Digitale toegankelijkheid is groter dan GROTE LETTERS
We willen de politieke besluitvorming nog wel eens wegzetten als traag. Maar de wet voor digitale toegankelijkheid werd in dertien seconden goedgekeurd. Dat is kwetsend grappig, want de impact ervan is enorm. Weet de overheid dat? Weten organisaties dat? Accessibility Consultant, Caitlin de Rooij pleit voor een toegankelijkheidscampagne.
Dertien seconden. Het kostte de Tweede Kamer precies dertien seconden om de European Accessibility Act (EAA) te behandelen. Ze kregen het stuk, er meldden zich geen sprekers en dus werd het wetsvoorstel zonder stemming aangenomen. Op 28 juni 2025 gaat het in.
Gaat het een keer snel, is het wéér niet goed.
Nee, dat is inderdaad niet goed.
Als je weet wat er in de EAA van online diensten wordt verwacht, dan zou er discussie zijn. De dertien seconden zeggen mij dat de Tweede Kamer niet goed weet wat ze eisen van bedrijven en overheidsinstanties. De richtlijnen, Web Content Accessibility Guidelines (WCAG), zijn niet zomaar even geïmplementeerd, het heeft veel impact.
Voor iedereen beschikbaar
Toegankelijkheid betekent dat alle online diensten voor iedereen beschikbaar zijn, ongeacht iemands vaardigheden of beperkingen. Dat kunnen zowel fysieke als cognitieve beperkingen zijn.
Toen ik startte bij Level Level, dacht ik wel wat te weten over digitale toegankelijkheid. Grotere letters voor ouderen en opletten met kleurcontrast. Toch? Maar het gaat veel verder. Een website moet bijvoorbeeld toetsenbordtoegankelijk zijn. Iemand die geen muis kan gebruiken, moet met alleen het toetsenbord wel alles kunnen doen – een knop aanklikken, een menu uitvouwen of een formulier invullen bijvoorbeeld.
Alle overheidsorganisaties moeten sowieso al voldoen aan de wetgeving rond digitale toegankelijkheid. Bij commerciële organisaties is de impact groter. Wij doen ieder jaar onderzoek naar de toegankelijkheid van de vijftien grootste webwinkels. Bij acht daarvan kunnen mensen met bijvoorbeeld motorische of visuele beperkingen geen bestelling plaatsen omdat de website niet toegankelijk is. Dat is én niet inclusief én die webwinkels gaan, verwacht ik, niet op tijd voldoen aan de wettelijke verplichtingen.
Toegankelijkheidscampagne
Wat zou ik doen met een half miljoen? Ik zou het aan de overheid geven om campagne te voeren om de wet en de richtlijnen onder de aandacht te brengen. Veel organisaties weten simpelweg niet wat er op ze afkomt. Wat we wel weten is dat er boetes kunnen vallen.
De wetgeving is al zo dichtbij dat ik meteen het bedrijfsleven wil bereiken. Hoe eerder ze aan de slag gaan, hoe meer mensen ze bereiken en hoe sneller ze inclusiever worden – commercieel dus ook interessant. Ik denk wel dat er daarnaast een EAA-projectgroep moet komen bij de overheid, maar stap één is bewustwording. Weten dat de wet eraan komt (en snel!) en wat het inhoudt. Een marketingcampagne met echte voorbeelden bijvoorbeeld. Zien hoe iemand met een beperking een online dienst gebruikt en er niet doorheen kan komen, is een eye opener.
Nu geef ik de Rijksoverheid een flinke opdracht, maar ik schreef ook al dat ik (op basis van die dertien seconden) vermoed dat ze zelf ook behoefte hebben aan meer kennis over de WCAG. Zsolt Szabó: bel me! Ik maak de wet graag toegankelijk.
Het is geen moetje
Met de komst van de EAA klinkt toegankelijkheid als een ‘moetje’. Maar toegankelijkheid is vooral een kans, omdat iedereen profiteert van de verbeteringen. Neem dat kleurcontrast: het was een tijdje een rage om grijze tekst op een witte achtergrond te zetten. Dat kan slecht leesbaar zijn voor ouderen, maar probeer zelf eens te lezen met de zon op je scherm. Dan heb je precies hetzelfde probleem.
Het is echt een misvatting dat toegankelijkheidsmaatregelen voor een selecte groep mensen bedoeld zijn. Sterker nog, één op de drie Nederlanders heeft een vorm van een beperking. Dus eigenlijk is toegankelijkheid belangrijk voor iedereen. Doe het voor je medemens en voor je (toekomstige) zelf.
Dit artikel is geschreven in de DDA reeks “Wat zou je doen met een half miljoen?”, om overheidsinstellingen te inspireren hoe het óók kan. Dutch Digital Agencies (DDA) verenigt en vertegenwoordigt de digitale bureaus van Nederland.
Lees ook:
Erg nuttig stuk en de geschetste trend geldt niet alleen voor toegankelijkheid, maar ook voor essentiële onderwerpen, zoals datakwaliteit, AI, cloud-adoptie en machine learning. Het snelle besluitvormingsproces contrasteert met de complexiteit en impact van de daadwerkelijke implementaties en is een bewijs dat ‘men’ de meest basale kennis mist om de onderliggende eisen goed te begrijpen. We moeten grondig en bewust omgaan met verandering. MAKEN wij de Toekomst of ONDERGAAN wij de Toekomst? Daarvoor moeten we moeite doen! Elke dag knetterhard ONTleren en BIJleren. De impact is echt.