Op donderdag 11 februari werd officieel stilgestaan bij het feit dat Harderwijk, als dertigste gemeente, de aansluiting heeft gemaakt met de Landelijke Voorziening (LV) van de Basisregistratie Grootschalige Topografie (BGT). Een feit waar Jeroen de Jong, wethouder van de Gelderse gemeente, trots op is. “De BGT heeft inmiddels bewezen te werken en bovendien biedt het onze gemeente tal van nieuwe mogelijkheden.”
Op zondag 10 januari van dit jaar werd Jeroen de Jong, wethouder in Harderwijk, gebeld over een felle, uitslaande brand in het pand van YMCA Kampeercentra. De Jong, die als tweede locoburgemeester dat weekeinde piketdienst had, toonde zich licht verbaasd. “Mijn eerste gedachte was: YMCA, dat is toch Hulshorst en dus gemeente Nunspeet? Toch ben ik in de auto gestapt en op het moment dat ik aankwam bij het brandende pand, kreeg ik te horen dat het gebouw van de YMCA toch echt in de gemeente Harderwijk lag. Weliswaar op de grens, maar wel degelijk in de gemeente Harderwijk.” Ook bij de gemeente Nunspeet was dat niet breed bekend. “Dat bleek toen ik een paar dagen na de brand burgemeester Dick van Hemmen van Nunspeet tegen het lijf liep, die zich ook enigszins verwonderd had afgevraagd wat ik vanuit Harderwijk bij de brand te zoeken had. Want het gebouw van de YMCA lag toch zeker in zijn gemeente? Achteraf werd duidelijk dat het terrein waarop het gebouw van de YMCA stond, nog niet zo lang geleden toegevoegd was aan de gemeente Harderwijk, maar dat die stap nog niet overal de ambtelijke molens was gepasseerd.” Twee dagen na de brand werd door de Harderwijkse gemeenteraad alsnog die administratieve hobbel genomen.
Juiste (BAG-)gegevens van panden en locaties zijn van groot belang. In het algemeen, maar zeer zeker ook voor de BGT, de grootschalige digitale kaart van Nederland waarop alle fysieke objecten (zoals het pand van de YMCA) eenduidig vastgelegd zijn. Met de komst van de BGT gebeurt er voor burgers eigenlijk niet meer of minder dan hij of zij van de overheid mag verwachten, zo schat De Jong in. “In praktische zin zal de BGT voor burgers dan ook niet veel uitmaken. Voor overheidspartijen, want het is breder dan alleen gemeenten, ligt dat anders. Bij de BGT is een groot aantal bronhouders betrokken en wil de BGT goed functioneren, en ik vind dat het goed werkt, dan is en blijft het noodzaak dat die bronhouders goed met elkaar samenwerken en goed op elkaar aansluiten. Daarmee sluit je niet uit dat er discussie blijft over wie de baas is over verschillende kavels en zal nog steeds iedereen daarin zijn rol pakken. Mijn algemene indruk is dat overheidsinstellingen er open voor staan om van de BGT een succes te maken. Dat is ook iets dat ik terugkrijg als gesproken wordt over de BGT.”
Koppeling van gegevens
Het proces van invoering van de BGT in de Landelijke Voorziening is in Harderwijk net afgerond, en dat maakt dat De Jong nog niet alle kansen en mogelijkheden ervan goed in beeld heeft. “Ik kan mij voorstellen dat het helpt bij het maken van beleid, maar echt concrete voorbeelden daarvan heb ik nog niet. Daarvoor is het nog te vroeg. In de toekomst zie ik wel dingen op het niveau van bijvoorbeeld een hondenbelasting, afvalstoffenheffing en meer kleine onderdelen, die met behulp van de BGT beter inzichtelijker zijn te maken”, aldus De Jong, die ervan overtuigd is dat het koppelen van gegevens voordelen kan opleveren. “Wat je ziet is dat er uiteindelijk veel meer gegevens gekoppeld kunnen worden. Als je zorgt voor een goede koppeling tussen de basisadministratie en bijvoorbeeld een kavel op de kaart, dan kun je feitelijk alles daar aanhangen. Van water en riool tot hondenbelasting en huurtoeslagen. Dat betekent dat de basis op orde moet zijn, dat bijvoorbeeld BAG-gegevens moeten kloppen.”
Uiteindelijk kunnen veel meer gegevens gekoppeld worden
Bij de invoering van de BGT heeft Harderwijk nauw samengewerkt met de buurgemeenten Zeewolde en Ermelo, gemeenten waar ook op andere terreinen mee wordt samengewerkt. “Wij hebben dezelfde ICT-ondersteuning als Zeewolde en Ermelo en alleen dat al maakt samenwerking een stuk gemakkelijker. Het knappe van deze drie gemeenten is, vind ik, dat zij tijdig hebben ingezien dat juist het soort processen dat wij nu hebben gehad met de BGT of met de BAG, vraagt om een expertise en om een bepaalde schaalgrootte van gemeenten. Met Zeewolde en Ermelo zitten we op een totaal van rond de 94.000 inwoners en in dit soort processen is die kritische massa ook wel nodig. Ik kom vaak gemeenten tegen van minder dan 20.000 inwoners die nog steeds denken dat zij dit soort processen alleen, of door het inhuren van een paar externen, wel aankunnen. Maar wie ben ik om daar iets van te zeggen? Ik ga ervan uit dat iedere gemeente haar eigen afweging maakt bij de invoering van de BGT. Over Ermelo, Zeewolde en Harderwijk kan ik zeggen dat het drie gemeenten zijn die hun kwetsbaarheid kennen. En als je kwetsbaar durft te zijn, dan ben je misschien wel het allersterkst. Als Ermelo, Zeewolde en Harderwijk hebben wij elkaar nodig en die kracht heeft er mogelijk voor gezorgd dat wij bij de BGT-koplopers zitten.”
De volgende stap: BGT in 3D?
Met het invoeren van de BGT in de Landelijke Voorziening is een eerste stap gezet. Wat Jeroen de Jong betreft, zeker niet de laatste stap. In Harderwijk zou de BGT in 3D een volgende stap kunnen zijn. “Wij zijn al bezig met het printen in 3D, waarbij objecten gepresenteerd worden op blokkenniveau. Dat is natuurlijk niet vergelijkbaar met bijvoorbeeld de 3D zoals veel mensen die kennen vanuit Google Earth of Apple Maps, waarbij je virtueel door straten kunt wandelen en panden van binnenuit kunt bekijken. Dat is ook niet iets dat wij gaan bieden. Aan de andere kant lopen wij wel voor op Google Earth of Apple Maps. Wij richten ons op een erg klein vlak van de totale kaart, waarbij de kaarten niet alleen verser maar ook nog eens scherper zijn. Je moet voorkomen dat je gaat concurreren met grafische beelden die bijvoorbeeld laten zien hoe een stad groot is geworden. Daar ga je niet van winnen en dat past ook niet in de rol van de gemeente. Wat moet je ermee om virtueel te kunnen zien hoe hoog het huis van de buren is, terwijl je dat thuis vanuit je raam ook kunt bekijken? Dus ja, wij zullen ons gaan bezighouden met 3D, maar dan wel vanuit de functie en niet vanuit de show.”
