Drie jaar na de aftrap is het Doorbraaktproject Open Geodata toe aan zijn afronding. Een grote doorbraak is niet bereikt, maar open data bewijzen zich wel. Een onderzoek van Wageningen University naar de meerwaarde van het beschikbaar stellen van het Actueel Hoogtebestand Nederland (AHN) toont dat aan.
Een overzicht van een deel van Utrecht op basis van het Actueel Hoogtebestand Nederland 2 (PDOK).
In het Doorbraakproject Open Geodata, één van de negen doorbraakprojecten die in 2013 en 2014 werden opgestart, werd het hergebruik van open data gestimuleerd door belemmeringen aan te pakken en vraag en aanbod beter op elkaar af te stemmen. Dat moet nieuwe producten en diensten opleveren. Zo zijn overheidsbestanden als het Actueel Hoogtebestand Nederland (AHN) en satellietdata van de het Nederlandse Space Office (NSO) vrijgegeven en zijn Open Data Estafettes gehouden.
Het vrijgeven van de digitale hoogtekaart Actueel Hoogtebestand Nederland versie 2 (AHN2) heeft vooral in de energiesector wat opgeleverd, stellen onderzoekers van de Wageningen University. Zonnepanelen zijn bijvoorbeeld efficiënter (met optimaal rendement) te plaatsen, door AHN2 in combinatie met de Basisregistratie Adressen en Gebouwen (BAG) te gebruiken. Archeologen hebben aan de hand van de kleine hoogteverschillen in weilanden die in AHN2 zichtbaar zijn, oude nederzettingen opgespoord die met het blote oog niet opvielen.
Aarzeling
In een terugblik in het ter gelegenheid daarvan uitgebracht webmagazine voelt ‘aanjager’ Mark Herbold (CEO Esri Nederland) zich genoodzaakt de term ‘doorbraak’ te relativeren. Een grote innovatieve doorbraak die open data in één keer onontkoombaar maakt, is er immers niet gekomen. “Innovaties op dit gebied zitten niet in grote doorbraken en killer-apps maar in vele, vaak kleinere, toepassingen. Ze vormen de basis van nieuwe informatiediensten, al dan niet met apps, of maken deze beter en gebruiksvriendelijker.” Geen silver bullet dus, maar wel tevredenheid. Al ziet hij soms wel aarzeling bij overheden. “Waar ik achter gekomen ben en waar mijn ondernemersongeduld soms om de hoek kwam kijken, is dat bij de overheid er vele belangen spelen die maken dat de afwegingen en besluitvorming complex zijn.” Privacy kan een factor zijn, maar ook de inkomsten die een overheidsorganisatie uit de betreffende data haalt.
In het Doorbraakproject participeerden het Ministerie van Binnenlandse Zaken, het Ministerie van Infrastructuur & Milieu, TU Delft, TNO, GeoBusiness Nederland, het Ministerie van Economische Zaken en ECP | Platform voor de InformatieSamenleving. Een nieuw opgezet Open Data Platform moet de opgedane ervaringen van de afgelopen jaren verankeren.
Vijf aanbevelingen van Mark Herbold:
• Actief openstellen van overheidsdata moet de norm worden
• Nog meer sectoren zouden kennis moeten maken met Open Data en de mogelijkheden ervan
• Maak (semi-)overheidsinstellingen onafhankelijk van inkomsten afkomstig uit datagebruik, zodat zij de data kunnen openstellen
• Zet in het Open Data Platform directe (her)gebruikers, zodat de lijnen kort blijven en de discussie praktisch
• Maak het handelsregister vrij
