Minikerncentrales kunnen een interessant alternatief vormen voor de stroomvoorziening voor datacentra, die nu nog vaak van fossiele brandstof komt of van minder constante bronnen als wind- en zonneparken. Met Small Modular Reactors worden datacentra onafhankelijk van het stroomnet. Maar er kleven ook bezwaren aan.
Zowel NuScale als het Britse Rolls Royce hebben gesuggereerd dat SMR’s kunnen worden gebruikt om schone stroom te leveren aan grote projecten zoals datacenters. | Beeld: NuScale
Bij kernenergie wordt doorgaans gedacht aan grote centrales zoals die in Borssele in Zeeland of die van Doel, net over de grens in België. Maar er bestaan al vele jaren minivarianten van dergelijke energiebronnen, zoals die bijvoorbeeld worden toegepast in nucleaire onderzeeërs. Inmiddels zijn er startups die het commercieel produceren van dergelijke minikerncentrales als een businessmodel uitzoeken.
Het idee om small modular reactors (SMR’s) te gebruiken als alternatieve energiebron zingt sinds eind vorig jaar rond, onder meer naar aanleiding van een rapport daarover van analistenbureau Omdia.
De inzet van kleine kerncentrales is voor de datacentra in Nederland niet echt een optie, zegt Stijn Grove, directeur van de branchevereniging Dutch Data Center Association DDA.
Small modular reactors
Een SMR produceert ongeveer 35 MW. Een klein tot middelgroot datacentrum, met een verbruik tot 125 MW, zou dus met vier van deze SMR’s volledig zelfstandig kunnen zijn wat energie betreft. De auteurs van het rapport Alan Howard en Vladimir Galabov denken echter dat de inzet van dergelijke minireactoren optimaal is voor iets grotere datacentra, hoewel kleinere natuurlijk zouden kunnen samenwerken met andere energiehongerige industrieën in de buurt. Zij zien echter ook mogelijkheden voor nog kleinere centrales – de microkerncentrales – voor de datacentra met een geringere omvang, vertelt Howard aan The Register.
Maatschappelijke weerstand
Hoewel de techniek geen probleem is, zien de Omdia-analisten het maatschappelijk debat als het belangrijkste obstakel. De eerste vraag die opkomt, is altijd of zo’n aanpak wel veilig is? Hoewel kerncentrales overal ter wereld worden toegepast zonder dat zich grote problemen voordoen, denkt iedereen gelijk aan de twee keer dat het echt misging – in Tsjernobyl en Fukushima.
Door hun kleinere omvang zijn ze minder efficiënt dan hun grotere broers.
Volgens Howard en Galabov zijn de afgelopen jaren eigenlijk alle ontwerp- en veiligheidsproblemen die nog kleefden aan oudere typen reactoren opgelost. Alleen al het feit dat deze SMR’s veel kleiner zijn dan de traditionele kerncentrales, maakt dat de veiligheidsrisico’s minder zijn. Het wisselen van de brandstof hoeft bijvoorbeeld maar eens in de 10 jaar en in de nieuwste ontwerpen kunnen de reactoren zelfs 30 of 40 jaar toe met een enkele lading.
Afval blijft
Toch kleven er ook serieuze bezwaren aan de SMR’s en kleinere afgeleiden. Door hun kleinere omvang zijn ze minder efficiënt dan hun grotere broers. Ze produceren per geleverde MW tot wel 35 keer meer nucleair afval dan grotere centrales. En dat is gelijk het tweede grote probleem dat aan kernenergie kleeft: het afval dat overblijft aan het eind van het proces, blijft tot wel tienduizend jaar zo radioactief dat het een gevaar vormt voor mens en omgeving.
Kosten onzeker
Dan is er ook nog het economische model. Pas als de kosten van energie uit zo’n kleine centrale in de buurt komen van die van andere bronnen, kan het een haalbaar idee worden. Howard en Galabov schetsen in hun rapport dat het nu nog heel moeilijk is de daadwerkelijke kosten van zo’n kleine centrale te berekenen omdat de ontwikkeling ervan nog zo in de kinderschoenen staat.
Inzet van commerciële SMR wordt op zijn vroegst verwacht over tien tot vijftien jaar.
Een van de nucleaire startups – NuScale – verwacht dat in de tweede helft van dit decennium het mogelijk moet zijn stroom te genereren tegen 40 tot 65 dollar per MWh. Ter vergelijking, op dit moment kost energie uit wind en zon tussen de 33 en 37 dollar per MWh. Desondanks hebben al verschillende lanen wetgeving in de maak die het toepassen van kleinschalige kernreactoren mogelijk moet maken. Daaronder zijn onder meer Frankrijk, Canada, Argentinië, China en Zuid-Korea. Howard vertrouwde The Register toe dat hij de inzet van commerciële SMR op zijn vroegst verwacht over tien tot vijftien jaar.
Thijs Doorenbosch is redacteur bij AG Connect.
Zijn artikel werd eerder gepubliceerd op AG Connect
Thijs een vraag;
Waar kan ik “energie uit wind en zon tussen de 33 en 37 dollar per MWh.“inkopen?
@Poppe: De genoemde inkoopprijzen zijn gebaseerd op een rapport van de US Energy Information Administration (https://www.eia.gov/outlooks/aeo/pdf/electricity_generation.pdf)