Ontwikkelingen in de samenleving, decentralisaties én bezuinigingen vragen om een andere manier van werken, waarbij betrokken en efficiënt sleutelwoorden zijn.
Nederland verandert. Onder meer ingegeven door ontwikkelingen in de samenleving, decentralisaties én bezuinigingen. Dat vraagt om een andere manier van werken, waarbij betrokken en efficiënt sleutelwoorden zijn.
Steeds meer mensen voeren zelf de regie over hun leven. Ze beslissen zelf hoe hun leefwereld eruit ziet, en komen zelf met initiatieven. Zelfredzaamheid en zelforganisatie zijn de trends, met gemeenten in een veranderende, meer faciliterende rol.
Ook op andere terreinen verandert de rol van de gemeente. Onder invloed van internet gaan mondige burgers er vanuit dat de gemeente de vragen die ze hebben, snel en efficiënt beantwoordt. Ze willen dat de problemen die ze ervaren door de gemeente worden opgelost. Dat vereist dat de wijze waarop de gemeente als dienstverlener voor burgers opereert meer en meer moet voldoen aan de hoge standaarden van burgers.
Decentralisaties
Het zijn niet alleen deze ontwikkelingen die zorgen dat de werkwijze van gemeenten aan herziening toe is. Dat doen ook de decentralisaties (op het gebied van jeugd, werk en zorg) die op gemeenten afkomen. Deze majeure ingrepen vereisen dat gemeenten taken overdragen aan maatschappelijke partners en gelijktijdig de regie in handen houden.
Een flinke uitdaging, ook gelet op de aanzienlijke bezuinigingen waar lokale overheden zich voor gesteld zien. Die bezuinigingen maken het noodzakelijk om generieke taken van de gemeente zoveel mogelijk te standaardiseren. Daarbij is een efficiëntere bedrijfsvoering het streven, zodat met minder middelen toch meer kan worden bereikt.
Een efficiëntere bedrijfsvoering is ook nodig als het gaat om burgers die extra steun nodig hebben. Niet alle burgers zijn zelfredzaam of zelforganiserend. Er blijft altijd een groep kwetsbare burgers die een steuntje in de rug nodig heeft. Door het makkelijker te maken voor burgers die zichzelf wel kunnen redden, kan er meer tijd en aandacht worden besteed aan burgers die achterop raken en extra steun nodig hebben.
Werkwijze
Bij een andere manier van werken, hoeven gemeenten niet steeds het wiel zelf uit te vinden. Door goede ideeën en toepassingen uit te wisselen, kunnen gemeenten van elkaar leren. Voorwaarde is wel dat zij bereid zijn om de eigen werkwijze los te laten, en open te staan voor vernieuwing. Als we kijken naar de inzendingen voor de jaarlijkse Best Gejat Prijs beginnen gelukkig steeds meer gemeenten dat in te zien.
Een andere werkwijze heeft ook gevolgen voor de manier waarop lokale overheden worden bestuurd. Er is moed en inzicht nodig om de juiste en uitvoerbare beslissingen te nemen en toch de dienende taak van de gemeente te ondersteunen. Beslissingen om taken over te dragen aan partners met de bereidheid daarvoor verantwoordelijkheid te blijven dragen. Dat vereist een krachtig, betrokken en efficiënt bestuur dat openstaat voor nieuwe inzichten, bereid is naar zichzelf te kijken, en van anderen te leren.
Voor lokale overheden zijn ontwikkelingen in de samenleving, decentralisaties én bezuinigingen een enorme uitdaging. De vraag is of zij die uitdaging kunnen omzetten in ambities, in dromen. Dat ze beslissend anders gaan werken, beter gaan werken, waardoor mensen in het land ook weer (meer) het gevoel hebben: ‘die overheid is van ons allemaal samen’. Dat gevoel neemt toe naarmate mensen het gevoel hebben dat wanneer ze met hun vraag, droom, ambitie of zorgen aankloppen bij gemeenten, dat dát het uitgangspunt is van het handelen van gemeenten. Onze taak is het om gemeenten daarbij zoveel mogelijk te ontzorgen…
