Met perspectief biedende toekomstbeelden over de toepassing van techniek zouden we nieuw economisch elan kunnen genereren.
De verkiezingskaravaan is overgeschakeld naar de hoogste versnelling. Kibbelende en over elkaar buitelende lijsttrekkers op zoek naar de gunst van de kiezer. Waarbij pakkende oneliners zeker niet worden geschuwd – veelal verpakt in simpele ‘hier en nu’-achtige berichten van minder dan 140 tekens. De vraag is terecht of dat nou recht doet aan waar de verkiezingen over zouden moeten gaan.
Per slot van rekening kiezen we op 15 maart indirect een groep van ministers die ons land over de drempel van het volgende decennium gaat loodsen – voorzien van veel ‘daar en straks’-achtige vraagstukken. Geen onbelangrijke opdracht lijkt me zo.
Ik was daarom aangenaam verrast door het recente initiatief van een vijftal vaderlandse multinationals (AholdDelhaize, FrieslandCampina, Philips, Shell en Unilever) die een pact hebben gesloten tegen populisme en negativisme. De initiatiefnemers willen dat bedrijven, politiek en burgers zich gezamenlijk scharen achter een positiever zelfbeeld van de Nederlandse economie – wat zou moeten leiden tot meer zelfvertrouwen en uiteindelijk meer economische groei en daarmee tot welvaart. Initiator Jan Zijderveld (EU-directeur Unilever): ‘We zijn met een groepje mannen en vrouwen bij elkaar gaan zitten omdat we ons zorgen maken. De economische groei in Nederland, Europa en de wereld staat al acht jaar stil. En doordat er geen perspectief is gaan mensen zich zorgen maken over waar de wereld heen gaat. Mensen keren in zichzelf. Er ontstaat angst. Wij willen een positieve, alternatieve visie neerleggen op Nederland, een visie die kan bijdragen aan de volgende economische groeimotor in ons land’.
Had het niet beter kunnen verwoorden; schitterend! Kind kan namelijk begrijpen dat als er weer perspectief is de kopjes van zelf omhoog gaan, de ruggen worden gerecht en de handen in de wapperstand komen. Niet voor niets dat de Amerikaanse organisatiepsycholoog en goeroe Fred Luthans er zijn levenswerk van heeft gemaakt om aan te tonen dat het werken met heldere doelen leidt tot meer hoop, zelfvertrouwen, veerkracht en optimisme. Jawel! En laten dat nou dé bouwstenen zijn van ons ‘psychologisch kapitaal’. Wat in de regel resulteert in minder verzuchting en meer belevenis. Waarbij niet het werkwoord ‘moeten’, maar ‘willen’ centraal staat. Past by the way naadloos in de quote van de grote opperbelhebber Eisenhouwer: ‘Leiderschap is de kunst om iemand anders zover te krijgen iets te doen wat jij gedaan wilt hebben, gewoon omdat hij of zij het zélf wil’.
Tsja, onbegrijpelijk dat we deze ‘proven technology’ niet frequenter uit de mottenballen halen. Waarbij we met een paar verstandige professionals toekomstbeelden creëren – helder maken wat er straks zou moeten staan. Over drie tot vijf jaar, zeg in 2020 of 2022. Niet zozeer over techniek, maar over toepassing ervan: hoe je met nieuwe technieken waarde kunt creëren. Ingewikkeld? Absoluut. Onmogelijk? Dacht het niet. Zeker als je de juiste denkkracht weet te mobiliseren. Zo hebben we bij de introductie van het concept truck platooning afgelopen jaar – daarbij slim gebruikmakend van onze EU-voorzittersvlag – meerdere keren een etmaal in het bos gezeten. Om zo in cocreatie met relevante partijen (4O-benadering: overheden, ondernemers, onderwijs en kennisinstellingen en vertegenwoordigers van de omgeving) een inspirerende visie te ontwikkelen – uitmondend in een heldere roadmap. Om het daarna te verpakken in een energiegevende animatiefilm – met een hoog Nijntje-gehalte. Want laten we wel zijn: als we als overheid in staat zijn om een stabiel beleid uit te zetten waarbij ondernemers kansen zien, wat voor hen attractief is qua investeringsklimaat, dan zijn de mogelijkheden onbegrensd. Beste bewijs is het gerealiseerde multipliereffect in deze casus van dertig: van iedere overheidseuro die erin is gestopt is heeft de markt het dertigvoudige geïnvesteerd! En voor de vervolgfase (opstart van real life test cases vanaf begin 2018, geïntegreerd in logistieke processen van vervoerders en verladers) hebben al meerdere serieuze partijen hun vinger opgestoken. En avant!
Kort en goed: harder schreeuwen helpt écht niet, het creëren van perspectief biedende – en daarmee uitnodigende – toekomstbeelden wél. Waar wachten we op?
Dirk-Jan de Bruijn is directeur Innovatiecentrale – waar nieuwe smart mobility applicaties in real life worden getest.
