De nieuwste release van ChatGPT al gezien? Dan is de kans groot dat u net als velen zwaar onder de indruk bent van de soepele interactie met de mens die dit multimodale AI-model nu onder de knie heeft. De sciencefiction uit de bekende film ‘Her’ van Spike Jonzo is nu zomaar op elke telefoon beschikbaar.
Even terug naar de allereerste release van ChatGPT, eind 2022. CEO Sam Altman gaf toen in een tweet een bijsluiter waarin hij waarschuwde voor zijn eigen product: “ChatGPT is incredibly limited, but good enough at some things to create a misleading impression of greatness. It’s a mistake to be relying on it for anything important right now. (…).”
Ook anderhalf jaar later zijn de modellen nog zeker niet foutloos. De menselijke interactie van de laatste release is vooral indrukwekkend om te ervaren, hoewel ook zeker niet perfect. Het enthousiasme onder gebruikers is er echter niet minder om.
Wat leert dit ons? Allereerst bevestigt het dat de adoptie van nieuwe tools vooral afhangt van de vraag of mensen deze makkelijk, leuk en nuttig vinden. Of het onder de motorkap allemaal wel klopt, maakt nauwelijks uit. Vanuit de historie weten we dat het succes van veel innovaties niet afhangt van de schoonheid aan de binnenkant, maar vooral van een mooie buitenkant. Het wapengekletter dat AI-giganten het afgelopen jaar lieten zien – met indrukwekkende demo’s – getuigt daar ook van.
De waarschuwing van Altman blijkt daarbij lastig. Als mens zijn we gewend dat computers kloppen (de rekenmachine maakt geen fouten). Bij het werk van mensen gaan we daar doordachter mee om. We monitoren het werk van een stagiair wat nadrukkelijker dan het werk van een collega die we al jaren kennen. We delen mensen in op basis van hun kennis, kunde en ervaring. De een vraag je om juridisch advies, de ander om een financiële rapportage.
Nu de toon van AI zo menselijk aanvoelt brengt dat, naast allerlei risico’s (die vaak uitgebreid worden beschreven), ook de mogelijkheid om hetzelfde te doen in onze interactie met AI. Als we met AI omgaan alsof het een persoon is, dan kunnen we de ene AI andere kwaliteiten toedichten dan de andere. Misschien moeten we ze zelfs namen geven, net als personen, en onszelf zo via een omweg de kritische blik op AI aanleren die we standaard bij mensen al hebben.
Dit is overigens geen toekomstvast advies, want er wordt ook met man en macht gewerkt aan de betrouwbaarheid van de modellen. Als die betrouwbaarheid van AI-modellen net zo hoog wordt als die van een rekenmachine, dan kan mijn advies de prullenbak weer in.
Deze blog werd ook als column gepubliceerd in iBestuur Magazine #51 van juli 2024