Na een zogeheten Data Protection Impact Assessment (DPIA) overweegt de rijksoverheid te stoppen met Facebook. Onderzoekers vonden maar liefst zeven hoge risico’s bij de gegevensverwerking. Het bedrijf moet maatregelen nemen om de zorgen van het Rijk weg te nemen. Facebook verzet zich en noemt het rapport 'onnauwkeurig'.
Facebook niet duidelijk genoeg wat er met gegevens van burgers op overheidspagina´s gebeurt. | Beeld: shutterstock
Het Rijk liet een onafhankelijk onderzoek uitvoeren om te beoordelen of er risico’s zijn voor burgers bij de gegevensverwerking op overheidspagina’s op Facebook. Het onderzoek werd in gang gezet nadat de Duitse privacywaakhond de Duitse overheid sommeerde om ermee te stoppen vanwege diverse risico’s. Hieruit kwam dat Facebook niet duidelijk genoeg wat er met gegevens van burgers op overheidspagina´s gebeurt en hoe nieuwsoverzichten van gebruikers worden samengesteld. Daarnaast zijn er zorgen over de doorgifte van persoonsgegevens aan derde landen en derde partijen. Staatssecretaris Van Huffelen schrijft in een brief aan de Tweede Kamer dat ze in gesprek is met Meta over het nemen van maatregelen. Wanneer de risico’s niet voldoende worden weggenomen, zal Nederland stoppen met Facebook, zo geeft Van Huffelen aan.
Ethische aspecten
De staatssecretaris wil ook dat er wordt gekeken naar de ethische aspecten van het gebruik van Facebookpagina’s door de rijksoverheid. Er is daarom ook een Human Rights Impact Assesment (HRIA) uitgevoerd. Maar vanwege het gebrek aan inzicht in de algoritmes en de data die daarbij wordt gebruikt was het bij veel mensenrechten onmogelijk om een harde uitspraak doen over de impact. Van Huffelen wil dat ook dit aspect meetbaar wordt en gaat daarover ook met Facebook in gesprek.
Verzet Meta
Meta, het moederbedrijf van Facebook, is het niet eens met de kritische noten over de gegevensverwerking van Nederlandse overheidspagina’s. In de ogen van Meta voldoen Facebook-pagina’s aan de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG). “We verschaffen duidelijke en transparante informatie over hoe Facebook-pagina’s werken en hoe gegevens worden verwerkt.”
Het bedrijf noemt het rapport ‘onnauwkeurig’. “Het geeft niet goed weer hoe Meta, ons beleid en onze tools werken. Bovendien interpreteert het rapport belangrijke aspecten van de wet verkeerd.”
Meta wijst erop dat Facebook-pagina’s door overheden over de hele wereld gebruikt worden om mensen te bereiken en van dienst te zijn. “We blijven in gesprek met de Nederlandse overheid over deze belangrijke kwestie”, aldus een woordvoerder van Meta.
Bron: AG Connect
Een belangrijke stap in de analyse van het gebruik van platformen door de overheid.
Niet langer volstaat het om vanuit overeenkomsten (rechtsverhoudingen) te kijken naar wat partijen (ieder voor zich) formeel overeen zijn gekomen. De aandacht voor generieke verplichtingen als de bescherming van persoonsgegevens moet verder gaan dan de eigen opdracht tot verwerking. Het gaat bij bescherming ook om de verwerking door partijen die bij de feitelijke werking van het platform betrokken zijn.
Het is dus niet van belang dat de overheid de persoonsgegevens niet zelf verwerkt en daarover niet beschikt. Het gaat om het perspectief van de burger, die (mede) op initiatief van de overheid gebruik maakt van een platform en diensten waarbij persoonsgegevens verwerkt worden.
Gevolg van deze benadering is wel dat ook bescherming moet worden geboden aan burgers die bij gebruik van het platform niet altijd identificeerbaar zijn (veel accounts zijn anoniem). Een neveneffect van deze benadering gaat schuil in het gebruik van diensten als van WordPress, waarvan het laden van de style-sheet (CSS per pagina) kan worden gevolgd. Of e-mail diensten die de inhoud van berichten scannen, gebruiken voor het doorzenden van notificaties vanuit een overheidswebsite.
Er komen mooie tijden voor juristen en ICT-ers die samen inhoud gaan geven aan de digitale overheid. Een sterker signaal als deze kamerbrief mogen we niet afwachten.
Overigens heeft deze benadering ook invloed op de digitale diensten die bijv. banken en verzekeraars graag op eigen initiatief met accounts toegankelijk maken. Het opnemen van bepalingen in de algemene voorwaarden volstaat niet als belanghebbende uitdrukkelijk af wil zien van het gebruik van een dergelijk account.
De verantwoordelijkheidsverdeling behoort te berusten op expliciet overeengekomen individueel gebruik.
Overigens wordt gebruik van een platform soms ook als voordeel gezien.
Of zelf als oplossing voor continuïteit (uitwijk voor burgers bij storingen);
http://www.tweedekamer.nl/kamerstukken/brieven_regering/detail?id=2022Z22458