Eind 2013 kondigde – inmiddels voormalig – minister van Justitie Ivo Opstelten per brief een ‘Rijksbrede aanpak tegen fraude’ aan. Eind vorig jaar volgde een update over de voortgang daarvan. Heeft uw organisatie eigenlijk al stappen ondernomen? Een deel van die vermoedelijke miljarden aan jaarlijkse fraude vindt tenslotte plaats binnen uw gemeente, bijvoorbeeld met uitkeringen en toeslagen.
In zijn brief uit 2013 over de fraudeaanpak stelde de minister dat een belangrijke manier om fraude te voorkomen, ontdekken en bestraffen, ligt in het delen van gegevens of indicatoren voor mogelijke fraude.
Volgens de minister is het daarbij cruciaal om realtime informatie te kunnen uitwisselen en op basis daarvan te kunnen ingrijpen. “Het delen van gegevens heeft ook een preventieve functie”, schreef Opstelten. “In veel gevallen kunnen verdachte gegevens worden gesignaleerd en kan een overtreding al ‘aan de digitale poort’ worden voorkomen. Dit geldt zowel voor individuele overheidspartijen als voor de gehele keten van instanties.”
Knelpunten
Uit de voortgangsbrief van de minister blijkt dat er op uiteenlopende terreinen veel vooruitgang is geboekt, hoewel de betrokken overheidspartijen nog steeds ‘knelpunten’ ervaren bij ‘het uitwisselen en samenbrengen van informatie’. En die moeten weg ‘om tot een efficiënte en doeltreffende samenwerking te komen’. Het blijkt dus vaak nog moeilijk om die gegevens bij elkaar te krijgen en uit te wisselen.
Big data
En dat terwijl er steeds meer data (vaak vrijelijk) beschikbaar is: CBS-thema’s, PDOK-services, basisregistraties, informatie over zaken en documenten. Met de juiste tools kunt u er bovendien snel over beschikken. Door die big data te analyseren en aan de hand daarvan risicoprofielen op te stellen, maakt u van de gecombineerde gegevens een belangrijk instrument in de strijd tegen uitkerings- en toeslagfraude.
Verrassende inzichten
Goede en efficiënte fraudebestrijding vraagt om oplossingen die de mogelijkheden van big data optimaal benutten. Deze oplossingen moeten uiteraard rekening houden met de privacywetgeving. Die wordt in Europees verband overigens alleen maar strenger. Al beschikt u over een enorme hoeveelheid gegevens over uw burgers, niet al uw medewerkers mogen die informatie zomaar zien, gebruiken of delen.
Wat kunt u hier in de praktijk nu mee en wat levert dat op? Wij laten u graag met concrete voorbeelden zien hoe u open data, basisregistraties en uw eigen gegevens combineert om tot verrassende en bruikbare inzichten te komen. Neem daarvoor gerust contact met mij op via sander.meinders@centric.eu!
Sander Meinders is sinds 2004 actief voor Centric, aanvankelijk als accountmanager maar tegenwoordig in de rol van productmanager. In die rol heeft hij zich de afgelopen jaren vooral gericht op de implementatie van de Basisregistratie Adressen en Gebouwen (BAG) bij gemeenten. Daarnaast houdt hij zich bezig met het bevorderen van het gebruik van geografische informatie in de Centric-oplossingen.
Grappig, zo een 20 jaar geleden al aan een project gewerkt waarbij aan de hand van kengetallen van bedrijfsaangiftes fraude met loonbelastingen werd opgespoortd. Toen data nog niet big was en de cloud nog niet bestond. Kan me niet voorstellen dat er al niet gewerkt aan dit soort systemen, fraude detectie met toeslagen. Kan ook zijn dat de BD nog de handen vol heeft aan de werking van de toeslagen die men in een onrealistische periode moest invoeren.
Kortom, data analyse is niet iets nieuws en bestaat al heel lang. Misschien is er nu meer data en rekenkracht maar de zoektocht naar de juiste modellen lijkt me de moeilijkheid. Toen en nu. Maar dat is iets voor de materie deskundigen van de BD die daar inzicht in hebben.