Hoe lang we nog in hype-achtige discussies blijven hangen over blockchain? Ik denk dat we heel snel naar volwassenheid gaan.
Digitalisering voltrekt zich volgens het bekende patroon van opeenvolgende vernieuwingen. Er komen nieuwe inzichten, die langzamerhand gemeengoed worden in de digitale voorhoede. Dan gaan we in de richting van een hype en vervolgens is het zaak te bezien wat beklijft. Meestal in concurrentie met bestaande technologieën en al ingevoerde voorzieningen.
Bij big data lijkt, zo schrijft ook prof. Nico van Dijck, de hype voorbij. Het rapport van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid over nieuwe wetgeving (datalekken bijvoorbeeld) en de ontwikkeling van ‘smart cities’ wijst erop, dat big data in de overheid een geaccepteerd fenomeen aan het worden is. Bij blockchain, als nieuwe technologie, zijn we nog niet zover. De erkenning is er, dat hier een oplossing ligt om verandering in documenten te kunnen valideren zonder inmenging van derden, om transacties (in brede zin van het woord) tussen de overheid en burgers en bedrijfsleven te authenticeren. Ook controle en toegang tot eigen gegevens (ook in de medische wereld) komen mogelijk dichterbij. Maar verder zitten we, zoals ik op het blockchain congres in Amsterdam aangaf, op waarschijnlijk het hoogste punt van de ‘hype cycle’.
Om voorbij de hype te komen moeten we aan een aantal draaiende projecten, zoals de Stadjerspas in de stad Groningen, een groot aantal pilots op zeer verschillende terreinen toevoegen. En het ziet ernaar uit dat daar veel enthousiasme voor is. Marloes Pomp, bekend als pionier in de digitale wereld, heeft in opdracht van verschillende overheden een netwerk opgezet waarbinnen nu een aantal pilots gaan starten. Ik ondersteun dat van harte. Maar er is meer nodig. De technologie maakt het mogelijk om processen en infrastructuur bij de overheid geheel anders vorm te geven, te verbeteren en te innoveren. En dat kan, zoals we weten, behoorlijk bedreigend zijn voor gevestigde partijen en posities van mensen. Om op een geruststellende wijze toch aan de slag te gaan, is een ‘Dutch Blockchain Hackathon’ een mooi middel. Immers, de behoefte om de succesvolle oplossingen daarna ook daadwerkelijk uit te rollen en op te schalen is minstens zo groot, want dan pas maken we het verschil. In de open sfeer en met het uitgebreide programma van de Dutch Blockchain Hackathon kunnen we innovaties die beginnen als experiment doorontwikkelen tot een waardevolle verbetering voor burgers en het bedrijfsleven.
De voorspelling is gemakkelijk gemaakt, dat deze nieuwe technologie verstrekkende gevolgen zal hebben voor de overheid, in het bijzonder in de relatie tot burgers en bedrijfsleven. Hoe lang we nog in hype-achtige discussies blijven hangen? Ik denk dat we heel snel naar volwassenheid gaan. Juist omdat we dreigen vast te lopen in de huidige digitalisering. Prof. Valerie Frissen schreef daar, naar aanleiding van de EU-conferentie over de digitale overheid, een stevig stuk over in het FD van 18 juni: “Veel is denkbaar als we dit principe (van Blockchain) zouden durven omarmen. Alle hoofdpijndossiers van de digitale overheid, van DigiD en stemcomputers tot EPD en datalekken van de Autoriteit Persoonsgegevens, worden zo beter beheersbaar”. Het is nu de kunst om met lef en leiderschap naar die nieuwe verhoudingen toe te werken. En zolang we nog niet zover zijn moeten we middelen organiseren om de huidige digitale voorzieningen, zoals DigiD, veilig, betrouwbaar en robuust te houden. Dus het één doen, maar zeker het andere niet laten is de boodschap die ik hier graag kwijt wil!