Nee, KING gaat niet zelf software ontwikkelen. Maar we bundelen wel de vraag van gemeenten. En bij die collectivisering gaat het ook om bestaande omgevingen.
Waarom werken gemeenten niet meer samen, zodat het wiel niet 390 keer uitgevonden hoeft te worden? Dat is de teneur van de kritiek die gemeenten al jaren horen. Welnu: daar gaat verandering in komen, want gemeenten gaan veel meer samen doen.
Je zou zeggen dat dat goed nieuws is. Goed nieuws voor de gemeenten zelf, omdat ze door samen te werken hun dienstverlening efficiënter en effectiever kunnen vormgeven. Goed nieuws voor burgers en ondernemers, omdat die beter geholpen worden. En goed nieuws voor de belastingbetaler, omdat gemeenschapsgeld wordt bespaard. De vergaande vorm van samenwerken waar gemeenten nu voor kiezen kan echter niet overal op bijval rekenen.
Wat gaan gemeenten anders doen? Vanuit KING ondersteunen we gemeenten. We zien dat zij zich realiseren dat veel activiteiten in de uitvoering op elkaar lijken. Ze zoeken naar oplossingen om dit werk effectiever en efficiënter te doen, met minder mensen en met de inzet van technologie. Ze kijken daarbij naar collectivisering, ze gaan met andere woorden veel meer samenwerken. Er ontstaan op dit moment twee soorten collectivisering: op nieuwe product-markt-combinaties en op bestaande omgevingen.
Op de eerste collectivisering zien we overwegend positieve reacties van de markt. Want samen met gemeenten kunnen zij goede, nieuwe oplossingen bedenken. Bijvoorbeeld voor het sociaal domein en de Omgevingswet. De tweede collectivisering leidt tot verschillende reacties bij leveranciers. Hier gaat het om veranderingen in bestaande omgevingen. Ik heb gemerkt dat de afgelopen tijd misverstanden zijn ontstaan over het voornemen van gemeenten en de rol van KING daarin, waar het gaat om deze vorm van collectivisering. Dat vind ik jammer en bovendien vervelend, want zo komen we niet verder. We hebben elkaar, gemeenten en markt, hard nodig om de informatiekundige gemeentelijke vraagstukken goed op te lossen. Ik leg daarom graag uit wat we precies van plan zijn, zodat we deze misverstanden uit de wereld kunnen helpen.
Het grootste misverstand is wellicht dat KING software gaat ontwikkelen. Dat is niet waar. Wat KING wel doet is het bundelen van de vraag van gemeenten. Gemeenten hebben ons daar met de Digitale Agenda 2020 groen licht voor gegeven. Wij bundelen de vraag rond bepaalde door alle gemeenten gebruikte diensten, zoals de digitale aangifte overlijden. We stellen samen met gemeenten de specificaties vast waaraan deze dienst moet voldoen. De markt kan daar vervolgens mee aan de slag, deze dienst ontwikkelen en aanbieden aan alle gemeenten. Het staat gemeenten vrij of ze deze dienst gebruiken, want ze kunnen er ook voor kiezen om hun bestaande omgeving te blijven gebruiken. Wij gaan dus geen software ontwikkelen en we gaan ook niet alle gemeenten voorschrijven dat ze de collectief vastgestelde dienst moeten gebruiken. Het eerste zou onzinnig zijn en het tweede is praktisch gezien onmogelijk. Gemeenten blijven autonoom in hun keuzes. We bieden ze alleen de mogelijkheid van een collectieve standaard dienst, waarmee we tegemoetkomen aan hun behoefte om meer samen te doen.
Gemeenten willen dus meer samenwerken en daar hoort collectivisering in de informatievoorziening bij. Dat geeft beweging in de markt en zal leiden tot een ander samenspel van overheid en markt. Een samenspel dat veel meer over partnerschap zal gaan. De overheid ziet zich gesteld voor forse uitdagingen en heeft het innovatieve vermogen van de markt nodig om hier de meest optimale antwoorden op te vinden. Dat moeten we samen verkennen en onderzoeken. Ik weet dat de meeste marktpartijen dit ook inzien en graag willen samenwerken. Hoe dat precies zal gaan is nog niet helemaal duidelijk, zoals gezegd gaan we naar een nieuw samenspel. Ik hoop en verwacht eerlijk gezegd ook dat we elkaar in dit samenspel snel zullen vinden, omdat we veel te doen hebben. Laten we samen nieuwe èn bestaande gemeentelijke omgevingen naar een hoger niveau trekken, voor moderne en betaalbare dienstverlening.
