Overheden kunnen elkaar straks waarschuwen over criminele praktijken
Gemeenten, provincies en Rijksdiensten kunnen elkaar straks informeren als ze zien dat criminelen proberen overheidsdiensten te misbruiken. Dat kan bij een sterk vermoeden dat criminelen bij een onderneming betrokken zijn die in een andere gemeente door een vergunningaanvraag, overheidsopdracht of vastgoedtransactie proberen om bijvoorbeeld geld wit te wassen. De Eerste Kamer heeft 5 juli ingestemd met een wetsvoorstel tot aanpassing van de Wet Bibob (bevordering integriteitsbeoordelingen door het openbaar bestuur) dat dit onder meer regelt.
Volgens minister Yeşilgöz-Zegerius van Justitie en Veiligheid is de wetsaanpassing van groot belang om de integriteit van de overheid te beschermen tegen vermenging van de boven- en onderwereld. ,,Als het een crimineel netwerk te heet onder de voeten wordt in de ene gemeente en met zijn illegale praktijken in een andere plaats probeert verder te gaan, moeten bijvoorbeeld de burgemeesters elkaar wel kunnen waarschuwen’’, aldus de minister. De planning is dat de wetsaanpassing per 1 oktober in werking kan treden.
Overheden kunnen met de Wet Bibob barrières opwerpen tegen het ongewild faciliteren door de overheid van criminele organisaties, door beschikkingen, overheidsopdrachten of vastgoedtransacties te weigeren of in te trekken als hierbij het gevaar dreigt dat deze voor criminele activiteiten misbruikt worden. Regelmatig schuiven criminelen zogenoemde katvangers naar voren om een aanvraag voor een vergunning in te dienen, of werken ze met schijnconstructies met tussenpersonen om bestuursorganen te misleiden. In de Wet Bibob wordt daarom ook gekeken naar de integriteit van zakelijke relaties van de betrokkene.
Met de uitbreiding van de wet wordt het voor overheden mogelijk om informatie over het gevaar van misbruik te delen. Via het Landelijk Bureau Bibob (LBB) kunnen overheden straks nagaan of uit Bibob-onderzoeken van andere overheden een (ernstig) gevaar is gebleken dat beschikkingen, overheidsopdrachten of vastgoedtransacties misbruikt zullen worden voor het plegen van strafbare feiten. Nu kan alleen informatie opgevraagd worden over Bibob-onderzoeken die het LBB zelf heeft uitgebracht. Ook kan straks informatie gedeeld worden over de risico’s rondom bepaalde zakelijke relaties van een betrokkene, zoals een vermogensverschaffer of een persoon die op de achtergrond feitelijk aan de touwtjes trekt via een constructie met een katvanger.