Hoe nieuwe Europese regels desinformatie rond verkiezingen tegengaan
Ondanks de toenemende zorg over online misleiding rond verkiezingen, hebben Nederlandse gemeenten tot nu toe nog geen meldingen gedaan bij de Autoriteit Consument & Markt (ACM) over desinformatie. Dat bevestigt de ACM op vragen van iBestuur. Gemeenten kunnen zich melden wanneer platforms meldingen niet goed of transparant afhandelen.
ACM is sinds dit jaar betrokken bij de uitvoering van de Digital Services Act (DSA), een Europese wet die platforms zoals TikTok, Facebook en X verplicht om maatregelen te nemen tegen illegale en schadelijke inhoud. De wet moet zorgen voor een veiligere en betrouwbaardere online omgeving, juist ook in verkiezingstijd.
Klachten
Volgens de ACM weten gemeenten inmiddels beter waar ze terecht kunnen met klachten of signalen. ‘We hebben gemeentes onlangs geïnformeerd via een sessie van het ministerie van Binnenlandse Zaken (BZK) over de DSA’, aldus de toezichthouder. ‘Het is goed om te weten dat je niet bij de ACM een melding kunt doen van desinformatie, maar dit juist bij het platform zelf kunt melden.’ De ACM komt alleen in beeld als de platforms de regels niet naleven, bijvoorbeeld als ze meldingen negeren of onvoldoende transparant handelen. Gebruikers waaronder gemeenten kunnen dit bij de ACM kunnen melden. Tot nu toe heeft geen gemeente dit gedaan.
Belang voor gemeenten
De Digital Services Act is relevant voor lokale overheden, omdat desinformatie zich niet beperkt tot landelijke thema’s. Rond verkiezingen kan misleidende informatie bijvoorbeeld twijfel zaaien over stemprocedures, stembureaus of de rol van gemeentelijke bestuurders. De IBD waarschuwt ook voor de invloed van misleidende berichten over het verkiezingsproces of over partijen en kandidaten. Zulke informatie kan het vertrouwen in het democratisch proces schaden. Vanuit de IBD werden gemeenten onlangs aangespoord om alert te blijven en signalen van misleiding te melden.
Tijdens eerdere verkiezingen in Europese lidstaten probeerden malafide actoren nog via online kanalen het publieke debat te manipuleren en het vertrouwen in het democratische proces te ondermijnen, schreef de ACM onlangs in een schriftelijke inbreng voor een deskundigenbijeenkomst aan de Eerste Kamer over dit thema.
Gezamenlijke verantwoordelijkheid
De ACM ziet de DSA als een belangrijke stap in het beschermen van het publieke debat. ‘Een veilig en eerlijk online verkiezingsproces vraagt om blijvende inspanning van iedereen’, aldus de toezichthouder.
Lees meer:
