Rijk wil meer werk maken van bescherming kinderen online
Vandaag start een campagne die ouders moet helpen om met hun kinderen afspraken te maken over smartphonegebruik. Het is een onderdeel van een grootschalige strategie van de rijksoverheid om ouders, bedrijven én de overheid zelf hun verantwoordelijkheid te laten nemen voor de bescherming van kinderen online.
Blijf in Beeld
De publiekscampagne ‘Blijf in Beeld’ richt zich op ouders van kinderen van 7 tot 12 jaar. Op deze leeftijd krijgen veel kinderen hun eerste smartphone. In de bijbehorende televisiespot worden ouders aangespoord om afspraken te maken met hun kinderen over smartphonegebruik
Bij de campagne hoort een afsprakenkaart die ouders en kinderen samen kunnen invullen. ‘Er is geen goed of fout, het gaat erom dat je samen het gesprek voert en afspraken maakt die passen bij jullie gezin’ benadrukt de overheid. De campagne is onderdeel van een meerjarige publiekscampagne van BZK om ouders te helpen om hun kinderen online te beschermen.
59 procent van de ouders maakt zich zorgen over de online veiligheid van hun kind, blijkt uit onderzoek. Veel ouders willen hun kinderen graag online beschermen, maar weten niet goed hoe, ook omdat ze zelf niet altijd het goede voorbeeld geven.
Strategie kinderrechten online
Maar de verantwoordelijkheid voor het online beschermen van kinderen ligt niet alleen bij ouders. De bedrijven die de content verspreiden waar kinderen zo graag urenlang naar kijken, hebben de plicht om minderjarige gebruikers te beschermen. Dat gebeurt onvoldoende. Nederland pleit in Europees verband voor handhaving van de Digital Service Act (DSA) en het nemen van maatregelen tegen verslavende en polariserende ontwerptechnieken.
Het beschermen van kinderen is een breed en ingewikkeld onderwerp, waar meerdere departementen zich over hebben gebogen. Het resultaat is de Strategie Kinderrechten Online, die vrijdag werd gepubliceerd en waar de campagne ‘Blijf in Beeld’ onderdeel van uitmaakt. Behalve op het beter toerusten van ouders en opvoeders, richt de strategie zich voornamelijk op het weerbaar maken van kinderen en het handhaven van Europese en Nederlandse digitale wetten.
Kinderrechten Impact Assessments
De rijksoverheid voert gesprekken met de grote platforms over hun verantwoordelijkheden voor de bescherming van minderjarigen en de noodzaak om hier transparanter over te zijn. Voorlopig geven de platforms er geen blijk van dat ze die noodzaak ook echt voelen. Onlangs liet het rijk drie zogeheten Kinderrechten Impact Assessments (KIA’s) uitvoeren, onderzoeken naar de kansen en risico’s van TikTok, Instagram en Snapchat in relatie tot de rechten en het welzijn van kinderen. De platforms werkten echter niet mee aan het onderzoek, waardoor de onderzoekers zich moesten beperken tot openbare bronnen.
De KIA’s laten zien dat kinderen worden blootgesteld aan gewelddadige en schadelijke beelden, reclame en online misbruik. Dit kan een negatieve invloed hebben op kinderen, is bekend uit onderzoek. Omdat de bedrijven geen eigen data deelden, is niet precies bekend hoe groot de risico’s per platform zijn. Een belangrijke conclusie is dan ook dat bedrijven transparanter moeten worden over de risico’s van hun digitale dienst voor kinderen. Staatssecretaris Van Marum zal zich hier hard voor maken in Europa.
De komende tijd worden er mee KIA’s uitgevoerd voor gameplatforms en streamingdiensten. Het ministerie laat weten in gesprek te blijven met de bedrijven achter TikTok, Instagram en Snapchat.
Leeftijdsverificatie-app
Ondertussen wordt gezocht naar manieren om privacyvriendelijk te checken hoe oud platformgebruikers zijn. De Europese Commissie lanceerde onlangs een app voor leeftijdsverificatie. Het ministerie van BZK heeft TNO gevraagd om verkennen of de app kan worden doorontwikkeld voor Nederland. In het najaar wordt het resultaat van de verkenning verwacht.
Niet alleen het kabinet, ook de Tweede Kamer wil dat de platforms kinderen beter beschermen. Een initiatiefnota van de Kamerleden Ceder (ChristenUnie) en Six Dijkstra (NCS) riep op om 18-jarigen een digitale ‘rode knop’ te geven waarmee ze met één aanvraag hun persoonsgegevens moeten kunnen laten verwijderen bij alle aangesloten platforms. Kamerlid Van der Werf (D66) stelde voor om een ‘digitaal kinderwetje’ aan te nemen, waarin onder meer harde eisen aan de platforms worden gesteld. Deze voorstellen worden in het najaar behandeld in een Kamerbrief.
Lees ook:
