Wat Paul Krugman ook over de digitale transitie te zeggen heeft, de overheid zal niet afzijdig kunnen blijven en moet investeren in zichzelf ten behoeve van de samenleving.
Eén jaar Nationale Commissaris voor de Digitale Overheid; NCDO afgekort. Waar we al gauw Digicommissaris van hebben gemaakt. Net als de eerste andere metabestuurder van ons land: de Deltacommissaris. Wat in de lijn niet lukt, wat tussen departementen niet tot de gewenste stappen leidt, en wat bestuurslagen tot onvoldoende afstemming brengt: dáár ligt de taak van de metabestuurder. Rechtstreeks verbonden aan het kabinet, van de hele overheid.
En het eerste jaar is het ons allen gelukt tekorten op te ruimen, bestuurlijke samenhang te brengen en de richting te bepalen. Al eerder schreef ik dat het erop aankomt nu de goede vervolgstappen te zetten. Ondertussen heerst scepsis bij economen, onder aanvoering van de Nobelprijswinnaar Paul Krugman. Brengt de digitalisering wel de beloofde welvaart en werkgelegenheid? Het is interessant en nuttig om dit debat te volgen. Tegelijkertijd is het toch volkomen duidelijk dat de vraag niet is of we wel of niet digitaliseren. Het gebeurt en de transformatie van de maatschappij voltrekt zich. Ergo: ook voor de overheid is er geen keus. Het gaat ook niet om het creëren van werk bij de overheid. Nee, waar het om gaat is een tweetal doelstellingen te bereiken.
- De overheid past de wijze van werken aan bij de digitale werkelijkheid van de inwoners en het bedrijfsleven. Zoals het kabinet heeft aangegeven: alle gegevens één keer voor meervoudig gebruik gegeven (en ik zeg daarbij: de burger heeft inzicht in wat voor hem bekend is bij de overheid en heeft daar in zekere zin regie over) en alle dienstverlening kan digitaal. Van vergunningverlening tot belastingheffing, van uitkering tot geboorteaangifte, en ook de omgevingswet is een mooi voorbeeld.
- Problemen in de samenleving worden met behulp van de digitaal werkende informatieoverheid aangepakt. De jeugdhulpverlener, de wijkagent, de sociaal werker, de ambulancechauffeur, noem maar op, worden door digitale en gekoppelde informatie (beveiligd uiteraard) in staat gesteld de burger sneller, adequater te helpen dan tot nu. Ook doordat start-ups en vele ondernemingen worden geholpen om digitale identificering en authenticatie van hun klanten mogelijk te maken.
Wat Paul Krugman en de zijnen ook over de digitale transitie te zeggen hebben, de overheid zal niet afzijdig kunnen blijven en moet investeren in zichzelf ten behoeve van de samenleving.
