Minister roept op tot crisisplan voor nationale weerbaarheid
Tijdens een bijeenkomst van de Amerikaanse denktank RAND, die haar nieuwe Nederlandse vestiging opende, sprak minister Ruben Brekelmans van Defensie over de noodzaak van een grootschalig crisisplan voor Nederland. Hij benadrukte dat ministeries, lokale overheden en andere betrokken organisaties het gesprek moeten aangaan over de toekomst van onze nationale weerbaarheid, met name in tijden van toenemende geopolitieke spanningen.
Volgens Brekelmans bevindt Nederland zich momenteel in een ‘grijze zone’ van oorlogsvoering: er is geen directe oorlog met Rusland, maar het is ook geen vrede. Veel Europese landen bereiden zich actief voor op mogelijke conflicten, vooral de landen die grenzen aan Rusland. ‘We moeten voorkomen dat we in slaap vallen en nu beginnen met de gesprekken over de investeringen die nodig zijn’, stelde Brekelmans. Hij benadrukte dat de Nederlandse wetgeving alleen geschikt is voor situaties van vrede of oorlog, maar dat er voor de tussentijd aanpassingen nodig zijn.
Lessen uit het buitenland
Veiligheidsanalist Mattias Eken van RAND Europe gaf aan dat Nederland veel kan leren van landen als Estland, Zweden en Finland, hoewel een directe kopie van hun werkwijze niet mogelijk is door de verschillen in situatie. Estland heeft bijvoorbeeld één vast aanspreekpunt voor bedrijven bij cyberdreigingen, wat een waardevolle les zou kunnen zijn voor Nederland. Brekelmans erkende dat Nederland op het gebied van cybersecurity nog veel stappen moet zetten, vooral in sectoren als de gezondheidszorg en kritieke infrastructuur. ‘Iedereen moet bijdragen aan meer cyberveiligheid, maar de prioriteiten liggen overal anders’, aldus de minister.
Crisismanagement
Volgens Brekelmans wordt er binnen de overheid veel geoefend met hypothetische scenario’s, zoals cyberaanvallen op vitale infrastructuur. Hij pleit echter voor meer transparantie bij echte incidenten, zoals de recente IT-storing in het NAFIN-netwerk van Defensie, die het vliegverkeer tijdelijk platlegde. ‘Zulke situaties trekken grote aandacht en kunnen aanleiding zijn voor waardevolle gesprekken over crisisplannen en nationale weerbaarheid’, aldus Brekelmans.
Lees ook:
Zure wijn in beschimmelde zakken als we slechts verbeteren binnen achterhaalde modellen. Het kenmerk van onze tijd is dat er altijd wel ergens een organisatieonderdeel ‘aan het internet hangt’. Wat de Grijze Zone niet alleen tot een juridisch conflictgebied maakt, maar vooral tot een gevecht om de controle over de Datacentrische Overheidsvrije Sfeer (de Data Commons) enerzijds en over de digitaal aangestuurde kritieke infrastructuur anderzijds. Het blijft tot lullig dat de algoritmen die ons electriciteitsnetwerk aansturen niet eens in Nederland draaien. Hoezo kritieke infra?
Erg eens dus met de Minister Brekelmans om in te zetten op Transparantie!
ISO 8000:2019 graag!
Stimuleer de ontwikkeling van gemeenschappelijke en toegankelijke databronnen (ergo, omarm de http://www.internationaldataspaces.org want dan gaat dat vanzelf en verdien je er nog leuk aan ook).
Zie het Grijze Gebied niet als dreiging, maar als kans. We hebben decennia in een cocon geleefd! Elke avonturier, diplomaat, soldaat en zeeman weet allang dat de wereld buiten onze grens een jungle is …. we hebben alleen het gordijn open geschoven. Ga voor een holistische benadering van gegevensruimtes en peer-to-peer commons. Een gedataficeerde commons (overheidsvrije sfeer) danst als netwerk rondjes om de gevestigde democratische denkprocessen en machtstructuren en de meesten die in die ouwe wereld blijven hangen hebben dat niet eens door. De wereld is zoveel groter dan de machtsasymmetrieën binnen kapitalisme en de Staat. Met de opkomst van digitale commons kunnen internationale en vrijwillige deelname ons schild zijn in de Grijze Zone als alternatief voor traditionele markten en staten. Denk aan de inzet van het OIDEF protocol voor grensoverschrijdende waarschuwingen voor digitale dreigingen. Kwestie van omarmen! ‘Cyber’ draait om ‘real time’ (https://en.wikipedia.org/wiki/Incident_Object_Description_Exchange_Format)
Er is een knallende behoefte aan een multidisciplinair kader dat lokale en mondiale commons verbindt voor een levensvatbare socio-economische alternatieve strategie tegen antidemocratische krachten. Digitale commons laten zich moeiteloos uitbreiden naar elke economische sector om onafhankelijk te kunnen voortbestaan zonder te leunen op de Staat en op kapitalistische structuren. Overal om ons heen ontstaat allang een gemeenschapsgerichte economische structuur die sociale waarden en democratische governancesystemen integreert. Hoe dan ook zullen verouderde bestuursmodellen, marktstructuren en maatschappelijke waarden de komende tijd ingrijpend veranderen, om die commons te verankeren als essentieel onderdeel van onze socio-economische systemen. Wat begon als het reputatie element op ‘marktplaats’ doordringt de gehele samenleving, maar niet dankzij de Staat! Bevorder bottom-up participatie en deliberatie binnen gedecentraliseerd staatsbestuur. Stimuleer duurzame bedrijfsmodellen en maatschappelijk verantwoorde initiatieven (geen circulaire economie zonder gedataficeerde in elkaar grijpende procesmodellen). Ondersteun co-determinatie en consumentenbewegingen die multinationale macht uitdagen. De Staat stopt bij de grens, maar data en gedataficeerde relaties doen dat niet. Stel daarom een Nationaal Investeringsfonds voor dat commons-initiatieven steunt. Verdiep je in identities-as-a-service, in code-as-infrastructure, in verifieerbare claims, in Zero Trust modellen (ISO 29115) … alles ligt er. Ga a.u.b. niet alleen inzetten op ‘cyberveiligheid’. Daar gaat het niet alleen om. Vraag eerder aan de Bestuurder of hij/zij enig idee heeft wie de toeleverancier van zijn toeleverancier is en wie hij NU belt als het NU fout gaat. En huiver.