Door tal van overheden wordt momenteel hard gewerkt aan de invoering van de BGT. Hans Oosters, dijkgraaf van het hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard, vindt dat overheden best trotser mogen zijn op de invoering van die BGT. “Met de kaart hebben wij als BV Nederland een fantastische prestatie neergezet.”
Hans Oosters: “Als de grootschalige basiskaart er is en de verschillende bronhouders hebben de informatie op een ordentelijke manier gevuld, dan hebben wij als BV Nederland wel een fantastische prestatie neergezet.”
Vanaf 1 januari 2017 is het gebruik van de Basisregistratie Grootschalige Topografie (BGT), de grootschalige digitale kaart van Nederland waarop alle fysieke objecten eenduidig vastgelegd zijn, verplicht voor de Nederlandse overheid en organisaties die in opdracht van de overheid werken. Voor het opbouwen en het actueel houden van die uniforme digitale kaart zijn de verschillende bronhouders verantwoordelijk. Gemeenten, provincies, waterschappen, Rijkswaterstaat, ProRail en de ministeries van Economische Zaken en Defensie. Een van de waterschappen die al in een relatief vroeg stadium werk maakte van de BGT, was het hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard (HHSK). “Al op het moment dat er plannen werden gesmeed om te komen tot een grootschalige landelijke basiskaart hebben wij, net als andere waterschappen, de eerste stappen gezet die tot de totstandkoming van die kaart zouden moeten leiden”, zegt Hans Oosters, sinds 2005 dijkgraaf van het Zuid-Hollandse hoogheemraadschap en daarnaast onder meer voorzitter van de Unie van Waterschappen. “Wij hebben ook gekeken of de opbouw van die kaart samen met andere bronhouders gemaakt zou kunnen worden. Volgens mij is dat allemaal vrij soepel gegaan.”
Positieve bijvangsten
Wat dijkgraaf Oosters betreft is er sprake van een aantal positieve bijvangsten naar aanleiding van de invoering van de BGT. “Alle dataverzamelingen die van belang zijn voor de uitvoering van ons werk en voor het communiceren daarover, zijn nu gerelateerd aan hetzelfde kaartbeeld en putten uit dezelfde bronnen. Deels eigen bronnen, maar voor een groot deel ook bronnen van gemeenten en anderen. Door die sterke band is er niet alleen qua informatie een sterke mate van uniformering opgetreden, maar ook qua werkwijze.”
De BGT is een mooie kans om de eigen digitale huishouding op orde te brengen
Ook het op orde brengen van de eigen digitale huishouding beschouwt Hans Oosters als positieve bijvangst. “Het is goed om te constateren dat dit soort ontwikkelingen in de eerste plaats een landelijk doel van uniformering dient, maar tegelijkertijd is het een mooie kans om de eigen digitale huishouding in te richten of op orde te brengen. Mits daarvoor wel genoeg tijd en gelegenheid is. In veel van dit soort processen is die tijd en gelegenheid er niet, moet het te snel, waardoor iedereen vooral kijkt hoe je de zaak in de richting van het portaal jaagt en je de neveneffecten niet bereikt. Het moet stapje voor stapje kunnen. Alleen dan snijdt het mes aan twee kanten.”
Samenwerking
Bij de BGT-invoering heeft het hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard in eigen regio intensief samengewerkt met de hoogheemraadschappen van Delfland en Rijnland. “Rond ICT en informatiebeleid zijn we ook bezig om dat gezamenlijk vanuit één afdeling op te pakken. Dat betekent dat er volop gelegenheid is om van elkaar te leren. Om met elkaar stappen te zetten, investeringen te plegen en bijvoorbeeld personeel uit te wisselen. Ook met Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden, een andere buur, hebben we in een pilot gekeken naar verdere ontwikkeling van programmatuur. Eigenlijk is dat ook wel kenmerkend voor waterschappen. Wij zijn geneigd om vrij snel met collega’s te kijken naar hoe wij van elkaar kunnen leren en hoe wij gezamenlijk doelen kunnen behalen”, aldus Oosters, die toegeeft dat het gezamenlijk stappen zetten met collega-waterschappen vaak iets meer tijd kost. “Dat is een gegeven dat je gewoon moet accepteren en dat je moet incorporeren in je proces.“
Leermomenten
Als het gaat om leermomenten bij de invoering van de BGT, heeft Hans Oosters een aantal al genoemd. Zoals het gefaseerd invoeren en het gegeven dat het optrekken met collega-waterschappen vaak iets meer tijd kost. Een leermoment is wat hem betreft ook dat de ontwikkeling van de digitale ondersteuning, de programmatuur die je nodig hebt, soms geen gelijke tred houdt met stappen die je zelf wilt zetten. “Daardoor konden wij vaak minder hard vooruit dan wij zouden willen.” Daarnaast ziet Oosters nog een aantal meer overkoepelende factoren die het risico in zich dragen dat grote digitaliseringsoperaties, zoals Digitaal 2017, de Omgevingswet en toch ook de BGT, geen succes worden.
De BGT is geen sexy onderwerp, maar bestuurders moeten wél weten wat er moet gebeuren
“Zoals gebrek aan eigenaarschap, bestuurlijke betrokkenheid. BGT, Digitaal 2017 of de Omgevingswet: het zijn beslist geen sexy onderwerpen, maar bestuurders moeten wél weten wat er moet gebeuren. Een belangrijke leerervaring is verder dat je zelf scherp moet zijn op de mogelijkheden en de wenselijkheden van de lokale en regionale afwijkingen. Je ziet vaak digitaliseringsoperaties die wel uniformering nastreven, maar waarbij iedereen vervolgens zijn eigen dingetje doet. Dan kom je in een brij van wensen en verlangens die je nooit meer kan waarmaken. Een derde belangrijke leerervaring is, ook al genoemd, dat je een dergelijke grootschalige operatie ook altijd kunt gebruiken om je eigen (digitale) huis aan te passen aan de eisen van de tijd.”
‘Fantastische prestatie neergezet’
Met het opleveren van de BGT, is het werk niet klaar. Dat beseft Oosters maar al te goed. “Er moet veel aandacht zijn en blijven voor het beheer ervan. Als bronhouders moeten wij de nodige tijd blijven investeren in de doorontwikkeling ervan”, aldus de dijkgraaf, die het jammer vindt dat niet nog meer de loftrompet wordt gestoken over het belang van de BGT. “Op het moment dat de grootschalige basiskaart straks klaar is en alle bronhouders de informatie op een ordentelijke manier gevuld hebben, dan hebben wij als BV Nederland een fantastische prestatie neergezet. Ik zou graag zien dat wij daar trots op zijn en laten zien hoe belangrijk en voorwaardelijk die digitale kaart is voor andere vervolgontwikkelingen. Zoals Digitaal 2017 en de Omgevingswet. Het is een beetje Nederlands om dat niet van de daken te schreeuwen, maar ik zou graag willen zeggen: ‘be good and tell it’. Door erg veel mensen wordt nu hard gewerkt aan de BGT en het is een grote prestatie om dat voor elkaar te krijgen. Dus wat mij betreft brengen wij dat succes meer over het voetlicht en zetten het meer in de etalage.”
