Desinformatie is een groeiend probleem, maar je hebt ook nog de ouderwetse begripsverwarring. Guido Enthoven verbaast zich over het feit dat onduidelijk is wat de Hoge Colleges van Staat zijn.
Laten we blijmoedig beginnen. Hoewel de in de Haagse departementen gebezigde afkortingen doorgaans van een tenenkrommende lelijkheid zijn, vormen de Hocosta’s daarop een zeldzame uitzondering. Hocosta is de Haagse afkorting voor de ‘Hoge Colleges van Staat’. Ho-cos-ta, de tongpunt stijgt drie treden en tikt bij drie tegen de tanden (vrij naar Nabokov). Als deze afkorting ook maar één keer tijdens een overleg valt, is dat genoeg reden om het uur erna gelukzalig uit het raam te staren.
Op Overheid.nl de officiële website van de overheid worden drie Hoge Colleges van Staat genoemd. ‘Naast regering en parlement bestaan er ook zogenaamde Hoge Colleges van Staat. Ze hebben een zelfstandige positie en vervullen een aantal belangrijke functies.’
- De Raad van State is het belangrijkste adviesorgaan van de regering en brengt onder andere advies uit over alle wetsvoorstellen. De afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State behandelt het hoger beroep in bestuursrechtelijke zaken.
- De Algemene Rekenkamer zorgt voor het toezicht op de uitgaven van de rijksoverheid en controleert of deze rechtmatig en doelmatig zijn. Gevraagd en ongevraagd brengt de Algemene Rekenkamer daarover verslag uit aan de Tweede Kamer.
- Burgers die klachten hebben over de overheid kunnen terecht bij de Nationale ombudsman. Hij stelt vervolgens een onderzoek in en brengt naar aanleiding daarvan advies uit in rapporten, die ook op internet beschikbaar zijn.
De gezaghebbende website Parlement.com wordt deels met overheidsmiddelen gefinancierd en biedt een indrukwekkend overzicht van de parlementaire geschiedenis. Op deze website worden in totaal zes Hoge Colleges van Staat genoemd.
Naast bovengenoemde colleges zijn dit:
- De Eerste Kamer is deel van de volksvertegenwoordiging en heeft met name een rol op wetgevend gebied. Over een wetsvoorstel moet, als de Tweede Kamer het heeft aangenomen, ook door de Eerste Kamer worden gestemd. De Eerste Kamer kan een wetsvoorstel nog tegenhouden.
- De Tweede Kamer is deel van de volksvertegenwoordiging. Zij speelt een belangrijke rol bij de totstandkoming van wetten, controleert de regering en beslist over de vraag of een kabinet (of bewindspersoon) genoeg vertrouwen heeft.
- De Kanselarij der Nederlandse Orden adviseert bij de uitreiking van koninklijke onderscheidingen en zorgt voor het beheer van Nederlandse Orden.
In de Woo-index worden vijf Hoge Colleges van Staat genoemd, namelijk bovengenoemde colleges minus de Kanselarij der Nederlandse Orden.
Is dit een probleem?
Er is wat voor te zeggen dat er grotere problemen zijn waar dit land mee kampt. Maar het is toch ook wel opmerkelijk dat er zelfs op dit allerhoogste niveau blijkbaar sprake is van begripsverwarring. Het is in zekere zin ook kenmerkend voor de gefragmenteerde aanpak van de informatiehuishouding van het Rijk. Het ontbreekt daarbij aan een heldere visie, een eenduidig begrippenkader en aan gedeelde informatiesystemen.
Hierbij past een overweging uit het oude China. “A Chinese sage of the distant past was once asked by his disciples what he would do first if he were given power to set right the affairs of his country. He answered: “I certainly should see to it that language is used correctly.” The disciples looked perplexed. “Surely”, they said, “this is a trivial matter. Why should you deem it so important?” And the Master replied: “If the language is not used correctly, then what is said is not what is meant; if what is said is not what is meant, then what ought to be done remains undone; if this remains undone, morals and art will be corrupted: if morals and art are corrupted, justice will go astray; if justice goes astray, the people will stand about in helpless confusion.”
