Informatie ahoi!

Afgelopen week belde een journalist die een boekje maakt over de grootschalige renovatie van de haven in Enschede. In de afgelopen jaren is daar voor tientallen miljoenen geïnvesteerd in de aanleg van nieuwe wegen en vernieuwing van de kade. Rijk, provincie en gemeente hebben geld op tafel gelegd en bedrijven in de haven verleid tot eigen investeringen in gebouwen en renovatie van de terreinen. Het benutten van de logistieke mogelijkheden van de binnenhavens van Twente is goed voor de regionale werkgelegenheid en motief voor de investeringen.

De journalist stelde wat vragen over hoe alles was gelopen in de tijd dat ik wethouder was. Ik moet eerlijk bekennen dat ik mij diverse feiten niet meer precies kon herinneren. Niet erg hoor, want hij had ook andere betrokken partijen gesproken en soms hielp hij mijn geheugen opfrissen. Het project is goed afgelopen en binnen budget gebleven, dus niemand is boos, maar hoe anders zouden dergelijke gesprekken verlopen als dat niet het geval zou zijn? Of als er ineens integriteitsvragen zouden zijn over hoe aanbestedingen zijn verlopen? Als er verdenking zou zijn van oneigenlijke overheidssteun? Dan zou ik zomaar voor een onderzoekscommissie onder ede kunnen staan te schutteren. Maar het is toch ook te gek dat we als bestuurders geacht worden al dit soort informatie paraat te hebben? Waarom moet dat eigenlijk; voldoen onze archieven niet? Is het te veel werk om die bronnen na te kijken en daarmee goede waarheidsvinding te doen? Er is zoveel informatie; hoe komt het dan politici steeds opnieuw geacht worden een onfeilbaar geheugen te hebben?

De Raad voor het Openbaar Bestuur en de Raad voor Cultuur hebben onlangs een harde conclusie getrokken: overheidsorganisaties hebben hun informatiehuishouding niet op orde. Die lijkt volgens de adviseurs op een veelbelovend puberbrein dat volop in de groei is, maar nog moeite heeft met onthouden, organiseren en controleren. In ketens en netwerken is het beheren en bewaren van informatie vaak niet goed geregeld; vooral de gebruikswaarde die de informatie voor de ‘hoofdgebruiker’ heeft, bepaalt of en hoe lang iets bewaard blijft. Er vallen gaten en verwijzingen lopen dood en geen van de partijen heeft de verantwoordelijkheid voor het vastleggen van de totale informatie in de keten. We hebben daar met elkaar last van. De digitale wereld vraagt meer aandacht voor logistiek en beheer van de ‘digitale haven’; de afhandeling van informatie gaat niet vanzelf.

Overigens hebben we ook dan mensen nodig die die informatie analyseren en daar duiding aan geven. Het wordt vast een leuk boekje over de havenrenovatie in Enschede; informatie ahoi!