De groeiende afvalberg met afgedankte IT-hardware heeft een enorme impact op het milieu. Het thema circulariteit moet vaker top of mind worden bij inkopers. Het is tijd voor een mentaliteitsverandering waarbij we de overgang maken van een competitieve naar een door waarde gedreven markt, mét een duidelijke focus op ‘circulair’.
Hoewel de meeste laptops geschikt zijn voor hergebruik, wordt deze apparatuur nog steeds grotendeels weggegooid. | Beeld: Shutterstock
Duurzaamheid wint in verschillende sectoren terrein. De publieke sector is hierop geen uitzondering. Niet alleen vervult de overheid een belangrijke voorbeeldrol als het gaat om het aanjagen van de circulaire transitie, ook nieuwe Europese regelgeving noodzaakt de publieke sector om in beweging te komen.
Focus bij aankoopbeslissingen
Kort geleden was ik op een bijeenkomst in Dublin waar een Zweeds IT-bedrijf beschreef hoe de focus bij aankoopbeslissingen steeds meer verschuift naar het stellen van harde eisen in termen van duurzaamheid. Zo verwachten inkopers dat leveranciers kunnen aantonen welke stappen zij zetten op het gebied van duurzaamheid. Hoewel de prijs van IT-producten niet langer doorslaggevend zou moeten zijn, is in de publieke sector nog wel een wereld te winnen. Want hoewel juist deze sector door wetgeving wordt aangestuurd, bewegen inkopers lang niet altijd mee in dit nieuwe speelveld. Zelfs als wetgeving voorschrijft dat twintig procent van de ingekochte IT-producten circulair moet zijn, zoals in Frankrijk het geval is, blijven inkoopmanagers vaak steken in oude patronen, waardoor het vaak blijft bij goede intenties en het niet komt tot wezenlijke veranderingen.
Circulair ≠ afgedankt
Als het gaat om de inkoop van IT-producten zien we dat inkopers vaak harde eisen stellen aan hardware en willen beschikken over de allerlaatste functionaliteiten en technologische toepassingen. Tegelijkertijd willen zij tegemoetkomen aan de groeiende vraag naar circulaire of refurbished IT om de grote hoeveelheid e-waste te verkleinen. Omdat het aanbod van circulaire IT-producten nu nog beperkt is en de meeste leveranciers onvoldoende in staat zijn om deze laatste eis te voldoen, is de verleiding groot om dat als excuus te gebruiken om niet voor ‘circulair’, maar voor ‘nieuw’ te kiezen. De oorzaak ligt besloten in het emotionele: afnemers willen nog steeds de nieuwste generatie hardware met de laatste en beste specificaties. Bij veel inkopers bestaat nog altijd het misverstand dat ‘circulair’ synoniem is aan afgedankte IT-apparatuur en daardoor in vergelijking met nieuwe hardware een inferieure kwaliteit zou hebben. Dat is een misverstand, want het grootste deel van deze apparatuur functioneert uitstekend.
Als de levensduur van apparatuur verlengd wordt, kunnen afvalstromen en de CO2-uitstoot significant worden teruggedrongen.
Tenders
De belangrijkste boodschap is dat inkopers in zowel de publieke als private sector moeten heroverwegen hoe zij inkoopcriteria voor circulaire IT – bijvoorbeeld tijdens tenders – definiëren. Het is tijd voor een mentaliteitsverandering waarbij we de overgang maken van een competitieve, door prijs gedreven markt, naar een door waarde gedreven markt, mét een duidelijke focus op ‘circulair’. Als gevolg van Europese regelgeving en de doelstellingen van het Klimaatakkoord van Parijs moeten bedrijven hun producten immers zo veel mogelijk circulair inkopen. De sleutel ligt in de verlenging van de levensduur van IT-apparatuur die door ‘circulair’ mogelijk wordt. Hoewel veruit de meeste laptops geschikt zijn voor hergebruik, wordt deze apparatuur nog steeds grotendeels weggegooid. Deze groeiende afvalberg met afgedankte IT-hardware – die jaarlijks groeit met ruim vijf miljoen producten per jaar – heeft een enorme impact op het milieu. De publieke sector heeft hierbij een voorbeeldrol te vervullen; in de eerste plaats door haar eigen milieu-impact te verkleinen. Door leveranciers te selecteren die deze ambitie delen, kunnen in de komende jaren op het gebied van circulariteit concrete stappen vooruit worden gezet. Als leveranciers er bijvoorbeeld in slagen de levensduur van apparatuur te verlengen van drie tot vijf naar vijf tot tien jaar, kunnen afvalstromen en de CO2-uitstoot significant worden teruggedrongen. Dan komt de transitie naar circulaire IT een stuk dichterbij.
Andreas Mayer is CEO van Flex IT
