Wanneer ziet het nationale Deltaplan voor vermindering van afhankelijkheid van Amerikaanse IT het daglicht? Een lange termijn megaplan is nodig met een sterke EU component.
De variant van het libertarianisme die sterk vertegenwoordigd is in de Big Tech entourage van Donald Trump ziet ondernemers als techno-monarchen in een maatschappij zonder onafhankelijke regulering en controle en waarin het recht van de sterkste leidend is voor het bereiken van politieke en economische doelen.
Op het eerste gezicht verrassend biedt in de VS de kerk een potentieel tegenwicht. Het christelijke label van de machtsbasis van de MAGA beweging geeft mogelijk leverage op politici die herkozen willen worden. De naamkeuze van paus Leo is een verwijzing naar de kerkvorst die in de 5e eeuw de hunnen stopte bij hun verovering van Rome. Een onverhulde verwijzing naar hedendaagse ‘hunnen’ die streven naar rauwe machtsuitoefening en commercieel gewin. De Rome call voor ethische technologie is inmiddels ondertekend door Microsoft en IBM.
In Amerikaanse media wordt al langer gespeculeerd over een mogelijke reset van ‘rechts’ door de talrijke katholieken in de regering Trump. Met name potentiële troonopvolger Vance heeft een geloofsvisie die haaks staat op het gedroomde paradijs van de ultra- libertarianists. Hoe dan ook: de huidige Amerikaanse regering is geen oorzaak maar het product van een langjarige ontwikkeling. Op het media-instrumentarium dat zorgde voor de grote doorbraak ervan is nog lang geen grip. Een wending is op zijn best onzeker, een zaak van lange termijn, en mogelijk tijdelijk. Hoe ver de arm van tech reikt bleek onlangs toen Microsoft de account van de hoofdaanklager van het door de VS verguisde Internationale Strafhof in Den Haag blokkeerde. Rome call of niet.
Te denken dat onafhankelijkheid van Amerikaanse technologie binnen handbereik ligt is echter eveneens een denkfout. Niet alleen door technologische of functionele afhankelijkheid: organisatorische verwevenheid maakt ook Europese bedrijven met een Amerikaanse footprint kwetsbaar voor inmenging. Lokale initiatieven voor onafhankelijkheid hebben niet de potentie om grensverleggend te kunnen zijn.
Een lange termijn megaplan is nodig met een sterke EU component. Met name de rijksoverheid heeft hier een taak voor het identificeren van kritische processen, het geven van inhoudelijke guard rails, het beschikbaar stellen van middelen, strategisch leveranciersmanagement, en het bevorderen van innovatie. Dit is tevens een kans om het inefficiente paradigma van het ‘Huis van Thorbecke’ voor digitalisering, waarbij iedere overheidsorganisatie op zichzelf staat te doorbreken. En om, tot algemeen nut, de moeizame relatie met de markt te versterken.
Lees ook:
