Snellere betaaltechnologie vergroot frauderisico voor Europeanen

Europa loopt al lange tijd voorop in financiële technologie (fintech) en betalingsinnovatie. Europese landen behoorden tot de vroegste gebruikers van dergelijke technologieën, zoals contactloze betalingen en digitale portemonnees, koop-nu-betaal-later (KBC) regelingen en rekening-naar-rekeningtransacties.

De snelle ontwikkeling van technologie brengt helaas ook nieuwe mogelijk­heden voor criminelen met zich mee. De Europese anti-fraudewaakhond, OLAF, ontdekte bijvoorbeeld onregelmatigheden ter waarde van ongeveer 1,8 miljard euro in 2022. Hoewel er op Europees  en nationaal niveau steeds meer wetgeving komt om burgers te beschermen, schiet deze regelgeving vaak tekort. De technologische vooruitgang gaat namelijk zo snel, dat wetgeving achter de feiten aanloopt, waardoor criminelen een voorsprong hebben bij het inzetten van nieuwe technologieën voor illegale activiteiten. Juist daarom is het cruciaal dat Europese banken investeren in geavanceerde oplossingen die real-time criminaliteit detecteren en zo de regie terugpakken in de strijd tegen financiële fraude.

Real-time overboekingen

Hoe sneller geld kan worden overgemaakt, hoe sneller misdaden kunnen plaatsvinden. Nederland, België, Zweden, Estland, Polen en Denemarken zijn enkele van de vele landen wereldwijd die al instant betalingsapplicaties gebruiken. Met deze applicaties kunnen overboekingen in real-time worden uitgevoerd, ongeacht de dag of het tijdstip.

In Europa maken we gebruik van SEPA instant bankoverschrijvingen. Deze technologie bepaalt onder andere dat het niet langer dan tien seconden mag duren voordat de betaaldienstverlener van de ontvanger de betaaldienstverlener van de betaler informeert of het geld is ontvangen. Bij een succesvolle transactie moet het geld binnen deze tien seconden beschikbaar zijn voor de ontvanger. Dit houdt in dat, in tegenstelling tot traditionele bankoverschrijvingen, de betalingen binnen enkele seconden zichtbaar zijn op zowel de rekening van de betaler als die van de ontvanger.

De dubbele kant van snelheid

Op het eerste gezicht profiteren consumenten, bedrijven, de publieke sector en betaaldienstverleners allemaal van het gemak dat instant betalingen bieden. Echter, door het mogelijk maken van instant overschrijvingen is het venster voor interventie aanzienlijk verkleind, wat enorme druk legt op fraudedetectiesystemen. De ingebouwde vertragingen van traditionele betalingssystemen waren waardevol voor banken bij het monitoren van verdachte activiteiten, zoals grote bedragen die naar onbekende rekeningen worden overgemaakt. Doordat betaaldienstverleners nu snel moeten handelen, hebben ze vaak niet de tijd om een betaling grondig te analyseren, waardoor frauduleuze betalingen ook binnen enkele seconden verwerkt kunnen worden.

Onze beveiliging versterken

Gelukkig zijn er manieren om de real-time criminaliteit, die gepaard gaat met de verhoogde snelheid, tegen te gaan. Het is cruciaal dat Europese banken investeren in razendsnelle beveiligingstechnologieën om gelijke tred te houden met de groeiende snelheid van transacties.
Geavanceerde analyses spelen hierin een sleutelrol. Slimme systemen die patronen en afwijkingen in het rekeninggedrag kunnen herkennen en transacties in microseconden kunnen analyseren, vormen hierbij de eerste lijn van verdediging. Door gebruik te maken van geavanceerde kunstmatige intelligentie (AI) en machine learning om afwijkingen in real-time te detecteren, kunnen we transacties stopzetten voor verdere controle voordat de betaling plaatsvindt.

Banken als eerste lijn van verdediging 

De Europese Bankautoriteit publiceerde in 2021 haar aanbevelingen voor het ontwikkelen van real-time monitoring. Hun visie sluit aan bij de onze als technologieaanbieder, met aanbevelingen die suggereren dat verdenkingen van fraude of witwassen niet langer achteraf behandeld moeten worden, omdat geldtransfers op het moment van de misdaad moeten worden onderbroken.
Financiële instellingen, betaaldienstverleners en de wetshandhaving moeten nauw samenwerken en snel informatie delen om frauduleuze activiteiten op te sporen en te stoppen. Zonder deze samenwerking kan de keten van identificatie, opvolging, stoppen, rapporteren en uiteindelijk vervolgen van financiële criminaliteit niet effectief functioneren.

De eerste schakel in deze keten ligt bij de banken, die verantwoordelijk zijn voor het implementeren van beveiligings­aanbevelingen en het investeren in technologieën om het geld van hun klanten te beschermen. Het is opvallend dat tot nu toe nog geen enkele bank in de EU volledig heeft voldaan aan de aanbevelingen van de Europese Bankautoriteit, met uitzondering van de Maltese Bank of Valletta, die plannen heeft aangekondigd voor een real-time op AI gebaseerde monitoringsoplossing.

Het vinden van de balans

Uiteindelijk is het voor banken een kwestie van balans: ze willen financiële criminaliteit voorkomen, maar ook de snelste en meest gemakkelijke bankdiensten aanbieden. Om de juiste verhouding tussen snelheid en veiligheid te vinden, moeten banken consumenten de voordelen van real-time betalingen bieden, terwijl ze ook robuuste beveiligingsmaatregelen implementeren.
Nieuwe technologieën zijn niet effectief zonder de juiste beschermingen. Europese banken, toezichthouders en overheden moeten in gesprek gaan met technologieproviders om te begrijpen wat er nodig is terwijl we ons blijven aanpassen aan innovatie. Zonder duidelijke richtlijnen kan innovatie niet als succesvol worden beschouwd, en hoewel gemak belangrijk is, moet de veiligheid van burgers altijd vooropstaan.