Digitale processen vormen het zenuwstelsel van de maatschappij. Ze zijn onmisbaar voor het ongestoord functioneren van de samenleving. We zijn hiertegen nog onvoldoende weerbaar, blijkt uit het jaarlijkse Cybersecuritybeeld Nederland (CSBN) van de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV).
Het niet naar behoren werken van digitale processen kan een grote impact hebben op de samenleving. Organisaties kunnen hun werk niet doen, persoonsgegevens komen op straat te liggen en voorzieningen kunnen uitvallen. Voorbeelden daarvan zijn de hack bij een kaasverpakkingsbedrijf, een datalek bij een ICT-dienstverlener voor autobedrijven en een ICT-storing bij ziekenhuizen waardoor afspraken afgezegd moesten worden.
De digitale dreiging blijft toenemen
Het afgelopen jaar hebben we grote verschillen gezien in weerbaarheid van bedrijven en organisaties. Experts hebben grote zorgen dat deze kloof in de toekomst groter wordt. Ook zijn nog meer processen gedigitaliseerd door de situatie rondom het coronavirus. Nu een nog groter deel van ons leven zich online afspeelt is het voor kwaadwillenden ook aantrekkelijker geworden om daar aan te vallen. Aanvallen kunnen zo verstorend zijn dat ze langdurig impact hebben op organisaties en ketens. Ook cybercriminelen kunnen zorgen voor ontwrichting van de maatschappij door bijvoorbeeld vitale processen te verstoren.
De weerbaarheid is nog onvoldoende
Door de permanente dreiging van zowel statelijke actoren als cybercriminelen is het nodig om blijvend aandacht te hebben voor onze digitale weerbaarheid. De afgelopen jaren zijn er al stappen gezet om de weerbaarheid te verhogen maar door de groeiende dreiging blijft de weerbaarheid onvoldoende. Daarom moet er nu een inhaalslag worden gemaakt. Basismaatregelen worden niet voldoende genomen, zoals het gebruik van sterke wachtwoorden en het tijdig repareren van kwetsbaarheden.
Cybersecuritybeleid op orde krijgen
Om de digitale weerbaarheid van bedrijven en organisaties te verhogen heeft het NCSC de Handreiking Cybersecuritymaatregelen geschreven. Hierin staan acht maatregelen op een rij die elke organisatie zou moeten treffen om cyberaanvallen tegen te gaan. Voorbeelden van deze maatregelen zijn loggen, wachtwoordbeleid, back-ups maken en het versleutelen van informatie. Ook bij recente digitale incidenten zien we dat bedrijven en organisaties kwetsbaar zijn als deze maatregelen niet genomen zijn.
Het Cybersecuritybeeld Nederland 2021 biedt inzicht in de digitale dreiging en de belangen die daardoor kunnen worden aangetast. Het gaat ook in op de weerbaarheid tegen de digitale dreiging en op de digitale risico’s. Het accent ligt daarbij op de nationale veiligheid. Het CSBN wordt jaarlijks door de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) vastgesteld.