Stel je voor: iemand die altijd bereikbaar is en in seconden het intranet doorspit. Of een collega die altijd kan tegenlezen, met je kan sparren of met een andere blik naar een stuk kan kijken. De verwachtingen van agents zijn groot. En terecht.
Het biedt veel kansen, mits de techniek zinvol en verantwoord wordt ingezet en we controle houden over de onderliggende mechanismes. Binnen JenV proberen we hier met project Robin invulling aan te geven. Onze applicatie Robin kan met diverse agents samenwerken om onze collega’s met hun vragen te helpen.
De belofte
Agents laten mensen intuïtiever informatie tot zich nemen en communiceren met andere applicaties. Laat agents de rotklusjes doen zodat professionals zich kunnen verbreden en verdiepen in de complexere vraagstukken. Ze moeten elkaar versterken, niet vervangen.
Robin kan goed sommige delen van werkprocessen ondersteunen, maar een mens blijft cruciaal en onmisbaar voor de rest. Een agent kan 1000 pagina’s samenvatten in luttele seconden en zo een nieuwe collega snel op niveau brengen. Of door alle kamerstukken of burgerbrieven zoeken naar antwoordlijnen. Toch heb je experts nodig met diepgaande expertise om nuance aan te brengen en uitkomsten te valideren.
Just because we can, doesn’t mean we should
Grote taalmodellen kunnen ons dus ondersteunen in veel taken. Tegelijkertijd moeten we ons afvragen of het zinvol en verantwoord is om een taak uit te besteden. Is het energieverbruik proportioneel? Is een simpelere vorm van AI of software ook afdoende? Kortom, tijdens de ontwikkeling en inzet agents moet men kritisch nadenken over de toegevoegde waarde.
You build it, you own it
De ontwikkelingen in AI onderstrepen de discussies over digitale autonomie en soevereiniteit. Door controle te houden over de softwarecode, modellen en de gegevensstromen, kunnen we zelf bepalen waar onze agents landen en hoe ze functioneren. Door gebruik te maken van zoveel mogelijk open source componenten zijn we onafhankelijker en transparanter. Dit vereist wel dat we investeren in infrastructuur en personeel om agents effectief te beheren en te ontwikkelen. Binnen project Robin delen we de last door de samenwerking op te zoeken met zoveel mogelijk JenV-organisaties.
Elke agent brengt een IT-beheerlast met zich mee. Daarom kunnen we het beste beginnen met een paar kwalitatieve agents die zoveel mogelijk mensen helpen. Denk hierbij aan taken die bijna iedereen ergens door de week uitvoert. Door te leren van dit proces kunnen we de opgedane kennis en beheerstrategieën toepassen en daarna functioneel uitbreiden. Om deze reden stoppen we binnen project Robin net zoveel tijd en moeite in een gestandaardiseerd voortbrengingsproces, als in de individuele agents.
Agents als middel, niet als doel
Robin, met behulp van agents, kan heel JenV efficiënter en ook fijner laten werken. Door enkele agents effectief in te zetten voor repetitieve en tijdrovende taken kunnen ambtenaren zich richten op werk waar hun expertise noodzakelijk is en wat meer voldoening en intellectuele uitdaging biedt. Zo denk ik dat agents een tastbare meerwaarde kunnen bieden voor iedere ambtenaar en daarmee de burger.
Deze blog werd ook gepubliceerd in iBestuur Magazine #55 van juni 2025
Nog geen (gratis) abonnement? Klik HIER
Lees ook:
