Door de grote stroom aan berichten die gemeenten, zorginstellingen en andere instanties sinds januari 2015 over WMO en jeugdzorg moeten uitwisselen, zijn de administratieve lasten over de hele linie met 100 á 150 miljoen euro toegenomen, volgens een schatting van VNG.
Het duurt nog een jaar of twee voordat standaardisatie- en rationalisatiebewegingen die lasten weer terugdingen. “Reken de gemeenten dan ook niet te snel af op de lastenverlichting die de decentralisaties met zich mee zouden brengen”, aldus Hans Versteeg, projectleider informatievoorziening decentralisaties bij de VNG.
Er moet volgens hem nog aan de standaardisatie worden gesleuteld. “We hebben wel standaarden afgesproken zoals iWMO en iJZ, maar veel partijen doen daar binnen hun eigen contracten nog één dingetje bij. Uiteindelijk krijg je daardoor zoveel uitvoeringsvarianten dat het niet meer te doen is.” Zo zijn er volgens een schatting van VNG ook maar liefst 126.000 verschillende productcodes ontstaan voor WMO en jeugd-producten bij alle gemeenten en zorgaanbieders samen. Het resultaat is een grote hoeveelheid klachten over haperende informatieuitwisseling, en de noodzaak van veel handmatig werk om de problemen op te lossen.
Hybride model
Strakker standaardiseren is een optie, maar Versteeg wil vooral naar een andere aanpak, stelt hij tijdens een debatbijeenkomst van Binnenlands Bestuur. “Als we te lang wachten, institutionaliseert de nieuwe bureaucratie.” Volgens hem is die bureaucratie veel te ‘AWBZ-achtig’, waarbij voor elk ‘product’ voor elke client weer aparte berichten over indicatie, declaratie en facturatie nodig zijn. We moeten weg van de ‘PxQ-financiering’ (prijs maal aantal) en meer naar een ‘hybride model’, vindt hij. Dan wordt bijvoorbeeld voor een groep mensen (buurt) een aanpak en een resultaat afgesproken, zonder op individueel niveau af te rekenen.
Dat soort administratieve verlichting voor een deel van het 3D-veld komt op zijn vroegst in 2017 van de grond. Versteeg denkt dat daarvóór, in 2016, de iWMO- en iJZ-standaarden verfijnd en verbeterd kunnen worden, zodat ook de traditionele berichtenstroom goedkoper kan worden gemaakt.
