Smartphones en tablets zijn een verlengstuk van ons leven en ons werk geworden. De ICT-afdelingen van de Rijksoverheid doen hun best deze mobiele wereld volwaardig, gebruiksvriendelijk én veilig te integreren in de bedrijfssystemen – een flinke uitdaging. Twee handreikingen kunnen daar wellicht bij helpen.
De ambtenaar 2.0 doet overal zijn werk, op kantoor, thuis, onderweg, of bij een ketenpartner aan het bureau. Althans, je werkzaamheden onafhankelijk van tijd, plaats en apparaat kunnen uitvoeren, dat is het eindbeeld van het programma Enterprise Mobility Rijk (EMR). En voor een deel nog toekomstmuziek. Dat iedereen zijn mail en agenda op zijn smartphone kan raadplegen, is inmiddels vanzelfsprekend. Maar voor het gebruik van bedrijfstoepassingen en de toegang tot bedrijfsinformatie geldt dat veel minder.
Op het gebied van de Enterprise Mobility (EM)-oplossingen is er wel enorm veel in ontwikkeling. Elk organisatieonderdeel doet dat veelal op eigen wijze, naar zijn eigen specifieke behoeften met eigen kennis en inzichten.
iBestuur Mobility Congres 2017. 20 april, Den Haag.
Meer weten over De Handreiking Mobility 2017-2018 en de Handreiking Mobiele App Ontwikkeling en Beheer?
Het tweede iBestuur Mobility congres is een work-in-progress. Ruim twintig overheidsorganisaties – van gemeenten tot de Belastingdienst – markt, onderwijs en startups hebben het afgelopen jaar in co-creatie uitdagingen op het snijvlak van overheid en mobility in kaart gebracht. Van de app-aanpak tot blockchain, van de mobiele werkplek tot innovatie-vriendelijk aanbesteden. En een mobiele visie op de Omgevingswet!
Op 20 april presenteren zij de uitkomsten aan de overheid tijdens het iBestuur Mobility Congres 2017 bij Spaces Rode Olifant in Den Haag. Van 11.00 uur tot 19.00 uur. Deelname staat open voor bestuurders, beslissers en professionals uit de overheid en is kosteloos. Het aantal plaatsen is beperkt. Meld u daarom snel aan!
Met onder andere SG Maarten Camps, prof. Jaap van den Herik, Yori Kamphuis en meer dan twintig sessies met uw collega’s van Belastingdienst, Nationale Politie, DICTU, ICTU, DJI, Defensie, Logius, I-Interim-Rijk, RVO, PIANOo, en VNG/KING!
In een streven om meer lijn te krijgen in deze ontwikkelingen, om de mogelijkheden van schaalvoordelen te onderzoeken en om kortweg te voorkomen dat het wiel meerdere keren wordt uitgevonden, zijn er in het kader van het EMR-programma recent twee ‘Handreikingen’ verschenen.
Geen directieven
De term ‘handreiking’ zegt veel. Men zal in de documenten vergeefs zoeken naar directieven en bindende afspraken. “Dat zou helemaal niet werken”, zegt Ernest van Herreveld, Hoofd CTO-Office van DJI/SSC-I. Hij is eindverantwoordelijk voor de Handreiking Mobility 2017-2018. Voor een verplichte marsroute is volgens hem in deze fase geen plaats. Daarvoor is de technologie nog te veel in ontwikkeling; bovendien zijn de behoeften en toepassingsgebieden bij de verschillende rijksonderdelen enorm gefragmenteerd. Het is het stadium van het adviseren en stimuleren en het formuleren van ‘richtinggevende vertrekpunten’.
Een van de weinige pogingen om eerder op een deelterrein wel een uniforme aanpak te kiezen, heeft geleid tot voortschrijdende inzichten: de Rijks App Store (RAS) werd wel opgetuigd, maar weinig gebruikt. In de praktijk gebruiken organisaties hun eigen distributiemethoden voor apps, naast de publieke App Stores voor Apple- en Android-applicaties. En dus meldt de handreiking nu: ‘De te volgen appdistributiemethodiek dient per applicatie te worden afgewogen, rekening houdend met de benodigde flexibiliteit, informatiebeveiliging, financiën, toepassingsgebied, techniek en de doelgroep.’
Twee handreikingen
Handreiking Mobility 2017-2018
Ambtenaren moeten hun werk onafhankelijk van plaats, tijd en apparaat kunnen doen. Welke principes zijn daarbij leidend? Welke bouwstenen kunnen wel en welke niet gedeeld? Deze handreiking geeft de richting aan van de verdere implementatie van Enterprise Mobility binnen de Rijksoverheid (EMR).
Handreiking Mobiele App Ontwikkeling en Beheer
De Rijksoverheid ontwikkelt steeds meer apps. Maar wat is nu een goede app? Waar moet je rekening mee houden? Welke standaarden zijn er? Deze gezamenlijke uitgave van Belastingdienst, DICTU, SSC–ICT en SSC-I geeft hier antwoord op.
De handreikingen zijn hier te vinden
Van Herreveld: “De neiging was eerst om zelf te innoveren. Maar de markt ontwikkelt zich razendsnel. Onze houding is nu vooral om zo slim mogelijk gebruik te maken van innovaties in de markt.” In het huidige stadium is evenmin een echte referentiearchitectuur haalbaar, aldus van Herreveld.
Algemene principes
Dit realisme vinden we terug in de twee recente handreikingen. Wel algemene principes en aanbevelingen, geen directieven. Van Herreveld: “Daarvoor gebeurt er te veel in de verschillende domeinen binnen de overheid. De kracht van beide documenten zit juist in het feit dat de inhoud niet alleen door DJI/SSC-I is opgesteld, maar in gezamenlijkheid met meerdere ministeries tot stand is gekomen. Dit vergroot niet alleen het draagvlak enorm. Het is ook zeer inspirerend om kennis te nemen van wat er overal wordt bedacht en ontwikkeld.”
Het is volgens hem wel belangrijk te erkennen dat er ook een generieke uniforme behoefte bestaat die voor iedere mobiele gebruiker geldt. Dat is een belangrijk uitgangspunt voor de Handreiking Mobility.
In dat document worden maar liefst achttien principes geformuleerd voor de verdere ontwikkeling van EM-oplossingen. De belangrijkste zijn de eerste twee. Allereerst: Het is ‘mobiel tenzij’. Dus waar het gaat om oplossingen voor tijd-, plaats- en apparaatonafhankelijk werken (TPAW), dient als eerste aan een mobiele aanpak te worden gedacht. Het tweede principe is dat de aangeboden diensten van een kwaliteit moeten zijn die de gebruiker als consument gewend is. Dus geen krukkig vormgegeven apps met drie keer inloggen. Op dit deelterrein richt zich de ‘Handreiking App Ontwikkeling voor de Rijksoverheid’, die tot doel heeft de ontwikkeling van rijks-apps te stimuleren die een eenduidige uitstraling, beveiliging en werking hebben.
Het mobility-segment is een zeer dynamische sector waar leveranciers van consumentenelektronica de kar trekken. Dat is dan ook de reden dat de Handreiking Mobility de jaartallen 2017-2018 heeft meegekregen. Van Herreveld: “Je kunt eigenlijk niet verder vooruit kijken.”
Belangrijke uitgangspunten
Mobiel tenzij:
Oplossingen voor tijd-, plaats- en apparaatonafhankelijk werken (TPAW) zijn primair oplossingen voor mobiele apparaten.Consumentenkwaliteit:
De aangeboden diensten en apps zijn van een kwaliteit die consumenten gewend zijn.
