De Eurogroep en Ecofinraad kijken 16 en 17 januari a.s. terug op de besprekingen over de digitale euro in het afgelopen jaar. Dit moet uitmonden in een gezamenlijke verklaring op weg naar een wetsvoorstel dat de Europese Commissie in het tweede kwartaal van 2023 aan de lidstaten wil voorleggen.
Minister Kaag van Financiën schrijft dat de Europese Commissie in het tweede kwartaal van 2023 een wetsvoorstel wil voorleggen aan de lidstaten over de digitale euro. | Beeld: Shutterstock
In het afgelopen jaar stond de digitale euro in vier Eurogroepvergaderingen op de agenda, schrijft minister Kaag in de geannoteerde agenda die ze 9 januari naar de eerste en Tweede Kamer stuurde. Er is gesproken over andere privacy en mogelijke beleidsdoelstellingen, de impact op het financiële stelsel, het gebruik van contant geld en de rol van publieke en private deelnemers in het digitale euro-ecosysteem en mogelijke bedrijfsmodellen.
Nederland staat open voor digitale euro
‘Een digitale euro kan helpen om in de toekomst onze strategische autonomie te vergroten in het betalingsverkeer en kan er tevens voor zorgen dat door de overheid uitgegeven geld een centrale plek blijft houden, als aanvulling op contant geld,’ schrijft minister Kaag. Maar ze stelt wel een paar voorwaarden. Nederland zal pas voor de invoering van een digitale euro stemmen als het ‘duidelijke voordelen voor consumenten, bedrijven en de bredere economie’‘ met zich meebrengt en de privacy is gewaarborgd. Andere voorwaarden zijn dat er overeenstemming is met het ‘antiwitwasraamwerk’, dat de financiële stabiliteit gewaarborgd is dat een digitale euro niet programmeerbaar is.
Nieuw is dat ze ook open staat voor alternatieven voor een rekening gebaseerde digitale euro, zoals een token-gebaseerde oplossing. Hiermee komt de minister tegemoet aan een wens van de Tweede Kamer, die daar eerder met een motie toe had opgeroepen. Eerder ging de voorkeur nog uit naar een op rekening gebaseerde munt, vergelijkbaar met een commerciële bankrekening met giraal geld.
Wetsvoorstel in voorbereiding
De minister schrijft dat de Europese Commissie in het tweede kwartaal van 2023 een wetsvoorstel wil voorleggen aan de lidstaten over de digitale euro. De besluitvorming over de invoering van de digitale euro ligt bij de Raad van de Europese Unie en het Europees Parlement. ‘De medewetgevers zullen dus bepalen of de digitale euro er komt en hoe de essentiële onderdelen van de digitale euro eruit komen te zien.’
Fijn dat dit langzaamaan een onderwerp is dat meer in de publiciteit raakt.
Naar mijn mening is de stap naar een digitale euro noodzaak en onvermijdelijk in de context van de maatschappij-brede digitaliseringsgolf.
Het biedt unieke kansen, maar er zijn ook levensgrote gevaren.
Als er iets een nutsvoorziening is, dan is dat wel ons geldsysteem. Het ontwerp hiervan is een zaak die ons allemaal aangaat.
De ‘governance’ (sorry, modewoord) hiervan terugleggen bij de centrale banken (publiek) is hoogste noodzaak, en dit is hét moment.
Het ‘maken’ van geld moet terug in het publiek domein, en de CBDC (Central Bank Digital Currency) kan hiervoor zorgen.
Commerciële partijen waar de winsten privaat getoucheerd worden, maar de verliezen publiek omgeslagen, die hebben we in zo’n nutsvoorziening echt niet nodig, hoe gereguleerd ze ook lijken te zijn.
Het moet nu wel echt goed gebeuren want totalitaire surveillance ligt op de loer.
Mijn overtuiging is dat het goed kán, mits we de tijd nemen en het zorgvuldig en breed gedragen te ontwerpen.
Kansen pakken, gevaren onderkennen.
De maatschappelijke discussie over de toekomst van ‘ons geld’ blijft vooralsnog uit; die op poten zetten is de eerste stap.
Het digitale geld de mensen opdringen is een verkeerde keuze, denk eens aan al die ouderen die de laptop of computer nauwelijks kunnen bedienen en hun bankzaken nog steeds via de papieren cheques regelen. Heeft dat Europe gedoe daar wel eens over nagedacht? Ik betwijfel dat die jonge gasten die daar gehuisvest zijn daar wel eens aan gedacht zullen hebben.
Hoewel het voor ouderen en andere mensen die (door omstandigheden) niet goed kunnen omgaan met de digitale wereld, geldt dat contant betalingsverkeer nog steeds mogelijk is. Sterker nog, dat wordt door Kaag hierboven ook aangegeven. Maar we moeten ons ook realiseren dat naarmate de tijd vordert, een aantal dingen van analoog naar digitaal zal veranderen. Vroeger ging ik met een betaalcheque naar een winkel, nu doe ik dat via mijn digitale telefoon. Op enig moment zal ik ook te oud zijn om de veranderingen bij te kunnen houden. Ik ga er dan vanuit dat ik, net zoals ik mijn moeder ondersteun, ik dan door de nieuwe generatie ook ondersteund zal worden.