Beleid als wedstrijd

In Maastricht hebben bewoners al jaren overlast van studenten die hun auto’s parkeren in de wijken om het stadscentrum heen. Veel studenten komen uit België en Duitsland en vanuit daar is het makkelijker om met de auto te reizen. Het lukte het steeds maar niet om studenten te verleiden hun auto op een P+R te parkeren. Daarom besloot het programmabureau Maastricht Bereikbaar om een wedstrijd uit te schrijven. Projectleider Jan-Derk van ’t Rot: “Het levert misschien niet meteen de allerbeste oplossing op, maar het zorgt in ieder geval voor bewustwording over het probleem bij de doelgroep.” Het programmabureau schakelde het online platform ‘Battle of Concepts’ in, dat het vraagstuk uitzette onder duizenden studenten in Nederland. Om de studenten te stimuleren kregen de beste tien inzendingen 50 tot 350 euro. Dit bleek meer dan genoeg. De briefing werd 3620 keer bekeken en er kwamen 75 concepten binnen, uit het hele land. “Het beste idee combineerde slim een aantal plannen waar wij al mee bezig waren”, aldus Van ’t Rot. “We werken nu het winnende idee uit tot een concreet en bruikbaar plan.” Dit betekent bijvoorbeeld een beloning als een student parkeert op een P+R in de vorm van een autowasbeurt. Van ’t Rot is met name tevreden over het draagvlak dat nu ontstaat voor de plannen: “Het werkt beter dan marketing. Dat is toch vooral zenden. Nu weten we dat een idee ook gedragen wordt door de doelgroep.”

Veel voordelen

Bij vergelijkbare projecten delen ze deze ervaring. Zo vroegen de GGD en zeven gemeenten in de regio West-Friesland aan studenten om oplossingen voor het alcoholprobleem onder Westfriese jongeren. Dit leverde 107 concepten op, waarvan een vijftal ook echt uitgewerkt wordt. “Geen enkel ander onderzoek geeft zoveel inzicht in het probleem”, aldus het projectteam. Het zorgt niet alleen voor nieuwe oplossingsmogelijkheden en voor draagvlak, maar in dit geval ook voor het idee om een oplossing te zoeken in de vorm van entertainment. Het idee is om nu een app te maken waarbij je ziet hoe oncharmant je bent zodra je drank op hebt. Joost Dekkers van de site Citychallenges.nl beaamt dat met name nieuwe inzichten belangrijk zijn bij een wedstrijd. “Klanten zijn daar blij mee. Een mooi voorbeeld is bijvoorbeeld de vraag waarom treinreizigers bij drukte niet in de gangpaden gaan staan, waardoor in- en uitstappen lastig wordt. Hier bleek dat de helft van de inzenders niet wist dat zij in het gangpad mochten staan. Op basis van dit inzicht kunnen eenvoudige communicatieoplossingen een groot verschil gaan maken.”

Met name nieuwe inzichten zijn belangrijk bij een wedstrijd

Van ‘t Rot voegt hier nog wel een aantal tips aan toe: “Het is verstandig om een wedstrijd te organiseren op een bestaande website voor wedstrijden. Daarmee zorg je ervoor dat je de doelgroep snel bereikt en dat alles juridisch en financieel goed geregeld wordt.” De kosten moeten dan worden terugverdiend doordat een organisatie veel minder tijd kwijt is aan het bespreken en opstellen van plannen en minder geld hoeft te besteden aan onderzoek en een campagne.

Nadelen

Toch zijn er ook nadelen. “Bij een project met begeleiding moet je al snel denken aan 7.000 tot 10.000 euro”, aldus Dekkers. Ook bij vergelijkbare platforms zijn dergelijke prijzen gebruikelijk. Bovendien vereist deze werkwijze een andere werkwijze voor beleidsambtenaren en communicatieadviseurs. Als beleidsambtenaar ben je niet meer de expert zoals je die vroeger was. Je bent eerder een curator van de beste oplossing, dan degene die met de oplossing komt. Voor communicatieafdelingen betekent het dat er veel meer vooraf gecommuniceerd wordt en dat de communicatie veel interactiever is. Uiteindelijk betekent het dus dat er vooral veel tijd en geld gaat zitten in het begin van het traject en dat een organisatie vertrouwen moet hebben in een goede afloop. Bas van der Meer van Transactory deelt deze ervaring: “Deze vorm van kennisvergaring zorgt voor een impuls bij diegenen die worden gevraagd mee te doen. De burger krijgt inzage in de problematiek van de overheid en mag ook nog eens meehelpen. Je ziet dan dat de weerstand omslaat in medewerking.”

Uiteindelijk gaat het er vooral om dat het probleem helder wordt, zodat een oplossing gevonden kan worden. Door het probleem voor te leggen, komen allerlei dieper liggende oorzaken naar boven en kan het dus beter worden opgelost dan door één of enkele experts. Of zoals Van ‘t Rot zegt: “Waarom zou je alles zelf bedenken? De oplossing hoeft echt geen briljante uitwerking te zijn. Met deze werkwijze krijg je uiteindelijk de oplossing met de meeste commitment.”