Common Ground is een ontwerp en een veranderstrategie voor een nieuwe gemeenschappelijke gemeentelijke informatievoorziening. Deze maakt het mogelijk om de gemeentelijke dienstverlening en bedrijfsvoering snel en exibel te moderniseren. “We hebben Common Ground nodig om als gemeenten te doen wat we willen doen.”
Beeld: Dreamstime/Blinkerd
De huidige gemeentelijke informatievoorziening is een complex geheel, met talloze koppelingen tussen systemen en data die op meerdere plekken worden opgeslagen. Dat maakt het lastig om nieuwe toepassingen te implementeren, volgens het idee van ‘1x ontwikkelen – 380x gebruiken’ dat de Taskforce Samen Organiseren voorstaat. Met Common Ground moet dit veranderen. Het is een ontwerp, een set afspraken, waarin onder meer gegevens worden losgekoppeld van de applicaties. Dit ontwerp gebruikt het zogeheten vij agenmodel, een in de IT gangbaar model. De onderste laag zijn de data, gegevens in onder meer de basisregistraties. De laag erboven is een servicelaag die de data uit de bronsystemen levert aan de laag daarboven: de (gemeentelijke) applicaties. De twee bovenste lagen gaan over de processen en de gebruikers van de ICT-infrastructuur: medewerkers en burgers.
Koepelorganisaties VIAG en IMG100.000+ zijn actief betrokken bij de ontwikkeling van Common Ground, net als VNG Realisatie. De ontwikkeling wordt ge nancierd vanuit het fonds Gezamenlijke Gemeentelijke Uitvoering.
Door het volgen van deze afspraken kan een nieuw informatievoorzieningslandschap ontstaan dat gedeeld wordt door alle gemeenten (en andere landelijke voorzieningen) en waar alle gemeenten gaandeweg naartoe kunnen migreren. Een belangrijk aspect van Common Ground is een veranderstrategie waarin elke gemeente (en ook leveranciers, die hun software op dit nieuwe ontwerp moeten aanpassen) de ruimte krijgt om op dit nieuwe ontwerp over te stappen. Arend van Beek, voorzitter van de VIAG en één van de initiatiefnemers van Common Ground, trekt een vergelijking met het spoor: “Er komt als het ware een nieuw spoorwegnet naast het bestaande. Gemeenten kunnen geleidelijk overstappen op het nieuwe ontwerp als zij daar aan toe zijn.”
Groeiende community
Geheel in de geest van Samen Organiseren is het niet één organisatie of gemeente die Common Ground ontwikkelt. En wat het precies gaat worden, staat ook nog niet vast. Het verder uitdenken van het ontwerp en het daadwerkelijk bouwen van concepten om het ontwerp te testen, gebeurt door een groep mensen vanuit verschillende gemeenten en de VNG. Het is een groeiende community die elkaar vindt in een gezamenlijk streven om de gemeentelijke IT te verbeteren.
Op een meet & greet-bijeenkomst eind januari werd gesteld dat de urgen- tie en het moment daar zijn om een moderne, gemeenschappelijke gemeentelijke IT-infrastructuur te ontwikkelen. Raymond Alexander, hoofd ICT van de gemeente ’s-Hertogenbosch en vanuit IMG 100.000+ één van de initiatiefnemers van Common Ground: “Het ontwerp van Common Ground is niet nieuw. Veel andere sectoren gebruiken dit al. Wat wel nieuw is, is dat er in het topmanagement van gemeenten draagvlak is om daadwerkelijk iets te veranderen. Die verbinding tussen techniek en bestuur is essentieel. Daardoor zou het nu wel eens kunnen lukken om de informatievoorziening van gemeenten te moderniseren.”
Proof of Concept
“Een groep IT-experts werkt momenteel aan een Proof of Concept (PoC). Eelco Hotting, strateeg bij de gemeente Haarlem, werkt met een klein team aan de PoC. Deze zal onder meer functionaliteit bevatten om vast te leggen welke gegevens voor welk doel zijn gebruikt (nodig voor de AVG), en voor het kunnen beheersen van toegangscontrole op landelijke schaal. Hotting: “We bouwen een klein mechanisme tussen de data en de applicaties, volledig open source, gericht op gemak voor softwareontwikkelaars en snel genoeg om op grote schaal data op afstand te gaan gebruiken.”
Begin april wordt de PoC opgeleverd. Dan zal blijken of de gekozen technische inrichting werkt. Maar er is meer voor nodig om Common Ground te doen slagen. Van Beek besluit: “Er is een vruchtbare bodem om dit te laten groeien, maar dat gaat niet vanzelf. Het is nu zaak om de beweging op gang te houden en onze gemeentelijke collega’s te betrekken bij wat we doen.”
Meer informatie
Achtergrond Common Ground
Community Common Ground
Voordelen Common Ground
• Gemakkelijker gegevens uitwisselen, intern en met andere gemeenten, omdat ze op dezelfde technische basis werken.
• Sneller innoveren. Door volgens deze standaard gegevens los te koppelen van de applicaties, wordt het gemakkelijker om processen te vernieuwen. Dat past bij het idee van één keer ontwikkelen en 380 keer gebruiken.
• Beter voldoen aan privacyregels. De servicelaag verzorgt toegang van gemeentelijke procesapplicaties
tot de datalaag. Onderdeel van het ontwerp van deze servicelaag is een functie die bijhoudt wie met welk doel toegang krijgt tot welke gegevens. Doelbinding is een vereiste in het kader van de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG).
