Bij veel gemeenten voldoet de kwaliteit van de Basisregistratie Adressen en Gebouwen niet aan de daaraan gestelde normen. Dit blijkt uit de eerste kwaliteitsinspecties. De BAG, met de Basisregistratie Personen (BRP) backbone van het stelsel van basisregistraties, moet elke drie jaar door een onafhankelijke inspectie-instelling worden gecontroleerd.
De eerste inspectieronde startte begin 2012 en loopt tot eind 2014. Het ministerie van Infrastructuur en Milieu, verantwoordelijk voor de BAG, heeft voor de tien kwartalen vanaf midden 2012 een planning gemaakt (tot juli 2012 vonden alleen enkele proefinspecties plaats), waarbij telkens zo’n veertig gemeenten aan de beurt moeten komen. De eerste drie kwartalen stonden 132 gemeenten gepland. Een rapportage van I&M vermeldt over die periode echter maar 35 inspecties. En van die 35 gemeenten slaagden er slechts 8. De 27 andere moeten binnen een jaar een herinspectie regelen.
Op slechts een van de zeven onderdelen van de inspectie, of de BAG-applicatie voldoet aan de voorschriften, scoren alle gemeenten voldoende. Niet zo gek, want zonder BAG-conforme applicatie waren ze niet toegelaten tot het uitwisselingsnetwerk. Op back-up- en herstelvoorzieningen presteert maar één gemeente ondermaats en qua uitwijk drie. Het is vooral mis bij de werking en inbedding van processen (12 resp. 16 van de 35 geïnspecteerde gemeenten onvoldoende), de koppeling register en registratie (17) en de volledigheid, juistheid en actualiteit van de BAG-bestanden (bij 27 gemeenten onvoldoende).
In een schriftelijke reactie stelt I&M desgevraagd dat de BAG-kwaliteit ‘goed op orde’ is, maar dat er wel ‘aandachtspunten’ zijn, waaronder het halen van termijnen voor mutatieverwerking. Echter, aldus het ministerie, “dit is maar een van de vele aspecten van de BAG”. Verder stelt het ministerie dat elke BAG-afnemer “moet kunnen vertrouwen op een deugdelijk systeem” en dat gemeenten krachtig worden gestimuleerd “de BAG die bestuurlijke aandacht te geven die nodig is om blijvend de kwaliteit en actualiteit te garanderen”.
Voor enkele andere van de vele aspecten van de BAG moest men begin april bij het ‘Gemeentelijk Geo-Beraad’ zijn, dat Alex van de Ven, de BAG-inspectieman van I&M, had uitgenodigd. Enkele citaten: “Gegevens brondocumenten en gegevens register/registratie matchen te vaak niet volledig”, “brondocumenten niet altijd (tijdig) vindbaar of beschikbaar”, “BAG-processen nog niet voldoende geïntegreerd met overige processen/integraal kwaliteitssysteem”, “te grote afstand tussen theorie (beschrijving) en praktijk (uitvoering)”, “voorbeeld zorgpunten: bijhouden pandstatus; registreren correct bouwjaar; omgang met terugmeldingen”.
I&M noemt de BAG-kwaliteit in de door iBestuur gevraagde reactie op de inspectieresultaten ‘een van de speerpunten’ in een lopend jaarplan, evenals genoemde stimulering van gemeentebestuurlijke aandacht. De kwaliteit verbetert volgens het ministerie door koppeling met andere basisregistraties en door verplichte terugmelding van onvolkomenheden. Die heeft een ‘zelfschonend effect’.
Op de vraag welke middelen I&M ter beschikking staan om gemeenten aan de planning te houden, luidt het antwoord: “Er bestaat wel een wettelijke plicht voor gemeenten om het definitieve inspectierapport uiterlijk 31 december 2014 in afschrift bij de minister c.q. het departement ingediend te hebben. Het gaat dus in de tweede helft van 2014 druk worden met de uitvoering van uitgestelde inspecties.”
