Eerste BIT-toets: Operatie BRP moet transparanter

De toets van het programma Operatie BRP (voorheen Modernisering GBA) is één van de drie pilot-toetsen waarmee het BIT sinds begin juli van start is gegaan. Deze toets moest uitwijzen of dat programma in de huidige vorm tot een goed einde is te brengen. In het kort luidt het antwoord daarop ‘ja’, maar wel onder de voorwaarde dat een aantal risico’s en onzekerheden veel meer aandacht krijgt.
‘Wij vinden dat het programma naar haar omgeving nog onvoldoende transparant is geweest over de kwetsbaarheden en onzekerheden in de planning. Volgens ons is de omgeving mede daardoor onvoldoende terughoudend met wijzigingen. We constateren tevens dat uitvoerders en beheerorganisatie nog onvoldoende zijn voorbereid op hun rol.’
De politiek beseft nog onvoldoende dat wijzigingen (zoals rond het buitenlandse persoonsnummer) een programma als dit ernstig kan verstoren, aldus het BIT. Het ontwerp moet dan aangepast, net als alles wat daarna komt: realisatie, test, migratie en implementatie.
Een ander probleem is dat er te veel onduidelijk blijft over de planning. Dat is een logisch gevolg van de zwakheden in de (documentatie van de) eerder ontwikkelde softwarecode. Meer transparantie daarover is nodig. ‘Volgens ons is een overschrijding van de huidig geplande doorlooptijd en kosten onvermijdelijk, gezien de nog te verrichten werkzaamheden voor de realisatie en de implementatie.’ Verder zegt het BIT ‘de indruk te hebben’ dat de complexiteit in het BRP-ontwerp groter is geworden dan noodzakelijk.
Vooruitkijkend naar beheer en implementatie heeft het BIT ook zorgen. Beoogd beheerder RvIG (Rijksdienst voor Identiteitsgegevens) zou nog onvoldoende weten wat er op hen afkomt en hoe anders de BRP in elkaar zit dan de huidige GBA-V die RvIG al beheert. Ook zouden gemeenten onvoldoende voorbereid zijn op de komst van de BRP en de complexe migratieperiode die daarbij hoort.

Adviezen

De adviezen van het BIT adresseren de geconstateerde risico’s. Het programma moet vooral ‘zonder verdere verstoringen’ zijn werk kunnen doen en helder zijn over de onzekerheden die er nog zijn. Ook moet de kennis in de beheerorganisatie nu al worden opgebouwd en moeten gemeenten sterker worden betrokken bij wat er al op ze afkomt.
De teneur van de reactie van gedelegeerd opdrachtgever voor Operatie BRP Cor Franke is vooral dat het project inderdaad complex is, maar dat dat onvermijdelijk is. Veel van de gesuggereerde maatregelen zijn volgens hem ook al in gang gezet, dan wel niet mogelijk. In december zal de stuurgroep met een integrale (dus transparante) planning komen.

Het BIT-team dat de pilots heeft uitgevoerd bestond uit een zestal medewerkers, waarvan drie extern ingehuurd. Het werven van de vaste kern van het BIT is nog bezig. Volgens minister Blok zal het BIT in januari zijn definitieve omvang krijgen en bestaan uit tien ambtenaren – deels tijdelijk gedetacheerd – aangevuld met vijf externe deskundigen. Naar verwachting zal het BIT in 2016 zo’n dertig projecten onderzoeken.