Eerste versie Rijksdashboard Woo-verzoeken staat online
Wie wil weten hoeveel Woo-verzoeken er lopen bij departementen en wat de status van de afhandeling is kan sinds kort terecht op Woo in cijfers. Het ministerie van BZK publiceerde onlangs de eerste versie van het Rijksdashboard. Het dashboard wordt elk kwartaal bijgewerkt. Volgens Serv Wiemers van Open State Foundation is het een stap in de goede richting, maar het kan nog beter.
De Wet open overheid (Woo) wil de overheid de toegang tot overheidsinformatie verbeteren en zo een meer open en transparante overheid creëren. Op het nieuwe dashboard staat informatie over de afhandeling van Woo-verzoeken binnen de Rijksoverheid. Hier kan iemand zien hoeveel Woo-verzoeken er lopen en hoe snel deze worden afgehandeld. Ook staat er informatie over de bezwaren, beroepen en hoger beroepen die lopen bij Woo-verzoeken, en ook hoeveel geld aan dwangsommen werd verbeurd over Woo-verzoeken.
Een stap in de goede richting
‘Een stap in de goede richting’, reageert Serv Wiemers van Open State Foundation. ‘Ik heb herhaaldelijk aangedrongen op zo’n dashboard. Ik heb ook het voorbeeld van het Verenigd Koninkrijk gegeven, waar eens per kwartaal wordt gerapporteerd. Men heeft gelukkig geluisterd.’
Maar het kan volgens hem nog een stuk beter. ‘Het Verenigd Koninkrijk, dat per inwoner zo’n vier keer zoveel FoI-verzoeken als Nederland ontvangt, geeft veel meer details’, vertelt hij. ‘En ik zie dat je in het Nederlandse dashboard niet kunt doorklikken naar de Woo-besluiten zelf. Die zijn er wel, dus koppel ze aan elkaar zou ik zeggen. Ook is er geen informatie over de omvang van de verzoeken/beantwoordingen. Dat is ook relevant.’
Afhandeling Woo-verzoeken
Het totaal aantal Woo-verzoeken stond op 1 oktober op 3.469, waarvan er 1.210 waren afgerond met besluit en 762 zonder besluit. Nog 1.497 waren in behandeling. De ministeries van Financiën en Justitie en Veiligheid voeren de lijst aan, zowel in aantal verzoeken als in de afhandeling ervan.
Er zijn grote verschillen tussen de ministeries in de snelheid van afhandeling. Het ministerie van OCW is volgens de informatie op het dashboard in 2024 de snelste met een gemiddelde doorlooptijd van 50 dagen. VWS spant volgens de cijfers op het dashboard de kroon met 393 dagen, LNV deed er gemiddeld 292 dagen over, JenV 260 dagen en Financiën 208 dagen. Eerder onderzoek door Open State Foundation over 2023 laat overigens aan ander lijstje zien. In het rapport Blaadjes op het spoor, dat begin dit jaar gepubliceerd werd, stond OCW te boek met een gemiddelde doorlooptijd van 91 dagen. Financiën was het traagste ministerie en deed in 2023 gemiddeld 239 dagen over de beantwoording van een Woo-verzoek.
De Open State Foundation werkt op dit moment samen met IMI en UvA aan een vervolg op Blaadjes op het spoor (en Matglas en Ondraaglijk Traag), dat volgende maand zal uitkomen. ‘Dat is nog steeds relevant, om wat dieper op de materie in te gaan. Maar het liefst worden we overbodig’, aldus Serv Wiemers.
Dwangsommen
Niet op tijd beslissen kan leiden tot een dwangsom, opgelegd door de rechter. Op het dashboard worden de ontvangen dwangsommen van ministeries gepubliceerd. In de periode 1 januari t/m 30 september 2024 staan in totaal 106 Woo-verzoeken met een dwangsom geregistreerd, 36 zijn er inmiddels afgehandeld waarbij de overheid een bedrag van 367.000 euro moest uitkeren. Het ministerie van LNV nam hiervan circa 30 procent voor haar rekening (102.000 euro), JenV volgt met bijna 85.000 euro.
Nog 70 staan er open met een totaal ‘verbeurd bedrag’ van anderhalf miljoen, dat vrijwel geheel toegerekend moet worden aan het ministerie van VWS dat enorm achterloopt bij de afhandeling van Woo-verzoeken rond Covid-19. Als reden om niet te voldoen aan de termijnen wordt doorgaans de hoge werkdruk aangegeven en/of de complexiteit van een Woo-verzoek. Het ministerie van JenV staat nog te boek voor 85.000, SZW voor bijna 75.000.
Lees ook: