Organisaties in de private en publieke sector zijn druk bezig met verduurzaming. De strategie is erop gericht de CO2-footprint maximaal terug te dringen. De gevolgen van klimaatverandering worden elke dag meer zichtbaar. Dat er dus van alles gebeurt is hoopgevend. Toch blijft één aspect tot nu toe relatief onderbelicht: IT.
IT heeft een heel eigen footprint. Servers moeten gekoeld worden. Hardware en software vragen veel stroom. Voor reststromen in de vorm van bijvoorbeeld afgeschreven hardware is vaak nog geen duurzame, sluitende oplossing bedacht.
Er is, kortom, werk aan de winkel. Zeker in een samenleving – Society 5.0 – waarin de rol van computers en digitale toepassingen steeds groter wordt. Een samenleving waarin de fysieke en digitale wereld meer dan ooit met elkaar raken verknoopt. Gelukkig zijn er kansen genoeg.
In het kort is dit de conclusie van Sustainable IT. Het resultaat van een onderzoek onder duizend organisaties in de publieke en private sector. Er blijkt nog veel werk aan de winkel, ook in de publieke sector. Slechts 6 procent van de organisaties heeft een vergevorderde strategie. Wij vinden dat dat anders kan. We moeten nu beginnen met het treffen van maatregelen. En dat kan ook, want die maatregelen liggen deels voor het oprapen.
Digitalisering
Dat IT een eigen footprint heeft is geen nieuwe constatering. Er wordt al jaren onderzoek naar gedaan. En er zijn stappen gemaakt. Server-virtualisatie bijvoorbeeld heeft het stroomverbruik van IT enorm teruggebracht. We konden opeens van tientallen fysieke servers terug naar een handvol, met daarop vele afzonderlijke gedefinieerde, virtuele servers. Dat scheelt nogal. En dankzij de cloud kunnen lokale serverparken steeds vaker zelfs helemaal worden ontmanteld.
We moeten energiebewuster worden en we moeten die enorme afvalberg te lijf gaan.
Toch houdt dit soort ontwikkelingen geen gelijke tred met de groei van de digitale CO2-uitstoot. Vooral de laatste jaren gaat het hard. Dankzij groeiende bandbreedte, toenemende processorcapaciteit en steeds goedkopere opslag, kunnen we digitalisering inmiddels over de volle breedte inzetten. En dat doen we ook. Zeker sinds de coronacrisis uitbrak. Het afgelopen anderhalf jaar nam digitalisering harder toe dan ooit.
In 2019 werd becijferd dat de IT-functie verantwoordelijk is voor zo’n 5 procent van de totale wereldwijde uitstoot van CO2. Een aanzienlijk percentage – en dat was nog voor corona uitbrak. Het percentage stijgt ondertussen verder. Als we de totale uitstoot met z’n allen willen terugbrengen, dan moet IT daar dus een rol in spelen. En we signaleren nog een aandachtspunt: e-afval . Het IT-domein was in 2019 goed voor 53,6 miljoen ton afval. Dat was destijds een stijging van 21 procent ten opzichte van vijf jaar daarvoor. En die e-afvalberg groeit. 89 procent van alle organisaties recyclet niet. De impact op de omgeving laat zich raden. Al met al verwachten we tot 2025 een verdrievoudiging van de impact van IT op de omgeving. We zijn, kortom, genoodzaakt te schaken op twee borden: we moeten energiebewuster worden, en we moeten die enorme afvalberg te lijf gaan. Op een milieubewuste, verantwoorde, betaalbare manier.
Roadmap
In het onderzoek hebben we ons ook afgevraagd: waarom gebeurt er relatief weinig? Gebrek aan bewustzijn blijkt en voorname factor te zijn; 43 procent van de IT-managers is zich nauwelijks bewust van hun footprint. “We meldden al even dat slechts 6 procent van de onderzochte organisaties een vergevorderde strategie heeft als het gaat om sustainable IT. Dat wil zeggen dat ze een expliciete strategie hebben benoemd richting verduurzaming van de IT-functie, waarin concrete targets zijn benoemd. Duurzame IT behoort daarmee tot het DNA van de organisatie”, zegt Zsolt Szabo, Vice President Business Innovations. Ook in de publieke sector zullen nog belangrijke stappen moeten worden genomen op dit dossier. Op zich worden er wel duurzaamheidsinitiatieven ondernomen; het klimaatakkoord mist zijn uitwerking niet. Verduurzaming is het devies, of het nu gaat om de producten- en dienstencatalogus of de inkoop. Op IT-niveau ontbreekt echter vooralsnog de uitwerking, de doorvertaling. Hier ligt een enorme kans.
Het begin van alle inspanningen moet wat ons betreft een roadmap zijn, gebaseerd op een gedegen analyse van de bestaande situatie. Technologie maakt het mogelijk alles in kaart te brengen: welke systemen en applicaties hebben het hoogste stroomverbruik? Hoe is data-opslag geregeld: op de traditionele manier, of speelt de cloud al een rol? Hoe zit het met de organisatiecultuur; zit verduurzaming tussen de oren en is het verankerd in gedrag? En wat doen we met reststromen? Door op die manier in kaart te brengen wat er te doen staat, kan een strategie worden bepaald richting duurzame IT. Onderdeel van zo’n strategie kan bijvoorbeeld zijn dat al in de ontwerpfase van nieuwe systemen en applicaties – en rationalisatie van bestaande – rekening wordt gehouden met energieverbruik. En dat duurzaam gedrag onderdeel wordt van de training en opleiding van medewerkers. Capgemini onder andere kan de CO2-impact voor uw organisatie tot in detail in kaart brengen, een actieplan formuleren en daarnaast bieden wij een scala aan diensten en tools om de CO2-impact van uw organisatie verder te verlagen.
Rol
Het ontbreekt aan ruimte om hier dieper in te gaan op alles wat we kunnen doen richting sustainable IT. Van belang is dat er een cruciale rol is weggelegd voor de publieke sector. Ludvig Daae, Director Digital Advisory: “Sustainable IT is zowel voor de publieke als private sector een belangrijk onderwerp om serieus mee aan de slag te gaan, waardoor de komende jaren duurzaam IT-beleid meer en meer verankerd zal geraken in de dagelijkse bedrijfsvoering.”
Ludvig Daae, Director Digital Advisory (Ludvig.daae@capgemini.com)
Zsolt Szabo, Vice President Business Innovations
