De Eerste Kamer heeft het voor 21 juni geplande debat met de minister van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening over de invoeringsdatum van de Omgevingswet afgelast. Daarmee neemt de kans toe dat de senaat niet voor 1 juli met de invoeringsdatum van 1 januari 2023 zal instemmen. De invoering van de wet per 1 januari 2023 komt hiermee verder onder druk te staan.
Het is 5 voor 12 voor de Omgevingswet. | Beeld: Shutterstock
Aanvankelijk was het EK-debat met De Jonge op 21 juni gepland en zou de Eerste Kamer een week later over de invoeringsdatum stemmen. Op de 21 bladzijden met vragen die de senaat voorafgaand aan het debat aan de minister stelde, kwamen vorige week meer dan 80 pagina’s aan antwoorden terug. De vooruitgang die – al dan niet – wordt geboekt met het stabiel krijgen van het Digitale Stelsel Omgevingswet is daarin het voornaamste onderwerp.
Nieuw onafhankelijk advies
Een meerderheid van de Eerste Kamer wil niet volstaan met de antwoorden van De Jonge en verlangt een nieuw onafhankelijk advies over het digitale stelsel van het Ac-ICT (voorheen College ICT-Toetsing). Dat komt er op z’n vroegst in oktober. In plaats van dat er op 21 juni wordt gedebatteerd, spreekt de Eerste Kamer nu op donderdag 21 juni met de minister over de te volgen procedure. Wanneer de invoeringswet in de senaat ter stemming komt is onduidelijk.
Onder vuur
De afgelopen dagen kwam invoering van de Omgevingswet per 1 januari 2023 onder vuur te liggen. In een interview met Cobouw verkondigde de Raad van State dat het risicovol is om de Omgevingswet nu in te voeren. De raad vreest forse vertraging van bouwprojecten als gevolg van juridische procedures. Het afgelopen nam het aantal procedures al met een kwart toe. Door personeelsgebrek bij de raad stijgt ook de behandeltijd. Daarnaast berichtte Binnenlands Bestuur dat tegenstanders van invoering per 1 januari 2023 door het ministerie van Binnenlandse Zaken op dwingende wijze werden gesommeerd hun kritiek voor zich te houden. Bij tussentijdse rapportages bleek geregeld een ‘mooi-weer-show’ ‘te zijn opgevoerd.
Gedeeltelijke invoering
lntussen gaan er ook stemmen op voor een gedeeltelijke invoering van de Omgevingswet. ‘Voer de wet per 1 januari in, maar geef gemeenten nog een behoorlijke tijd om plannen voor woningbouw of energietransitie op de huidige manier, via bestemmingsplanwijziging, mogelijk te maken’, zegt directeur Koos Seerden van Rho Adviseurs, die deel uitmaakt van de projectgroep van softwareleveranciers en ruimtelijke bureaus die gezamenlijk naar de invoering toewerken. ‘En geef gemeenten de mogelijkheid om die plannen daarna één op één in te voegen in het omgevingsplan. Zo kunnen gemeenten er langzaam ingroeien. Als je de wet invoert zonder deze escape, verwacht ik een enorme hick-up bij de voortgang van woningbouwplannen.’
Bron: Binnenlandsbestuur.nl
Omgevingsplannen kennen ons inziens een volstrekt andere opzet dan bestemmingsplannen. Derhalve betwijfelen we – en anderen in het veld – of ‘En geef gemeenten de mogelijkheid om die plannen daarna één op één in te voegen in het omgevingsplan.’ wel mogelijk is. Activiteit-gericht regels stellen, zoals de omgevingsset voorstaat, is echt iets anders dan werken vanuit bestemmingen….
Uiteraard zou dit op korte termijn ruimte geven om zaken door te laten lopen, maar op termijn zal alles alsnog omgezet moeten worden. Bovendien zal de dienstverlening bij doorlopend gebruik van bestemmingsplannen nog verder onder druk komen te staan, aangezien daar in het DSO geen rekening mee gehouden is. De Bruidsschat al wel in omgevingsplan-vorm en andere delen nog met bestemmingsplannen zal de burger niet echt op weg helpen…..
Het is en blijft een duivels dilemma, waarvoor duidelijke keuzes met duidelijke – en dus ook bewust aanvaarde – consequenties cruciaal zijn. Maar dan moeten we alle consequenties ook kennen en daarvoor is de gehele keten in al zijn facetten nog absoluut onvoldoende getest.
Als je aan tafelpoten blijft zagen hou je vanzelf uiteindelijk slechts een tafelblad over leert de ervaring.