Nederland zet ‘stapje extra’ met financiering digitale economie

Innovaties met digitale technologieën stimuleren, is vanwege het belang van digitale autonomie geen keuze maar een noodzaak. Nederland trekt daarom de financiering voor innovaties op het gebied van AI, data, clouds en cybersecurity aan.

Dat is nodig, omdat Nederland ‘risicovolle afhankelijkheden van andere landen, voor een sterkere digitale economie en voor cyberveiligheid’ moet voorkomen of verminderen, meldt de Rijksoverheid. De Europese Commissie en het ministerie van Economische Zaken stellen 1,7 miljard euro hiervoor beschikbaar in de periode 2025-2027, via het Digital Europe-programma (DEP).

Nationale co-financiering

Het Digital Europe Programme is onderdeel van de digitaliseringsstrategie van de Europese Commissie en heeft tot doel om de technologische en digitale innovaties in de EU met financiële injecties aan te zwengelen. Naast het EU-geld draagt het ministerie van Economische Zaken in de periode 2025-2027 opnieuw met aanvullende nationale co-financiering (16,2 miljoen euro) bij aan het DEP. Om zo de innovatie met digitale technologie extra te stimuleren, aldus de Rijksoverheid.

Over de periode 2021-2027 is in totaal 8,1 miljard euro aan Europees geld beschikbaar. De Nederlandse overheid stelde over diezelfde periode eerder al 75 miljoen euro beschikbaar als co-financiering. Deze cofinanciering is er voor geselecteerde onderwerpen die het Europese programma niet voor 100 procent financiert. Het gaat om kleine en grote bedrijven, kennisinstellingen en overheden die extra financiering nodig hebben voor AI,-data,- cloud,-en cybersecurity-innovaties en digitale vaardigheden, bijvoorbeeld in de maakindustrie. In het geval van cyberveiligheid gaat het bijvoorbeeld om het optuigen van nationale en grensoverschrijdende cyberhubs.

Wereldtop

Minister Dirk Beljaarts (PVV, Economische Zaken) vindt het vooral belangrijk om een ‘stapje extra’ te zetten voor een digitale economie. ‘Die is namelijk een van de drijvende krachten achter onze toekomstige banen en inkomsten. Het is ook nodig voor meer digitale onafhankelijkheid en veiligheid. De snelheid van technologische ontwikkelingen buiten de EU en gebrekkige arbeidsproductiviteitsgroei zetten onze kansen onder druk.’

Digitalisering door het mkb, het gebruik van digitale innovaties en de kwaliteit van de digitale infrastructuur zijn in Nederland verbeterd. Tegelijkertijd ligt het tempo te laag om Nederland bij de wereldtop te houden, is er een significant tekort aan ICT-specialisten en blijven private investeringen in de digitale infrastructuur achter, bleek in maart 2025 uit de voortgangsrapportage van de kabinetsstrategie Digitale Economie. Het kabinet heeft de ambitie uitgesproken om in 2030 bij de Europese top-3 te behoren wat betreft de toepassing van digitale technologieën door het mkb.

Digitale autonomie

Nu Amerika, met al zijn geleverde tech- en clouddiensten waarvan Nederland afhankelijk is, een onbetrouwbare partner lijkt te zijn, staat het thema ‘digitale autonomie’ hoger dan ooit op de agenda. Het kabinet wil met dit bericht graag laten zien dat het dit vraagstuk serieus neemt. Want wie baas in eigen (digitaal) domein is, bepaalt uiteindelijk zelf wat er gebeurt. Iemand die soeverein is, is volledig onafhankelijk van anderen en hoeft geen gedwongen keuzes te maken.

In februari sloegen diverse experts nog alarm tegenover Kamerleden. De Nederlandse overheid is te afhankelijk geworden van niet-Europese digitale infrastructuur. We zouden daarom toe moeten werken naar clouds waar we zelf de baas over zijn, in eigen land dan wel in Europa. ‘Het is nu echt vijf óver twaalf,’ zei bijvoorbeeld techexpert en voorstander van een Nederlandse Rijkscloud, Bert Hubert.

Lees ook:

• Experts slaan alarm over digitale soevereiniteit: ‘We zijn niet meer in control’ – iBestuur
• Digital Europe 2025-2027: RVO opent eerste ronde subsidieaanvragen – iBestuur