand verandering in komen; de beweging komt er wel. Ons advies is dan ook om vooral gebruik te maken van innovatiemogelijkheden die al wél beschikbaar zijn.” In de afgelopen 6 jaar groeide ODC-Noord van 25 naar 130 medewerkers. “Dat zegt iets over de behoefte aan de diensten die wij leveren.

Omdenken: besparingen kunnen weer voor andere innovaties worden ingezet.

In de markt lopen we niet per sé voorop, maar binnen de Rijksoverheid wel. We nemen de klantwensen mee in onze roadmap en ontwikkelen vervolgens oplossingen die in de basis vergaand gestandaardiseerd en geautomatiseerd zijn. Hier is binnen de overheid grote behoefte aan, want op het moment dat je een IT-oplossing zo uniform mogelijk houdt, is het qua lifecycle management veel beter te onderhouden en uiteindelijk ook vele malen goedkoper. Om dit te illustreren: wij rekenen in gigabyte per maand, en het tarief is met 45% gedaald. We financieren zo eigenlijk een manier van omdenken, want deze besparingen kunnen vervolgens weer voor andere verbeteringen en innovaties worden ingezet.”

Platformdenken op alle niveaus

De community cloud waar ODC-Noord mee begon, is gebouwd op basis van Red Hat OpenStack. Aan de hand van de strategische samenwerking met Red Hat is samen met vier partijen in de afgelopen jaren vervolgens ook het platform Quattro vormgegeven. “Dit is het containerplatform van ODC-Noord op basis van Red Hat OpenShift. Het platform hebben we de afgelopen jaren samen doorontwikkeld en we werken met Red Hat ook structureel samen aan het gebruik en de verdere groei hiervan. Dat we zo op basis van vertrouwen en gelijkwaardigheid samen met een partij als Red Hat schetsen en bijsturen, is redelijk uniek binnen de overheid. We spreken elkaar dan ook op alle niveaus. Ik praat zelf regelmatig met Red Hat over onze business challenges, en ook de technisch account manager en de architecten van Red Hat ontmoeten ons regelmatig op kantoor.”

Dat structureel samenwerken staat tevens centraal in hoe ODC-Noord zelf dienstverlening levert. ODC-Noord is continu met overheidsdiensten in gesprek, en zij signaleren juist daardoor vaak ook overeenkomstige behoeften en uitdagingen. “Hoe mooi is het als we dan ons platform niet bij één partij installeren, maar bij 15 partijen die er allen op hun eigen manier gebruik van kunnen maken. We kunnen daarmee echt samen efficiëntie en schaalvoordeel creëren.”

Complexiteit terugdringen

”Ik vind het zelf heel prettig om vanuit een visie en een roadmap te werken. En om mensen de ruimte te laten voelen om zelf met innovatie aan de slag te gaan. Een transitie moet je met elkaar doorleven, en als management heb je daar een hele grote rol in; je moet zelf niet het oude gedrag blijven vertonen, maar het gesprek voeren met medewerkers. Dat doe ik hier overigens zelf ook, onze eigen organisatie is tenslotte ook continu in ontwikkeling. Door met regelmaat naar kantoor te komen om met elkaar in gesprek te gaan – en niet enkel online een presentatie over een nieuw onderwerp te geven -, kan je al veel verbinding creëren en frictie tijdig weghalen.

“We laten zien hoe prettig het is om met een stabiel en betrouwbaar platform als Quattro sneller applicaties te kunnen ontwikkelen.”

Het is uitdagend om vernieuwing door te voeren in een bestaande organisatie. Een duidelijke stip waar je naartoe wilt en een consciëntieuze aanpak helpen daarbij. Soms moet je juist klein en los van de bestaande organisatie beginnen. Wij laten bij verschillende overheidsdiensten in de praktijk zien hoe belangrijk het is om complexiteit terug te dringen, en hoe prettig het is om met een stabiel en betrouwbaar platform als Quattro sneller applicaties te kunnen ontwikkelen.”

Voorbeeld: de Rijksdienst voor Identiteitsgegevens

Een goed voorbeeld van een overheidspartij die met ODC-Noord samen vernieuwing doorvoerde, is de Rijksdienst voor Identiteitsgegevens. Deze dienst had nog een fysiek datacenter draaien bij ODC-Noord, en zij hebben dat vervolgens volledig gevirtualiseerd. De dienst stapt voor nieuw te ontwikkelen applicaties nu bovendien over naar het containerplatform en daarmee zijn ze in staat om de modernisering van hun applicatielandschap goed te faciliteren.

Containerplatform

“Wij moeten steeds blijven vernieuwen en een aantrekkelijke werkgever blijven. Daarom investeren we actief in een jonge, nieuwe generatie aan experts. Afgelopen zomer zijn we gestart met een traineeship waarin we in één keer 7 IT’ers hebben aangenomen die wij zelf intensief opleiden.
Op onze roadmap staat dat we klanten helpen om te migreren van het openstack platform naar een nieuw containerplatform, waarmee zowel containers als virtuele machines naast elkaar kunnen draaien. Zo adviseren wij de klant hun applicatielandschap zoveel mogelijk cloudready en cloud native te maken.
Onze IAAS- en PAAS-dienstverlening zal in de toekomst de vorm van een marktplaats krijgen, waar overheidspartijen hun IT-oplossingen bij wijze van plug & play bij ons kunnen afnemen.”

“Soms lijken we wel eens een soort Don Quichot binnen de overheid.”

“Verder doet ook public cloud binnen de overheid zijn intrede en wij denken na over hoe we dat op een goede manier beschikbaar kunnen stellen. We zien onszelf daarin als een cloud broker. Wij adviseren onafhankelijk over kwesties als ‘hoe doe je dat op een veilige manier?’, ‘wat zijn de do’s en don’ts?’ en ‘hoe ga je om met dataclassificatie?’.”

“Ook denken we samen met Red Hat na over oplossingen op het vlak van data science. Hoe kunnen we straks een platform beschikbaar stellen dat bijvoorbeeld veel rekencapaciteit vereist, en dat met AI standaardiseren? Dat zijn onderwerpen die gevoelig liggen, maar het zijn tegelijkertijd erg mooie vervolgstappen om mee bezig te zijn. En ja, soms lijken we daarmee wel eens een soort Don Quichot binnen de overheid, maar daar leggen wij ons bij neer: innoveren moet soms schuren, wil je verder komen.”

Lees hier meer over over ODC-Noord
Lees hier meer over het het OpenShift containerplatform van Red Hat dat ODC-Noord toepast.