Opening GovTechDay 2023: Tijd om te kiezen!
‘Tijd om te kiezen!’ was het credo van de GovTechDay 2023. Vandaag gaat het over durf, innoveren, vertrouwen, risico’s, financiering en regelgeving. En samenwerking tussen markt en overheid. Dagvoorzitter Tom Jessen in gesprek met prof. Aukje Hassoldt en prof. Nitesh Bharosa van de faculteit Techniek, Bestuur en Management (TBM) van de TU Delft .
Sleutelwoord: samenwerken
Dagvoorzitter Tom Jessen verklapte in zijn opening dat het sleutelwoord van de dag onvermijdelijk ‘samenwerken’ zou worden. “Innovatieve marktpartijen en overheidsinstellingen zullen elkaar beter moeten bereiken. Overheidsinstellingen moeten zelf ook innovatiever worden. In B2G (Business to Government) zit ruimte voor verbetering.”
Gastvrouw namens de TU Delft was Prof. Aukje Hassoldt, decaan van de faculteit Techniek, Bestuur en Management (TBM), waar grote maatschappelijke vraagstukken met een grote technologische component centraal staan. Hassoldt stelde dat dé overheid en dé markt niet bestaan. “We hebben ze nog nooit een hand gegeven. Hier zijn we een netwerk.” Ze riep de aanwezigen op om open te zijn, omdat openheid extra inspiratie geeft.
Op de vraag van Jessen of complexe vraagstukken überhaupt goed te besturen zijn, antwoordde ze: “Daar ontkomen we niet aan. We moeten er gewoon hard voor werken en meters maken. Niet met een totaalplan, maar met een flexibel hoofdlijnenplan, zonder naar perfectie te streven.”
Te weinig snelheid bij de overheid?
Jessen wilde weten wie van de aanwezigen vindt dat het qua innovatie in overheidsland te langzaam gaat, en zag de meerderheid van de handen de lucht in gaan. Vervolgens vroeg hij op het podium aan Nitesh Bharosa, twee jaar geleden bij TBM aangesteld als professor GovTech, hoe hij daar tegenaan kijkt. Bharosa antwoordde dat hij van de overheid ook zorgvuldigheid verwacht. “Ik verwacht dat voldoende stakeholders worden betrokken en dat vertraagt automatisch. Dat kun je in een democratie niet even overslaan. Aan de andere kant, technologie wacht niet en slaapt nooit. Onze bestuurders en overheidsdiensten worden daarmee geconfronteerd, en dus is er ook een need for speed. Mensen verwachten betere oplossingen voor de publieke sector. Daar heeft de overheid die technologie voor nodig. Die snelle wereld van de technologie en de wereld van de overheden, die moeten bij elkaar gebracht worden. Daar moeten we instrumenten voor ontwikkelen.”
Als voorbeeld van dergelijke instrumenten noemde Nitesh Bharosa de certificeringen die marktpartijen moeten bezitten om technologieën op de markt te mogen brengen. “Maar die zijn te langzaam, te reactief, te complex en niet flexibel genoeg. Er zijn nieuwe instrumenten geprobeerd zoals het co-creëren op een Digicampus en Steward-ownership, waarbij de overheid onderdeel is van een bedrijf of stichting. Dit heeft als doel de democratische controle in stand houden. We zijn in Nederland ook heel goed in het bouwen van private afsprakenstelsels.”
Corona snelheid
Ten tijde van corona lukte het wel om snelheid maken, merkt Jessen op. “Waarom kan dat nu niet, is de urgentie er niet?” Bharosa: “Onder druk moet je soms snelle keuzes maken. De overheid moest toen heel snel zelf dingen gaan maken, omdat de marktpartijen die het konden doen, onvoldoende vertrouwen genoten. Dat was een prima strategie op dat moment. Inmiddels is er geen marktpartij meer te vinden die dat nu nog wil overnemen, omdat ze de business case niet rond krijgen. We kunnen daarvan leren. Wanneer je in de toekomst sneller van dit soort technologie wilt hebben, moet je een paar jaar vooruit kijken. Maar dat is lastig.” Bharosa zal overigens later op de GovTechDay zijn door corona uitgestelde inaugurele rede als hoogleraar GovTech and Public Service Innovation houden.
De mens centraal stellen
Binnen de overheid moet de mens centraal staan, sluit dagvoorzitter Jessen af. “Wat betekent dat?” Volgens Bharosa is er een moeilijk en een makkelijk antwoord op de vraag. “Er zijn zoveel verschillende typen mensen, met soms tegengestelde belangen, dat je de vraag moet stellen wélke mens je centraal wilt stellen. En wat is je bedoeling achter het idee dat je de mens centraal wilt stellen? De bedoeling is dat we met technologie iedereen zoveel mogelijk evenveel willen helpen. We willen iedereen de kans geven om hun leven online te regelen in overheid gerelateerde zaken. Het makkelijke antwoord is dat we de wet moeten volgen. In de AVG en de wetgeving die erop volgde, staat de mens centraal.”
govtechday 2023
GovTech zijn maatschappelijk-technische oplossingen voor de customer journey van burgers en bedrijven bij de overheid. Op 9 juni 2023 organiseerde iBestuur de eerste GovTechDay bij de TU Delft, met het doel de spelers vanuit de markt, de overheid en de wetenschap bij elkaar te brengen en zo innovatie te stimuleren.
Lees meer op de projectpagina GovTechDay – iBestuur
