Hoe kan AI de ambtenaar meer werkplezier bezorgen?
Wat is er nodig om AI als ambtenaar verantwoord in te zetten, zodat het werkplezier wordt bevorderd en de werkdruk afneemt? Het ministerie van BZK werkt onder meer samen met de Nederlandse AI Coalitie om de motie Van der Werf uit te voeren. Deelnemers aan de sessie ‘AI en werkplezier’ krijgen de kans om mee te denken en input te leveren.
Handreiking
De in het voorjaar aangenomen motie Van der Werf verzoekt de regering om een handreiking te ontwikkelen voor gemeenten en andere overheden met veilige en relevante AI-toepassingen die de werkdruk van ambtenaren kunnen verminder en het werkplezier te verhogen. Ook wordt gevraagd om de inzet van AI te stimuleren om werkprocessen bij overheden te versnellen en te verbeteren, zodat ambtenaren zich meer kunnen richten op hun kerntaken en goede dienstverlening kunnen bieden.
AI-geletterdheid
Goed om te weten: de bepalingen in de AI-verordening over AI-geletterdheid gaan in vanaf februari 2025. Vanaf dat moment hebben organisaties de plicht om bij te dragen aan de AI-geletterd van hun werknemers, waar de doelstelling van de motie Van der Werf prima op aansluit. Jasper Kars van het ministerie van BZK vertelt wat de brainstorms tot nu toe hebben opgehaald.
Opbrengst tot nu toe:
- Focus op laaghangend fruit en succesvolle pilots
- Behoefte aan kennisdeling en vraagbaak
- Kansen van AI voor de overheid: minder repetitieve taken, betere dienstverlening
- Cultuur van risico’s en kansen (hierbij hoort AI-geletterdheid)
- Governance en randvoorwaarden
- Behoefte aan faciliteren en aanjagende rol van de overheid
Arbeidsmarktperspectief
Missen we nog iets, wil Kars weten. Het vinden van dwarsverbanden is bij uitstek een kans van AI voor de overheid, zegt een deelnemer. Een andere deelnemer noemt het snel bij elkaar zoeken van informatie. Een derde deelnemer merkt op dat er te weinig vanuit een businessprobleem wordt gedacht. ‘Het moet niet zo zijn dat de overheid AI wil gebruiken en daar dan een probleem bij gaat zoeken.’
Iemand anders mist het arbeidsmarktperspectief. Jongeren groeien op met AI. Wat betekent dat voor de positie van de overheid op de arbeidsmarkt als ze bij de overheid geen of beperkt AI mogen inzetten?
Goede voorbeelden en best practices
Kars geeft aan dat er een overzicht van lopende initiatieven en goede voorbeelden wordt ingericht. Ook wordt gewerkt aan een centraal punt of informatiepunten, waar ambtenaren terecht kunnen met vragen over de inzet van AI in hun werk.
Gevraagd naar goede voorbeelden en best practices komt er een hele reeks voorbij, van een nieuwe minor die in samenwerking met het I-Partnerschap wordt opgezet, tot AI die helpt bij het lospeuteren van budgetten.
‘Iedereen is met AI bezig, maar we weten van elkaar niet wat er speelt,’ is een conclusie van een deelnemer. Er zijn weliswaar communities, zoals de Nederlandse AI Coalitie, maar daarmee is nog niet iedereen bekend. In de Nationale Digitaliseringsstrategie, die in het voorjaar verschijnt, wordt het opschalen van AI ook een belangrijk thema.
Lees ook:
Op 13 november organiseerde iBestuur AI & Overheid 2024. Jasper Kars onderzocht met deelnemers wat er nodig zou zijn om AI als ambtenaar verantwoord in te zetten, zodat het werkplezier wordt bevorderd en de werkdruk afneemt?