Security & Overheid deel 1: het belang van ecosystemen

Met de komst van NIS2 is het niet langer voldoende om het eigen huis op orde te hebben. De uitdaging voor de komende jaren wordt het veilig houden van niet alleen de eigen organisatie, maar ook de omgeving. Op Security & Overheid 2024 stond de vraag centraal hoe cybersecurity binnen het ecosysteem op een hoger plan kan komen. Deel één in een serie: wat zijn ecosystemen en waarom zijn ze belangrijk?

Som der delen

‘Wij werken toch al lang samen met anderen?’ Dat krijgt Bart van der Linden, directeur van het Digital Ecosystems Institute (DEI) nogal eens te horen als hij over het belang van ecosystemen begint. Het verschil met strategische allianties is volgens hem dat een ecosysteem wordt gedefinieerd door de som der delen. Het is een gemeenschap die wordt ondersteund door een fundament van interacterende organisatie en individuen, om de definitie van business ecosystems van Moore (1966) te parafraseren. Van der Linden: “Van een ecosysteem wordt iedereen beter, in tegenstelling tot een egosysteem, waar slechts één partij de vruchten van de samenwerking plukt.”

Geneste systemen

Ecosystemen zijn geneste systemen die op elkaar voortbouwen. Neem binnen het publiek-private ecosysteem Brainport Eindhoven. Daarbinnen bevindt zich het innovatie ecosysteem ASML, en daarbinnen is er het digitale ecosysteem ASML ICT. Die laatste heeft meer dan 250 fte aan cybersecuritymensen in dienst en wordt tijdens Security & Overheid vaker aangehaald, omdat het zich actief buigt over de cyberveiligheid van de toeleveranciers. Uit eigenbelang: ASML kan het zich niet veroorloven dat de cyberweerbaarheid van het ecosysteem zwaktes vertoont.

Rollen

Ieder ecosysteem heeft een orchestrator nodig, vertelt Van der Linden, een regisseur die het overzicht houdt. Hij gaat ook in op de verschillende rollen die nodig zijn voor de governance van een digitaal ecosysteem: architect, coördinator, conductor, gatekeeper, judge en liaison. De grootste uitdaging van een digitaal ecosysteem is datadelen, aldus Van der Linden. Hij onderscheidt zeven principes voor een succesvol ecosysteem.