Gewone mensentaal

Hoe zou het zijn om mensen in het land uit te leggen hoe de overheid aan het veranderen is als gevolg van nieuwe technologie? En dat die ontwikkelingen te maken hebben met alle informatie die de overheid over ons mensen heeft, in samenhang met internet en de kracht van computers? Om twee redenen zouden de lezers snel afhaken, denk ik.

Natuurlijk vanwege alle vaktermen die gebruikt worden: digitalisering, data-analyse, infrastructuur, elektronische identificatie, BSN-koppelregisters, en de aanduiding van voorzieningen (wat is dat?), zoals de digitale berichtenbox of Digipoort. En in de tweede plaats zouden mensen vooral redeneren vanuit zichzelf en de maatschappij en niet vanuit de overheid. Wat maakt het mensen immers uit hoe de overheid zich vernieuwt en zich organiseert? Het gaat er toch om dat de overheid, de gemeente of een dienst als bijvoorbeeld de Belastingdienst makkelijk toegankelijk is en vlot en behulpzaam reageert? En als de bewoners merken dat het niet lukt via internet, dat er geen duidelijke website is, dat er geen app-je is, waardoor het contact niet vlot tot stand komt; dan, ja dán begrijpen de mensen dat er iets moet gebeuren bij de overheid.

Er was toch afgesproken dat de contacten met de overheid allemaal digitaal zouden kunnen verlopen? Over ruim een jaar, dus we hebben nog heel even. En er was toch ook vastgelegd, dat de overheid niet iedere keer opnieuw naar onze gegevens vraagt? Eénmalig gegevens aanleveren door de burgers zou genoeg moeten zijn om ze voor allerlei overheidstaken te gebruiken. En uiteraard heeft de burger er dan recht op te weten wat de overheid van hem/haar weet en wat de overheid met al die gegevens doet. Simpel toch? Maar iedereen begrijpt, in gewone mensentaal, dat er dan grote veranderingen bij de overheid tot stand moeten komen. En dat is ingewikkeld, want (en dat weten veel mensen niet) er is niet één overheid in Nederland. Er zijn veel ministeries, veel overheidsdiensten, gemeenten, provincies en waterschappen en die moeten allemaal op één lijn worden gebracht. Om het de mensen gemakkelijk te maken moeten afspraken worden gemaakt over hoe al die overheden kunnen worden bereikt als ik een vraag heb. Of dat die ene overheidsdienst niet opnieuw alles van mij vraagt wat ik net aan bijvoorbeeld de gemeente heb gegeven.

Zou het moeilijk zijn om de mensen in het land in Jip en Janneke-taal uit te leggen dat er dan wel iets moet worden geregeld met internet en al die data (ik bedoel gegevens) om de overheid te laten veranderen? En dat die verandering moet aansluiten bij wat de mensen al gewend zijn te doen met internet en hun computers? De smartphone staat immers steeds meer centraal in hoe de mensen bankieren, winkelen, recreëren en werken. Wie zorgt er nou voor dat die veelheid aan overheden op dezelfde wijze aanhaakt bij wat mensen gewend zijn te doen? Zou er een minister moeten komen, die naast bijvoorbeeld Binnenlandse Zaken of Financiën ook geld en bevoegdheden heeft om de overheid te laten aansluiten bij de bekende informatiesamenleving van vandaag en morgen? Zodat de mensen in het land zien (en ik het niet hoef uit te leggen ) hoe de overheid goed aan het veranderen is.