Bij de decentralisaties bent u eindverantwoordelijk voor de kwetsbare doelgroepen. U moet op het juiste moment weten of een zoekgericht kind psychische beperkingen heeft of niet.
Alle onder ons kennen George Orwell, vaak gelezen op de literatuurlijst, tijdens de studie of gewoon uit pure interesse. Zijn op één na bekendste werk heeft dit jaar de pensioengerechtigde leeftijd gehaald; 1984. Het boek waarin een schrikbeeld werd neergezet van een angstige samenleving die nauwlettend in de gaten werd gehouden.
Exact 15 jaar na 1984 woedt in Nederland een ernstige maatschappelijke discussie over een TV programma dat medio dat jaar van start gaat en refereert aan 1984: Big Brother.
Weer 15 jaar later, in het hier en nu, kijkt niemand meer op van een programma als Big Brother, maar is een dergelijk concept gemeengoed geworden. Het is daarbij gelukkig niet gekomen tot totalitarisme, maar wel heeft Orwell één element als geen ander voorzien: de rol van informatie in én over de samenleving. Het verzamelen, bezitten en verspreiden van informatie heeft zich in een korte periode van hobbywerk van data-analisten tot specialisme van de grootste beursgenoteerde bedrijven van de wereld ontwikkeld. Dit tot een niveau waarop de Europese Unie ingrijpt en de burger beschermt door het verbieden van tracking-cookies zonder nadrukkelijke toestemming van de gebruiker. Een wet waardoor iedereen pas achteraf begreep wat er nu daadwerkelijk gebeurde.
Informatie noemt men dan ook het nieuwe geld en vormt een cruciaal intellectueel eigendom van organisaties én overheden. Dit wordt onomstotelijk duidelijk wanneer zich een netwerk storing voordoet; uw gemeentehuis stroomt leeg, want niemand kan meer bij de informatie die nodig is voor het werk. Overtuig uzelf en trek de hoofdstop er eens uit!
U als bestuurder heeft op het thema informatie een cruciale positie. Enerzijds bent u verantwoordelijk voor het aanwezig zijn van deze informatie, anderzijds bent u volledig afhankelijk van deze informatie. Stelt u zich eens voor dat er brand uitbreekt op een bedrijventerrein. Onmiddellijk wilt u weten welke bedrijven zich daar bevinden, waar die bedrijven in handelen en welk risicoprofiel ieder bedrijf heeft. Allemaal informatie die u nodig heeft om de juiste aanpak te kiezen, de hulpdiensten te informeren en de pers te woord te staan.
Maar toch heeft de informatie voor bestuurders vaak nog dezelfde aandacht als in 1984, terwijl het anno nu de noodzakelijke voorwaarde is om als gemeente de opgaven voor burgers en bedrijven te realiseren.
Dagelijks bent u als bestuurder in gesprek met burgers die steeds sneller over steeds nauwkeurigere informatie beschikken en wellicht al beter geïnformeerd zijn dan u. Het risico bestaat op een omgekeerd scenario uit 1984; een samenleving die de regie in handen heeft op informatie. Dit is wel degelijk een risico, een te grote informatiekloof tussen burgers en overheid schaadt het vertrouwen van de burgers in de overheid. Wanneer deze situatie groter wordt of langere tijd voortduurt, komt de geloofwaardigheid van en het vertrouwen in de overheid op het spel te staan; waarom het overlaten aan de overheid wanneer deze niet over de juiste informatie beschikt?
Enkele voorbeelden: via Twitter weet je eerder of een trein wel of niet rijdt dan via de NS-site. Affaires als Diginotar ontstaan door jongens die informatie optimaal weten te benutten.
Bestuurders zijn aan zet. Informatie is niet langer het monopolie van uw mannen naast de server, maar is de motor van alle processen en diensten van de gemeenten, het fundament van het gemeentehuis. Openbare orde en veiligheid verplaatsen zich van het fysieke domein steeds meer naar digitale domein en de veiligheid in dit domein is nog lang niet geborgd. Dus trek de openbare veiligheid ook naar het digitale; u wilt niet de persoonlijke gegevens van uw inwoners in verkeerde handen komen.
Bovenstaand beeld herkent u vast, maar wat is uw verantwoordelijkheid hierin? Enige maanden heeft het nieuwe college nu achter de rug, een periode waarin de bestuurlijke ambities zijn vastgelegd waarin veel aandacht is voor de decentralisaties en de samenleving. Op het gebied van de decentralisaties bent u eindverantwoordelijk om de kwetsbare doelgroepen juist te ondersteunen. U moet op het juiste moment weten of een zoekgericht kind psychische beperkingen heeft of niet. En dit vraagt dat u zich inzet om de informatiehuishouding neer te zetten. Deze vormt de basis voor al het aanpalend beleid en heeft de cruciale ondersteunende functie waardoor uw ambtelijk apparaat kan functioneren. Anders dan bij andere werkzaamheden, vraagt dit om investeringen en gaan hier de kosten voor de baat uit. Realiseert u zich dit en handel hiernaar. Door de informatiekant goed te organiseren, kunt u als bestuurder dat doen waar u goed in bent: het contact met de burger onderhouden en dit doorvertalen naar actie binnen de organisatie. VNG en KING zijn samen bezig op informatie volop bezig voor het collectief van gemeenten, maar dit onderwerp kan niet zonder het bewustzijn van de lokale bestuurders.
65 jaar oud, vroeger mocht je met pensioen, maar Orwell’s 1984 is nog even vitaal en van belang als bij het verschijnen. Gelukkig niet in de negatieve toon van het boek, sterker nog we moeten ons gezamenlijk inzetten om informatie de prioriteit te geven die het behoeft en op gelijke voet te staan met burgers en bedrijven. U als bestuurder bent nu aan zet om dit weer in balans te brengen.
Het wordt tijd dat gemeenten en instellingen zich realiseren dat digibeten veel informatie onthouden wordt! Van volledige zorgpolis tot aanvraagformulieren … ja ddan moet u op internet kijken .. O wacht, dat had u niet, tja hoe dat nou moet. Nou wat dacht u van een PAPIEREN versie!