Stel, op een kantoor breekt brand uit. Hoe zorg je dan dat iedereen binnen het bedrijf weet wat er aan de hand is en wat ze kunnen doen? Volgens directeur Nico van Mourik van de Veiligheidsregio Midden- en West-Brabant spelen nieuwe technologieën, zoals het onlangs door Centric ontwikkelde CBIS, hierin een belangrijke rol: “We beschikken tegenwoordig over de technologische mogelijkheden om mensen beter te bereiken.”
Op de eerste maandag van de maand gaat nog steeds de sirene af en in de meeste meterkasten hangt nog altijd een veiligheidskaartje. Maar wie luistert er, in een tijdperk waarin Twitter en Facebook altijd het laatste nieuws hebben, nog met dichte ramen en deuren naar de radio? “We willen snel een helder handelingsperspectief bieden”, aldus Nico van Mourik. “Door de sociale media, digitalisering en informatisering kunnen we burgers als overheid sneller advies geven.”
Burgerjournalistiek
Tegelijkertijd beseft Van Mourik dat het beeld dat sociale media geven niet altijd juist of compleet is. “Kijk, ik beschouw iedereen die tijdens een ramp of crisis twittert op dat moment als een burgerjournalist. Maar burgerjournalistiek gaat over persoonlijke ervaring. Over gevoelens, beleving en wat je ziet. Daarmee gaan wij niet concurreren. Wij communiceren op basis van verifieerbare feiten.”
“Maar uiteindelijk kunnen we natuurlijk niet om Facebook en Twitter heen. Want ook al concurreren we misschien niet met de burgerjournalistiek, we moeten wel ingrijpen als er een verkeerd beeld ontstaat. Als feitelijke onjuistheden door veel mensen voor waar worden gehouden, zetten we de sociale media in voor damage control. Wordt er op Twitter bijvoorbeeld gesproken van een gevaarsetting die absoluut niet aan de orde is, dan zullen we retweeten en aangeven dat er van dergelijk gevaar geen sprake is.”
Calamiteiten BHV Informatie Systeem
De veiligheidsregio wil moderne technieken graag gebruiken, maar dan wel op een betrouwbare manier. Daarom vroeg zij Centric om het Calamiteiten BHV Informatie Systeem (CBIS) te ontwikkelen. CBIS is een alerteringssyteem dat specifiek is gericht op bedrijfshulpverleners. In geval van een calamiteit in hun regio, zoals een brand of toxische wolk, krijgen zij via sms en e-mail snel informatie over het incident en over hoe ze kunnen handelen. Van Mourik: “Door de BHV-organisaties van bedrijven in een regio goed in te schakelen, geef je in feite duizenden mensen tegelijk een handelingsadvies.”
directeur Nico van Mourik van de Veiligheidsregio Midden- en West-Brabant
Psychologie
CBIS sluit volgens Van Mourik aan bij de drie taken van een veiligheidsregio als het gaat om het informeren van bedrijven: “We moeten in de eerste plaats over heel veel informatie beschikken. Vervolgens zorgen we dat de relevante delen van die informatie op het juiste moment bij de juiste mensen komen. Tot slot willen we stimuleren dat zij deze informatie ook weer delen met anderen.” BHV’ers moeten, met andere woorden, precies datgene te horen krijgen wat de veiligheid van hun collega’s kan garanderen. Niets meer en niets minder. Daarom ontvangen zij voortaan een korte, duidelijke sms of e-mail waarin precies staat wat er speelt en wat zij moeten doen. “Psychologisch blijkt dat als mensen een kort bericht krijgen de kans groter is dat ze zich ernaar gedragen. Bovendien worden de BHV’ers op deze manier veel directer bereikt. Zij krijgen alle informatie die ze nodig hebben namelijk direct binnen op hun smartphone.”
Stappenplannen
De kracht van CBIS schuilt in de zogenaamde risicoscenario’s. Deze vooraf opgestelde stappenplannen beschrijven precies wat er moet gebeuren bij bijvoorbeeld een brand of gifwolk. “Van risicovolle bedrijven bestaan uitgebreide veiligheidsrapporten, maar dat zijn vaak dikke ordners met allerlei verschillende scenario’s. Als zich een incident voordoet, is slechts een deel van de informatie relevant. De kunst is om die informatie vooraf te selecteren en klaar te maken voor verzending. Daarom hebben we tien basisscenario’s die alle mogelijke incidenten afdekken.
Risicocommunicatie
Het advies dat BHV’ers krijgen, staat van tevoren dus al in grote lijnen vast. Volgens Van Mourik is dat onderdeel van een grotere ontwikkeling die de overheid doormaakt. “We waren vroeger vooral veel bezig met crisiscommunicatie, zeg maar het reageren op de crisis, maar naar mijn mening moeten we meer investeren in dit soort risicocommunicatie. We moeten burgers en bedrijven vooraf vertellen wat er kan gebeuren en hoe ze daarmee om kunnen gaan.”
Bewust bekwaam
Van Mourik vindt de e-learningmodule in CBIS de grote winst van het project. Centric ontwikkelde de module om BHV’ers te leren hoe zij een melding in CBIS aanmaken en om ze op voorhand bekend te maken met de risicoscenario’s. Dankzij de e-learningmodule kan de veiligheidsregio CBIS het hele jaar inzetten als een proactief middel om het veiligheidsbewustzijn te vergroten. “We kunnen BHV’ers bij ieder bedrijf voortaan bewust bekwaam maken. Ook in de situatie dat er geen ramp of crisis is, kunnen BHV’ers nu leren hoe ze de veiligheid van collega’s en andere bedrijven in de regio verbeteren.”
BHV’ers snel informeren bij calamiteiten. Hoe werkt dat precies?
Bekijk het filmpje op centric.eu/CBIS
Hoe werkt CBIS in de praktijk?
Op het terrein van een chemisch opslagbedrijf breekt brand uit. Wat nu?
Met behulp van CBIS informeert een bedrijfshulpverlener eerst zijn collega-BHV’ers over de aard en locatie van het incident. Hiervoor voert hij alleen wat eenvoudige informatie in CBIS in. Als er gevaar voor de omgeving dreigt, kan hij met CBIS ook direct de omliggende bedrijven inlichten.
Voor het verwerken van meldingen maakt CBIS gebruik van duidelijke risicoscenario’s, waarmee organisaties zich voorbereiden op eventuele incidenten. De scenario’s zijn vooraf opgesteld en bevatten voor alle mogelijke calamiteiten gerichte stappenplannen. Ook neemt CBIS in geval van een melding de actuele meteo-informatie van het getroffen gebied mee.
Op basis van het risicoscenario stuurt CBIS de bedrijfshulpverleners in de regio een gericht handelingsadvies. Dat gaat via sms of e-mail en komt dus direct binnen op pc, tablet of mobiele telefoon. Zo geeft CBIS snel de belangrijkste informatie aan de juiste personen Daarnaast stuurt het systeem een link mee naar een pagina met extra visuele informatie.
Wilt u meer weten over het Calamiteiten BHV Informatie Systeem (CBIS)? Kijk op centric.eu/CBIS of neem contact op met accountmanager Frederick de Wit: frederick.de.wit@centric.eu.
