Er ontstaat een nieuw speelveld rond de keuzes die overheden maken bij de aankoop van IT. ‘Business’ en IT zullen meer dan voorheen gaan partneren en zich op de strategische waarde van IT richten.
Innovaties als Bring Your Own Device (BYOD) en cloud computing veranderen het informatietechnologielandschap in een rap tempo; en niet alleen in het bedrijfsleven, maar ook bij organisaties in de (semi)publieke sector. Nog in een recent verleden werd IT als een ondersteunend instrument gezien in de uitvoering van bedrijfsprocessen. Het primaat voor de aanschaf van software en hardware lag bij de IT-afdeling. Inmiddels zien we dat de manager van het operationele proces steeds meer zelf het stuurwiel vasthoudt en bepaalt welke IT-toepassingen er worden aangeschaft. De vraag is hoe hiermee om te gaan.
Overheden in Nederland spelen over het algemeen goed in op deze nieuwe tijd en kansen. In de ‘Benchmark Measurement of European eGovernment services’ staat Nederland steevast in de top drie van landen die het best scoren met portals op het gebied van gebruiksvriendelijkheid, de mate waarin het ontwerp van de site de gebruiker centraal stelt en de bundeling van diensten in één portal. Dit is ook terug te zien in het regeerakkoord ‘Bruggen slaan’, dat specifiek vermeldt dat bedrijven en burgers uiterlijk in 2017 zaken die ze met de overheid doen, digitaal moeten kunnen afhandelen. De groeiende aandacht voor IT komt precies op tijd, aangezien de innovaties steeds meer invloed hebben op de wijze waarop overheden hun primaire processen definiëren en in ketens uitvoeren. In lijn met de slogan die terug is te vinden op de overheidswebsite e-overheid.nl en die luidt: ‘Eén digitale overheid: Betere service, meer gemak’, dient ook hier IT het gemak.
Meer samenwerking
De complexiteit van de inzet van IT, kostenbesparingen en het behalen van de doelstellingen noopt evenwel tot meer samenwerking tussen overheden, wat onder meer is terug te vinden in de groei aan shared service centers (SSC’s), waarbij overheden elkaar opzoeken om de voordelen van schaalvergroting in het IT-domein optimaal te benutten. Tegelijkertijd verwachten burgers en bedrijven door de razendsnelle innovaties op internet een wendbare overheid die diensten veilig en klantvriendelijk aanbiedt. De ontwikkelingen vragen ook om een vernieuwing bij IT-leveranciers in de wijze waarop IT-oplossingen aan overheden worden aangeboden. Agile, Scrum en SaaS-, PaaS- en IaaS-diensten worden belangrijker.
Het feit dat de business in toenemende mate de beslissingsbevoegdheid op zich neemt over welke IT-oplossingen de bedrijfsvoering het best ondersteunen, heeft tevens een effect op de inrichting van de uitvoeringsketens. IT wordt steeds meer gezien als een strategische asset, ook voor het oplossen van complexe strategische vraagstukken als: hoe verbeter ik mijn dienstverlening in uitvoeringsketens aan burgers en bedrijven met lagere uitvoeringskosten? Hoe om te gaan met cybersecurity? Hoe voorkom ik fraude door burgers en bedrijven?
Strategische waarde en behoeften
Dit alles geeft een nieuw speelveld, waarbij in eerste instantie minder naar soft- en hardwareoplossingen zal worden gekeken en meer naar de strategische waarde en behoeften achter de keuzes die overheden zullen maken bij de aankoop van IT. De IT-afdelingen en de business worden hierdoor meer en meer partner in het vinden van oplossingen. Of het nu gaat om cybersecurity, fraud- of errormanagement of de vraag hoe je de dienstverlening kunt optimaliseren door het gebruik van big data; voor al deze onderwerpen geldt dat eerst op strategisch niveau helder moet worden gemaakt wat de waardepropositie is voor de klant. Maar ook: welke problemen opgelost moeten worden en welke transformatieactiviteiten hierbij vervolgens horen, welke technologie dient te worden gekozen en welke sourcingmodellen van toepassing zijn.
Wat betekent dit in de praktijk? Neem bijvoorbeeld cybersecurity. Overheden worden steeds vaker het slachtoffer van cyberaanvallen. De omgeving waarbinnen overheden hun diensten aan burgers en bedrijven leveren, wordt met de dag complexer door het gebruik van onder meer cloudoplossingen en bijbehorende devices. Strategische vragen die op CxO-niveau leven zijn: hoe kan ik veilig diensten leveren over internet? Hoe bescherm ik mijn organisatie en burgers en bedrijven in de dienstverleningsketens? Hoe integreer ik cyber in risk management? Is er voldoende kennis en voorlichting aanwezig? Hoe om te gaan met BYOD en het gebruik van sociale media?
De uit die afwegingen resulterende transformatieplannen, producten en diensten zullen echter steeds terug te voeren moeten zijn op de strategische vragen die bij de overheden leven.
Hoe nu verder? Capgemini bouwt aan een portfolio van oplossingen voor overheden dat een antwoord geeft op strategische vraagstukken rond dienstverlening met bijbehorende IT-oplossingen. Oplossingen die ten dienste staan van zowel de business als de IT-afdeling, in een ecosysteem met best-in-class innovatiepartners en op basis van de meest recente innovaties in de markt, zowel in Nederland als elders.
Kees Birkhoff is Director Public sector bij Capgemini Nederland BV, Zsolt Szabo is Vice President Public sector bij Capgemini Nederland BV.
