Streep op de horizon

Iedereen weet het: het werken aan een concreet doel geeft energie. Simpel, allemaal gefocust op hetzelfde. Maar er is meer: zij die er verstand van hebben – zoals organisatiepsycholoog Fred Luthans – beweren dat het werken met heldere doelen leidt tot meer hoop (1), zelfvertrouwen (2), veerkracht (3) én optimisme (4). Jawel.

Toverwoorden waar je vandaag de dag veel over hoort. Niet voor niets dat deze als bouwstenen van ons ‘psychologisch kapitaal’ worden gekarakteriseerd. Wat in de regel resulteert in betere prestaties, meer tevredenheid en minder verzuim en cynisme. Anders gezegd: minder verzuchting, meer belevenis. De slag van moeten (regels, controle) naar willen (intrinsieke motivatie). Daarom zijn een aansprekende richting en een inspirerende directie dé doorslaggevende reden om te kiezen voor een organisatie. Wat wil je nog meer?
Nu mag ik in het kader van ons komende EU-voorzitterschap werken aan de operationalisering van een heuse Truck Platooning Challenge: vrachtwagens in platoons (onderling ‘connected’) over de openbare weg vanuit verschillende Europese windstreken – waar ze worden gemaakt, Gothenburg en/of Gent (Volvo), Westerlo en/of Eindhoven (DAF), Södertälje (Scania), Ulm en/of Madrid (Iveco), Stuttgart (Daimler) en München (MAN) – naar de Rotterdamse Maasvlakte. Met als belangrijkste benefit dat autoriteiten (lidstaten, wegbeheerders als Rijkswaterstaat, voertuigtoelatingsorganisaties als RDW) en industrie, maar ook kennisinstellingen (denk aan TNO), verzekeraars, belangenorganisaties (zoals vakbonden, consumentenorganisaties, etc.) en last but not least de vragende kant (logistieke dienstverleners) zich beseffen dat deze vorm van zelfrijdende auto’s in de praktijk alleen mogelijk is als we écht met elkaar samenwerken. Schouder aan schouder. In de geest van good old Henri Ford: ‘coming together is beginning, staying together is progress and working together is success’. Heel huiselijk: niet denken vanuit instituties, maar vanuit het maatschappelijke vraagstuk. In termen van klantwaarde. Hier dus de toepassing van Platooning. Want at the end of the day gaat het natuurlijk over hoe we zo nieuwe logistieke concepten in de benen krijgen.

Dáárom dat we naast deze stip of streep op de horizon (de ‘landing’ van die Platoons op de Maasvlakte) nog een stap verder gaan. Want iets in mij zegt dat als ik vijf mensen vraag hoe het toekomstbeeld van Platooning – uitgedrukt in termen van mobiliteit en logistiek – er uit zou zien, zeg in 2020 of 2022, dat ik dan vijf verschillende antwoorden scoor. Niet zo vreemd overigens. Maar laten we nou eens gek doen: we gaan met een tiental complementaire professionals – met ieder een verstandige kijk op smart mobility toepassingen – een etmaal in het bos zitten. Uiteraard goed voorbereid. Om zo denkkracht en draagvlak te bundelen. Dan weet ik zeker dat – helemaal als we die output na een tijdje met elkaar valideren – daar iets heel moois uit komt. En natuurlijk: het voorspellen van de toekomst is ingewikkeld. Niet voor niets dat goeroe Peter Drucker dat als volgt omschreef: ‘tying to predict the future is like driving down a country road at night with no lights while looking out of the back window’. Zijn advies: niet de toekomst voorspellen, maar wél beïnvloeden of creëren. En juist dát doe je als je de synergie van elkaars denkkracht weet te verzilveren – uitgedrukt in kansen en mogelijkheden. En het mooie is: doordat je dat hogere doel ook centraal zet, is het aanzienlijk makkelijker om tal van micromanagementachtige barrières te slechten – je wil niet weten hoeveel autoriteiten je tegenkomt als je vanuit Finland al ‘platoonend’ naar de Maasvlakte rijdt. Denk maar eens aan het effect van de ‘men on the moon’ speech van John F. Kennedy uit 1961: ‘I believe that this nation should commit itself to achieving the goal, before this decade is out, of landing a man on the moon and returning him safely to the earth. No single space project in this period will be more impressive to mankind, or more important for the long-range exploration of space.’

Proven technology dus. Een aanpak die zich als geen ander heeft bewezen. Wonderlijk dat we dat niet meer toepassen. Want als je patronen wilt doorbreken, als je niet alleen bezig wil zijn met het hier en nu, dan is het terugredeneren vanuit dat gecreëerde vergezicht een slimme manier om te ontsnappen aan die verstikkende waan van de dag. Denk maar aan de wijze woorden van C.K. Prahalad: een organisatie die zich de toekomst niet kan voorstellen, gaat die toekomst ook niet meemaken.
Waar wachten we nog op?

Dirk-Jan de Bruijn is vanuit Rijkswaterstaat actief als programmadirecteur EU Truck Platooning Challenge