De Europese Commissie heeft Data Act geïntroduceerd. Deze verordening moet obstakels voor de toegang tot data wegnemen, zowel voor private als publieke partijen, en verduidelijken wie waarde mag creëren uit die data en onder welke voorwaarden. Zo moet het speelveld gelijk getrokken worden.
Beeld:Shutterstock
De Data Act moet er voor zorgen dat de waarde van data eerlijk wordt verdeeld over de spelers in de data-economie en in de contracten die zij sluiten, zonder dat afbreuk wordt gedaan aan de legitieme belangen van bedrijven en personen die in dataproducten en -diensten investeren. Met de nieuwe regels zullen consumenten en bedrijven meer zeggenschap krijgen over hoe de data die door hun verbonden producten wordt gegenereerd, mag worden gebruikt, aldus de Europese Commissie.
Bij invoering van deze nieuwe wetgeving verliezen organisaties het recht om in de algemene voorwaarden vast te stellen dat alle data van een verkocht product hun eigendom is. Data moet in open formats opgeslagen worden om gemakkelijk gedeeld te worden wanneer een klant daarom vraagt.
Ook overheid krijgt meer zeggenschap
Ook overheden krijgen meer zeggenschap krijgen over de data van organisaties. De verordening bepaalt dat organisaties bij hoge nood verplicht kunnen worden om data met een overheid te delen. Onder ‘hoge nood’ verstaat de Commissie niet alleen natuurrampen en crisissituaties als Covid-19, maar ook de handhaving van regelgeving.
Knelpunten
De Europese Commissie schrijft dat een aantal factoren de Europese economie hindert om data ten volle te benutten. Vooral het gebrek aan duidelijkheid over wie gebruik mag maken van en toegang hebben tot data van producten, leidt tot veel discussie. Maar ook het feit dat kleine en middelgrote ondernemingen vaak geen evenwichtige data-uitwisselingscontracten met sterkere marktspelers kunnen sluiten en er slechts beperkte mogelijkheden zijn om data uit verschillende sectoren te combineren. Dit heeft volgens de Commissie negatieve gevolgen voor de keuzemogelijkheden van consumenten, innovatie en openbare dienstverlening.
De Data Act zal het gemakkelijker maken data over te dragen naar en tussen dienstverleners. En meer spelers, ook kleine en middelgrote ondernemingen, ertoe zal aanzetten om actief te worden in de data-economie, aldus de Commisie.