Vanaf 1 april mogen werkgevers Oekraïense vluchtelingen aannemen, zonder dat hier een werkvergunning voor aangevraagd hoeft te worden. Hiervoor moeten werkgevers een arbeidsovereenkomst aangaan met een Oekraïense vluchteling en hiervan melding maken bij het UWV. De regeling geldt zolang de vluchteling uit Oekraïne een verblijfstatus heeft in Nederland onder de Europese Richtlijn Tijdelijke bescherming.
Beeld: Shutterstock
Het aannemen van een Oekraïense vluchteling was tot gisteren zo eenvoudig nog niet. Bedrijven moesten namelijk eerst een Tewerkstellingsvergunning (TWV) aanvragen voor de beoogde werknemer, en daar is ook een arbeidsmarkttoets voor nodig. Die arbeidsmarkttoets houdt in dat bedrijven eerst in de Europese Economische Ruimte (bestaande uit Nederland, de Europese Unie en Zwitserland) moeten zoeken naar een geschikte kandidaat.
Aangezien Oekraïne niet bij de EER hoort, was het dus bijna onmogelijk om Oekraïense vluchtelingen een baan aan te bieden. Maar per 1 april zijn deze regels specifiek voor Oekraïners gewijzigd. Werkgevers mogen Oekraïense vluchtelingen nu aannemen zonder dat ze eerst een TWV hoeven aan te vragen. Er gelden nu slechts twee voorwaarden: de werkgever moet een arbeidsovereenkomst aangaan met de Oekraïense vluchteling en er moet een melding worden gemaakt bij het UWV.
“In de melding wordt de werkgever gevraagd informatie te verstrekken over onder andere de functie die de vluchteling gaat vervullen, de duur van het dienstverband, het aantal uren per week dat zal worden gewerkt en het loon”, aldus een woordvoerder van het UWV tegenover AG Connect. “Het UWV controleert of de gegevens in de melding compleet zijn en registreert de gegevens. Deze gegevens zijn beschikbaar voor de Nederlandse Arbeidsinspectie die toezicht houdt op de naleving door werkgevers van arbeidswetten.”
Tijdelijke verlichting
Zowel het UWV als branchevereniging NLdigital verwachten niet dat het enorme tekort op de arbeidsmarkt opgelost kan worden met alleen de Oekraïense vluchtelingen. “Het zou voor een individueel bedrijf tijdelijk verlichting kunnen geven als ze iemand aan het werk kunnen zetten. Maar op brancheniveau verwacht ik geen effect”, aldus NLdigital-woordvoerder Tim Toornvliet.
Of bedrijven ook interesse hebben om Oekraïense vluchtelingen aan te nemen, is lastig te zeggen. Branchevereniging NLdigital zegt hier vooralsnog geen zicht op te hebben. Wél ziet de branchevereniging onder haar leden een “grote bereidheid om op allerlei manieren te helpen”. “Dus als ze vluchtelingen aan het werk kunnen helpen, dan zullen bedrijven dat zeker doen. Maar dan doen ze dat vooral vanuit de behoefte om te helpen en minder om hun tekort structureel op te lossen.”
Snel weer terug
Het UWV verwacht bovendien dat vluchtelingen hier niet heel lang blijven. “De groep vluchtelingen die nu hier naar toe vlucht is hier hoogstwaarschijnlijk tijdelijk en zal terugkeren naar Oekraïne wanneer de situatie daar het toelaat”, aldus de woordvoerder van het UWV. NLdigital sluit zich daarbij aan. “Om de tekorten op te lossen hebben we echt permanente maatregelen nodig: structureel meer mensen opleiden en omscholen”, voegt Toornvliet toe.
