De samenleving verandert, maatschappelijke opgaven veranderen en dat vraagt om een andere aanpak. “Het is voor Centric reden om in te zetten op een nieuwe generatie overheidssoftware voor een nieuwe generatie overheidsprofessionals”, aldus Sander Meinders, startup & innovation manager bij Centric.
Sander Meinders | Beeld: Centric
Hoe oplossingen voor een nieuwe generatie overheidsprofessionals er precies uitzien is open, maar één ding staat vast: ze worden alleen succesvol als ze in cocreatie worden ontwikkeld met ambtenaren en bestuurders. “Zij weten veel beter dan wij waar zij behoefte aan hebben en met welke oplossingen zij de meeste impact kunnen maken.” Bovendien worden ze ontwikkeld in cocreatie met inwoners, de nadruk zal de komende tijd liggen op oplossingen die vooral voor inwoners gebruikt kunnen worden, vertelt Meinders. Die oplossingen moeten dus goed aansluiten bij de behoeften van zowel inwoners als overheidsprofessionals.
Voorbeeld: breder draagvlak voor beleid
Hoe zo’n innovatie voor de overheid van morgen eruit kan zien, wordt duidelijk in Partical. Het is de naam van een digitaal platform waarmee je kortcyclische democratie in realtime realiseert. Inwoners vatten hun eigen manier van denken digitaal en thematisch samen in herbruikbare microredeneringen (mygorythms). Geen data dus en ook geen losse keuzes of snelle meningen, maar ‘digitaal gestolde logica’ van mensen. Bestuurders kunnen vervolgens een anoniem geaggregeerde vorm van deze (crowd) logic gebruiken om een publieke uitvraag te doen, teneinde het draagvlak bij inwoners vast te stellen met betrekking tot verschillende beleidskeuzes – zonder dat die inwoners daar eerst en telkens over worden bevraagd.
Edwin Fennema werkt als innovatiepartner van Centric aan deze toepassing. Hij omschrijft Partical als “een serieus instrument om de democratie te ondersteunen”. De overheid organiseert haar participatie nu vaak heel getrapt of houdt periodieke enquêtes onder haar inwoners. Daarmee bereik je doorgaans slechts een kleine groep, of je moet elke keer opnieuw aan mensen vragen wat hun mening is over de nieuwste concrete uitdagingen. Een vriendelijk, doch weinig werkbaar verhaal, vindt Fennema.
Met Partical krijgt de gemeente een instrument in handen waarmee ze als het ware met één druk op de knop kan bepalen wat het draagvlak is voor verschillende beleidsvoorkeuren. Het is uiteraard aan de gemeente hoe ze hier vervolgens mee omgaat. Ze kan het plan kiezen dat het meest overlapt met wat haar inwoners het meest logisch vinden. Of kiezen voor het alternatief dat daar helemaal niet bij aansluit… maar in dat geval weet de gemeente wel dat ze anders redeneert dan haar inwoners en kan ze die informatie gebruiken om de keuzes beter toe te lichten. “Wat de gemeente ook kiest: Partical maakt een democratische verhouding tussen overheid en burger duidelijker en sneller realiseerbaar. En daardoor beter werkbaar”, zegt Fennema.
Veilig en anoniem
Het technische hart van Partical bestaat uit technologie die onder meer de veiligheid en anonimiteit van de gebruikers borgt. Deze wordt inmiddels ontwikkeld en getest. Zowel technisch (door programmeurs) als conceptueel (door psycholinguïsten). De functionele kant, dus het onderdeel van het systeem dat de overheid en inwoners straks zelf gebruiken, ontwikkelt Centric samen met ambtenaren, bestuurders en inwoners. Centric nodigt hiervoor ambtenaren, bestuurders en inwoners uit (zie kader). Voor de verdere ontwikkeling van Partical worden de komende tijd paper prototyping-sessies binnen gemeenten georganiseerd.
Zelf meedoen?
Specifiek voor de ontwikkeling van Partical organiseert Centric paper prototyping-sessies met gemeenten. Wil je meedoen, stuur dan een bericht naar edwin.fennema@centric.eu. Hij vertelt er graag meer over.
Centric wil sowieso graag meer ambtenaren betrekken bij innovaties met maatschappelijke impact. In uiteenlopende gebieden – van de energietransitie tot het sociaal domein. Meer informatie en aanmelden kan via: www.centric.eu/nl/kom-co-creeren-met-centric.
Centric organiseerde op het iBestuurcongres een sessie over Partical en hun aanpak bij innovatie. Kijk de sessie terug op:
ibestuurcongres.nl/sessies/vijfde-ronde-break-out-sessies
