Door met de werkagenda ‘Waardengedreven digitaliseren’? 3. Toegankelijkheid
‘Iedereen moet mee kunnen doen aan het digitale leven’ is een van de hoofpunten uit de Werkagenda Digitale Overheid die onder leiding van voormalig staatssecretaris Alexandra van Huffelen in uitvoering is genomen. iBestuur vroeg Karien Sondervan, directeur van Cybersoek, wat zij het nieuwe kabinet, en de nieuwe staatssecretaris Digitale Zaken, mee zou willen geven als het gaat om digitale toegankelijkheid?
Digitalisering biedt ons veel: gemak, snelheid en efficiëntie. Maar terwijl we ons richten op technologische vooruitgang, mogen we niet vergeten wat we écht nodig hebben: menselijk contact.
De Werkagenda Waardengedreven Digitaliseren biedt kansen om digitalisering in te zetten voor een inclusieve samenleving. Toch is technologie op zichzelf niet genoeg. Het recht op menselijk contact moet altijd voorop blijven staan, want je hebt de offline wereld nodig om online te komen.
Bij Cybersoek zien we dagelijks hoe niet iedereen dezelfde mogelijkheden heeft of profiteert van technologische ontwikkelingen. Zoals de man die na een ziekenhuisbezoek bij ons kwam, afhankelijk van een app om zijn gezondheid te monitoren. Eén simpele fout in de instellingen, en hij verloor de controle. Geen hacker, zoals hij dacht, maar een systeem dat niet op zijn behoeften was afgestemd. Dit laat zien dat digitalisering alleen waardevol is als het begrijpelijk en toegankelijk is voor iedereen.
Duurzame oplossingen
Een simpele cursus is daarbij vaak niet genoeg. Mensen hebben ruimte nodig om in hun eigen tempo te leren, op een manier die past bij hun leven. Tijdelijke projecten lossen dit niet op. We moeten investeren in duurzame oplossingen die mensen echt ondersteunen. De uitdagingen die we bij Cybersoek tegenkomen, zoals digitale ongelijkheid, zijn geen puur technische problemen, maar hangen samen met diepere sociale ongelijkheden.
De Werkagenda erkent het belang van toegankelijkheid en ethiek, met stappen zoals de mensenrechtentoets voor algoritmen. Maar technologie kan op zichzelf geen verbinding creëren. Echte vooruitgang komt wanneer technologie menselijke relaties ondersteunt in plaats van vervangt. Samen je weg vinden in de online wereld vraagt om begeleiding en begrip.
Neem de man die ’s avonds buiten voor ons raam stond omdat hij thuis geen internet had. Terwijl sommigen moeiteloos toegang hebben tot digitale diensten, moeten anderen letterlijk en figuurlijk zoeken naar verbinding. Dit toont aan dat internet een basisrecht zou moeten zijn, geen luxeartikel. Maar toegang tot technologie gaat verder dan alleen een verbinding. Mensen moeten ook de vaardigheden opdoen om er echt iets mee te kunnen. Het gaat om de verbinding met de samenleving, waarin niemand zich buitengesloten voelt.
Hulpmiddel
De Werkagenda legt een solide basis voor de toekomst, maar echte vooruitgang vraagt meer dan technische oplossingen. We moeten investeren in plekken waar mensen elkaar kunnen ontmoeten en waar technologie slechts een hulpmiddel is. Iedereen verbonden betekent dat we duurzame voorzieningen moeten bouwen waar mensen offline kunnen leren en oefenen, met ruimte voor vragen en ondersteuning.
In de praktijk blijkt dat digitalisering vooral effectief is als het in dienst staat van menselijk contact. Bedrijven en overheden moeten systemen begrijpelijk en mensgericht maken. Technologie kan veel, maar alleen als we blijven investeren in de menselijke kant van de samenleving. Het recht op menselijk contact mag niet verloren gaan in de digitale transitie. Laten we investeren in plekken waar mensen elkaar kunnen ontmoeten, vragen kunnen stellen, en zich niet verloren voelen in een snel digitaliserende wereld.
Dit artikel is gepubliceerd in iBestuur Magazine #52 van oktober 2024
Nog geen (gratis) abonnement? Klik HIER
Lees ook:
